از چه راه ها و روش هایی میتوان نسبت به اثبات وقوع جرم کلاهبرداری اینترنتی اقدام کرد؟
در سال های اخیر همزمان با رشد استفاده از اینترنت و خدمات و خریدهای اینترنتی، متاسفانه روشهای کلاهبرداری از طریق اینترنت توسط کلاهبرداران اینترنتی ابداع شده و افراد مختلف جامعه در دام این کلاهبرداران گرفتار میشوند. در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، جرم کلاهبرداری تعریف شده و عناصر مادی و قانونی آن تشریح شده است. به طور کلی عناصر اصلی جرم کلاهبرداری توسط به وسایل متقلبانه و فریب دیگری و بردن مال دیگری است. علاوه بر قانون عام کلاهبرداری در قانون جرایم رایانه ای جرم کلاهبرداری اینترنتی نیز تعریف شده است. در این نوع از کلاهبرداری شخص از طریق تغییر داده یا ایجاد اختلال در سامانه سیستم، اینترنت و رایانه را دچار اختلال کرده و اقدام به بردن مال دیگری مینماید. بنابراین در کلاهبرداری اینترنتی عناصر جرم بنابر تعریفی که قانون ارائه کرده در فضای اینترنت رخ میدهد و عنوان آن کلاهبرداری اینترنتی است.
کلاهبرداری اینترنتی چگونه انجام میشود؟
نحوه کلاهبرداری اینترنتی با کلاهبرداری سنتی متفاوت است. بدین صورت که برخلاف کلاهبرداری سنتی که در آن مستقیماً فرد تحت تاثیر قرار گرفته و اغفال میشود، در کلاهبرداری اینترنتی مرتکب با استفاده از سیستم های رایانه ای و اینترنتی و ایجاد اختلال در سیستم های پردازش، باعث گمراه سازی شخص شده و وجه یا امتیاز یا منفعتی را از این طریق به دست میآورد. به طور مثال در هنگام استفاده از اینترنت، باید دقت کنید که آدرس سایتی که وارد آن میشوید دقیقا همان آدرس معتبر باشد. مثلا وقتی برای پرداخت های اینترنتی به درگاه بانکی هدایت میشوید، ابتدا و قبل از وارد کردن اطلاعات کارت خود آدرس سایت را چک کنید، زیرا یک نقطه یا حرف هم که جا به جا شود میتوانند اطلاعات حساب شما را هک کنند و موجودی حسابتان را خالی نمایند.
مجازات جرم کلاهبرداری اینترنتی
طبق ماده ۷۴۱ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، هر کس به طور غیر مجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن. به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی چگونه است؟
در پاسخ باید گفت اولین اقدام برای شکایت در این خصوص مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت شکایت کیفری و درخواست ارسال آن به دادسرای جرایم رایانه ای میباشد. در این دادسرا پرونده تشکیل میشود و سپس به وسیله دادیار یا بازپرس پرونده به پلیس فتا برای انجام تحقیقات و تکمیل آن، ارجاع خواهد شد. در ادامه میتوانید روند پرونده را از طریق سایت پلیس فتا پیگیری نمایید و سپس ادامه مراحل شکایت خود را تا انتها پیش ببرید. همچنین میتوانید از طریق وب سایت پلیس فتا به نشانی www.cyberpolice.ir اقدام به ارائه گزارش تخلفات و جرائم احتمالی فروشگاه ها نمود و پلیس فتا اقدام لازم را در این زمینه صورت خواهد داد. البته در برخی موارد رسیدگی به تخلف نیازمند طرح شکایت در دادسرا است. نحوه طرح شکایت از کلاهبرداری اینترنتی را می توانید در سامانه های مختلف حقوقی مطالعه نمایید و از وکلای سامانه برای طرح شکایت استفاده نمایید.
منظور از کلاهبرداری اینترنتی خارجی چیست؟
کلاهبرداری اینترنتی گاهی از خارج از ایران اتفاق میافتد. فرد خارجی با ارسال پیام به زبان انگلیسی در فضا های مجازی با روش ها و ترفندهای مختلف، فرد داخل کشور را فریب میدهد و از او مبالغی را دریافت میکند. به عنوان مثال پیام میدهد و شخص را به معامله پرسودی در خارج از ایران دعوت میکند و یا وعده های پوچ دیگر مثلا دریافت اقامت آن کشور و مهاجرت به خارج میدهد. باید توجه داشته باشید که به هیچ وجه در فضاهای مجازی به افراد ناشناس اعتماد نکنید و گول صحبت های آن ها را نخورید.