حضرت علی(ع):من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین میشناسم.این سخن یعنی چه؟
سوال: حضرت علی (ع) در نهج البلاغه میفرماید: من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین میشناسم. آیا این سخن آیه ۷، سوره ذاریات را نیز در بر میگیرد و منظور آیه حضرت علی میباشد؟
پاسخ: خداوند متعال در سوره ذاریات، آیه ۷ میفرماید: وَ السَّمَآءِ ذَاتِ الْحُبُکِ ; قسم به آسمان که دارای چین و شکنهای زیبا است.
حبک به معنای راهها و چین و شکنهایی که بر اثر بادها روی رملهای بیابان و یا صفحه آب، و یا ابرهای آسمان پیدا میشود. حبک در اصل به معنای بستن و محکم کردن است.(ر.ک: مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانی، ص ۱۰۵، دارالکاتب العربی، بیروت.)
آیه یاد شده، به علم کیهان شناسی و کهکشانها، سیارات و کرات آسمانی و… اشاره دارد و ربطی به علم داشتن یا نداشتن حضرت علی (ع) به راههای آسمان ندارد و آیه مذکور تنها به راههای آسمان و چین و شکنهای آن اشاره دارد و علم آن حضرت به این راهها در جای دیگری مورد بحث قرار گرفته و خود آن حضرت در این باره میفرماید: ای مردم! پیش از آن که مرا نیابید، آن چه میخواهید از من بپرسید، که من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین میشناسم، بپرسید قبل از آن که فتنه ها چونان شتری بی صاحب حرکت کند، و مهار خود را پایمال نماید، ومردم را بکوبد و بیازارد، و عقلها را سرگردان کند.(ر.ک: نهج البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، خطبه ۱۸۹، ص ۳۷۳، انتشارات زهد، تهران.)
بنابراین، آیه مذکور به راههای آسمان اشاره دارد و حضرت علی (ع) نیز در خطبه یاد شده و در جای دیگر میفرماید: من این راهها را بهتر از راههای زمین میشناسم. البته ممکن هم هست که منظور از طرق سمأ در خطبه آن حضرت راههای آسمان معنوی باشد، یعنی همان آسمانی که خداوند متعال قرآن کریم را از آن نازل فرمود، و دعا، نماز و فرشتگان الهی به آن جا صعود و عروج میکنند. و در حقیقت حضرت امام علی (ع) تأکید میفرماید و دعا، نماز و فرشتگان الهی به آن جا صعود و عروج میکنند. و در حقیقت حضرت امام علی (ع) تأکید میفرماید که راههای هدایت و تربیت و علم غیب را بهتر میشناسم و چه بسا آیه مذکور (ذاریات، ۷) نیز ناظر و اشاره به این حقیقت داشته باشد. و در روایات اسلامی نیز اهل بیت: به خصوص امام علی (ع) چراغ هدایت و راهنمای بشر معرفی شده است.
