آیا تنهاعدم ایمان موجب ذوزخی شدن است؟

0 80

چـرا قـرآن در مـورد صفات دوزخیان در آیه ۱۰ سوره اسراء تنها روى عدم ایمان به آخرت تکیه کرده و سخن از اعمالشان نیست ؟

«وَ أَنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَهِ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا»(1)

و اینکه آنها که به قیامت ایمان نمى‏آورند، عذاب دردناکى براى آنان آماده ساخته‏ایم.
این که در صفات دوزخیان تنها روى "عدم ایمان به آخرت" انگشت گذارده و سخن از اعمالشان نیست، ممکن است از این جهت باشد که اعتقاد به آن دادگاه بزرگ بیش از هر چیز انسان را در مقابل گناهان کنترل مى‏کند.

از این گذشته انکار قیامت به انکار خدا نیز بازمى‏گردد، زیرا چگونه ممکن است خداوند عادل و حکیم مردم این جهان را در شرائطى که مى‏بینیم به حال خود رها کند، و جهان دیگرى در کار نباشد، این نه با حکمت او سازگار است و نه با عدالتش.

از همه گذشته چون بحث در آیه از پاداش و کیفر است تناسب با مساله آخرت و دادگاه عدل پروردگار دارد.(۲)
کسى که اعتقاد به قیامت و حساب و کتاب ندارد مسئولیتى در مقابل اعمال خود نمى‏بیند، لذا به هر کار خلافى دست زدن براى او آسان است.

این همه انسانها و مخصوصا ابرقدرتها، که این همه ظلم و طغیان مى‏کنند در اثر آن است که به قیامت و مسئولیت عقیده ندارند، در بسیارى از آیات قرآن فقط عدم ایمان به آخرت را ملاک طغیان و تجاوز شمرده است، بنابر این عدم ایمان به آخرت عدم توحید را هم لازم گرفته است، این است علّت عنوان کردن عدم ایمان به قیامت.

آیه نشان مى‏دهد که اگر کسى به وجود خدا و توحید عقیده داشته ولى منکر معاد باشد این عقیده بر او فائده‏اى نخواهد داشت. (۳)
چرا از اوصاف این طایفه، تنها "ایمان نیاوردن به آخرت" را ذکر کرده با این که کفر، با انکار غیر آخرت- مثل انکار توحید یا نبوت- نیز تحقق مى‏یابد؟

جوابش این است که چون سیاق کلام در بیان اثرى است که دین قیّم به دنبال دارد، و با انکار معاد دیگر خاصیت و اثرى براى دین قیّم باقى نمى‏ماند، هر چند منکر معاد قائل به وحدانیت خداوند و سایر معارف حق باشد.

و به همین جهت است که مى‏بینیم خداى تعالى فراموش کردن قیامت را ریشه تمامى گمراهیها نامیده و فرمود: "إِنَّ الَّذِینَ یَضِلُّونَ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ بِما نَسُوا یَوْمَ الْحِسابِ" (4). (5)
"لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَهِ "

عدم ایمان بآخرت مستلزم تکذیب جمیع انبیاء است زیرا تمام انبیاء خبر داده‏اند؛ و انکار جمیع ادیان است زیرا هر متدین بدینى اعم از حق و باطل معتقد به آخرت هست؛ بلکه مخالف عقل سلیم است.(۶)

____________
(۱) اسراء، ۱۰.
(۲) تفسیر نمونه ، ج ۱۲، ص ۳۹.
(۳) تفسیر أحسن الحدیث، ج‏6، ص ۴۲.
(۴) سوره ص، آیه ۲۶.
(۵) ترجمه المیزان، ج‏13، ص ۶۵.
(۶) أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏8، ص ۲۲۷.

منبع: پرسمان قرآن

ارسال یک پاسخ

توجه داشته باشید: آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

نظر شما پس از تایید مدیر منتشر خواهد شد.