معنای شعر اگر با دیگرانش بود میلی چرا ظرف مرا بشکست لیلی ؟
لیلی مریض بود
دوای درد او شیر تازه بود.
مجنون برای لیلی شیر تازه ای آماده کرد اما شیر را در ظرفی بسیار زیبا برای معشوقه ی خود تزئین کرد و برایش برد
لیلی با دیدن مجنون ظرف رو از دست مجنون گرفت و با عصبانیت به زمین زد و ظرف شکست
مجنون بسیار خوشحال شد و رقصان برای تهیه ظرف دیگری بازگشت
در راه ریش سفید محل از مجنون پرسید چرا زندگی خود را صرف کسی می کنی که هیچ علاقه ای به تو نداره و از تو متنفره؟
مجنون جواب داد :
اگر بر من نبودش هیچ میلی / چرا ظرف مرا بشکست لیلی ؟
(ادامه داستان به زبان جامی) :
ابیات زیر که از جامی و یا گویندگان پس از اوست، تلمیح به همین داستان دارد:
نظیری نیشابوری :
امیر شاهی سبزواری :
این شعر از مجنون است که عاشق لیلی بود. چون عاشقان لیلی فراوان بودند,
هر کسی ظرفی نزد او می برد تا از او هدیه ای ببرد مجنون نیز ظرفی رانزد او برد,
ولی از بین همهء ظرف ها, ظرف مجنون را شکست .
مجنون , شکستن ظرف خود را دلیل تمایل لیلی می دانست ,
این گونه کارها از معشوق , برای شعله ور ساختن عشق عاشق قلمداد می شود.
___________________________
پاورقی ها :
۱ – مثنوی هفت اورنگ ، بتصحیح و مقدمه آقای مرتضی مدرس گیلانی ، نشر گلستان کتاب ، چاپ ششم ، بهار ۱۳۷۰ ، ص ۸۸۴ الی ۸۸۶
۲- دیوان جامی، ج اول، نورالدین عبداالرحمان بن احمد جامی، بتصحیح : اعلان خان افصح زاده،
نشر میراث مکتوب، چاپ اول، ۱۳۸۷ ، تهران – ص۴۵۹.
۳ – همان، ص ۳۳۱.
۴- دیوان نظیری نیشابوری، محمد رضا طاهری، تهران، نگاه، چاپ اول، ۱۳۷۹ – ص ۳۳۹
۵ – دیوان امیرشاهی سبزواری، سعید حمیدیان، ابن سینا، ۱۳۴۸، ص۷۵