معنای کلمات عربی که در خطبه عقد خوانده میشود چیست؟
معنای کلمات عربی که در خطبه عقد خوانده میشود چیست؟ چرا باید حتماً خوانده شود؟
در مراسم عقد ابتدا مستحب است خطبه ای خوانده شود، بعد از آن صیغه عقد خوانده میشود.۱
خطبه عقد را میتوان به زبان های مختلف خواند ولی غالباً به صورت عربی میخوانند مثل:
الحمد لله الذی أحلّ النکاح و حرّم السفاح و الزنا؛ ستایش خدایی که نکاح را حلال کرد و زنا و فساد را حرام نمود.
و امّا خواندن صیغه عقد نکاح، واجب است،
زیرا به وسیله آن نکاح واقع میشود و اگر صیغه اجرا نشود، ازدواج صورت نگرفته و مرد و زن با یکدیگر محرم نشده اند.
به فتوای اکثر مراجع به احتیاط واجب باید صیغه عقد ازدواج را به زبان عربی صحیح بخوانند،
ولی اگر مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، به هر لفظی (فارسی، ترکی، انگلیسی و…)
که صیغه را به طور صحیح بخوانند (که همان معنای جمله عربی باشد)، صحیح است.(۲)
اگر مرد و زن بخواهند صیغه عقد را خود اجرا کنند باید مهریّه و شرائط را بیان کنند و بعد از توافق و رضایت طرفین صیغه عقد را بخوانند.
اول زن میگوید: زوجتک نفسی علی الصداق المعلوم، یعنی خود را زن تو نمودم به مهری که معین شد.
پس از آن بدون فاصله مرد میگوید: قبلت التزویج، یعنی ازدواج را قبول کردم.
اگر زن و مرد هر کدام برای خود وکیلی بگیرند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند و مثلاً اسم زن فاطمه و اسم مرد احمد باشد، ابتدا وکیل زن میگوید:
زوجتُ موکلتی فاطمه موکلک احمد علی الصداق المعلوم،
یعنی موکله خودم (فاطمه) را به موکل تو (احمد) بر مقدار مهریه معلوم تزویج کردم،
سپس بلافاصله وکیل مرد میگوید:
قبلتُ لموکلی احمد علی الصداق المعلوم،
یعنی تزویج را برای موکّلم احمد بر مقدار مهریه معلوم قبول کردم.(۳)
اما این که چرا باید صیغه عقد بخوانند، علت آن است که عقد ازدواج یک نوع قرارداد و تعهد بین مرد و زن بر ازدواج است
مانند بقیه قراردادها از قبیل خرید و فروش، اجاره، مضاربه، جعاله و…
در تمامی قراردادها سفارش کردند که از ابتدا تمامی مشخصات و جزئیات لحاظ بشود.
ازدواج از بقیه قراردادها مهم تر و دقیق تر و احکام و آثار حقوقی زیادی بر آن مترتب است.
و از طرفی دستور شرع است که باید عقد ازدواج با تمامی قیود و شرایط به طور صحیح اجرا شود
تا در آینده مشکلی ایجاد نشود و کسی به راحتی نتواند این پیمان را زیر پا بگذارد.
______________________
پی نوشت ها:
۱ – محمد حسن نجفی، جواهرالکلام، ج ۲۹، ص ۴۰٫
۲ – توضیح المسائل مراجع، ج ۲، مسئله ۲۳۷۰ و ذیل آن.
۳ – توضیحالمسائل مراجع، ج ۲، مسئله ۲۳۶۸٫