درجه اول و دوم معرفت چه تفاوتی بایکدیگر دارند؟

فرق معرفت درجه اول و دوم چیست؟ لطفاً چند منبع نیز معرّفی فرمایید.

معرفت و شناخت انسانی در یک تقسیم به دو قسم درجه ۱ و درجه ۲ تقسیم می شود.

درجه اول

گاهی موضوع یک شناخت، امور جهان خارج (اعم از طبیعت و غیر طبیعت) یا به طور کلی چیزی غیر از خود شناخت است

که این معرفت از نوع اول است

یعنی مستقیم یکی چیزی را مورد شناسایی و موضوع شناخت خود قرار می دهد

توضیح بیش تر این که معارف درجۀ اول، معارفى هستند که از حقایق مشخصى بحث مى کنند:

براى نمونه، در فیزیک از موضوعاتى چون مادّه، انرژى، وزن، جرم، حرکت، نیرو، نور و مانند آن بحث مى شود

و یا در شیمى، عناصر را مورد بحث و بررسى قرار مى دهند

علوم اجتماعی از نوع معرفت درجه اوّل محسوب میشوند

درجه دوم

گاهی موضوع شناسایی انسان، خود شناخت است، یعنی شناخت و فهم و معرفت انسان مورد شناسایی قرار میگیرد

مثلاً این که متُد و روش یک علم در تحقیق چیست که از نوع معرفت درجه دوم است.

انواع مختلف علم و معارفی که ناظر به علم و آگاهی دیگری هستند، درجه دوم محسوب می شوند.

معارف درجه ى دوم از معارف درجۀ اوّل سخن مى گویند:

مانند فلسفه علم فیزیک که در آن، خودِ علم فیزیک مورد مطالعه قرار مى گیرد

و یا به طور کلى در فلسفه علم از علوم تجربى، از آن جهت که یک هویت تاریخى دارد بحث مى شود و به سؤالاتى چون:

آیا گزاره هاى علمى اثبات پذیرند یا ابطال پذیر؟

آیا قضایاى علمى ثابت اند یا متحوّل؟ و… پاسخ مى دهد.

با توجه به مطالب فوق روشن مى شود که فلسفه هر علمى در طول همان علم قرار دارد؛ نه در عرض و یا جلوتر از آن

و عنوان هایى چون فلسفه اخلاق، فلسفه کلام، فلسفه سیاست، فلسفه ریاضیات و نیز معرفت شناسى دینى

همگى جزو معارف درجه دوم هستند

فلسفه علوم اجتماعی، یعنی شناسایی شناختی که در حیطه روابط اجتماعی انسانها سخن می گوید، از نوع معرفت درجه دوم محسوب می شود.

انواع فلسفه های مضاف مانند فلسفه علم، فلسفه تاریخ، فلسفه دین و… از نوع معرفت های درجه دوم محسوب می شوند

معرفی کتاب

کتاب یا منابع که به طور مستقل این موضوع را مود بررسی قرار داده باشند، نیافتیم.

زیرا این مسئله به عنوان یک مسئله جنبی و در لابه لای کتاب ها در بحث های معرفت شناسی عنوان میشود.

می توانید از کتاب هایی مانند

قبض و بسط تئوریک شریعت دکتر سروش

یا تحلیل فلسفی یا سپرس ترجمه سهراب علوی نیا

و برخی مقالات که درباره موضوع معرفت شناسی نوشته شده اند مطالبی بیابید.

تعریف