ازدواج فرزندان حضرت آدم (ع) چگونه بوده است؟
درباره چگونگی تکثیر نسل حضرت آدم (ع) و ازدواج فرزندان حضرت آدم، چند احتمال وجود دارد.
اول اینکه فرزندان حضرت آدم (ع) با هم ازدواج کرده باشند. یعنی ازدواج خواهر و برادر با یکدیگر صورت گرفته باشد تا نسل آدم گسترش یابد.
احتمال دوم این است که فرزندان آدم با کسانی غیر از خواهر و برادر خود ازدواج کرده باشند. مثلا به این صورت که از نسل های پیش از آدم کسانی مانده باشند که فرزندان آدم با آنها ازدواج کرده باشند. (قبل از حضرت آدم موجودات بسیاری بر روی کره زمین زندگی کرده اند از جمله موجوداتی شبیه انسان که به آنها نسناس گفته شده است.)
احتمال اول از جانب عده ای از علما نظیر علامه طباطبایی برگزیده شده است و آیه ذیل را دلیل آن بیان کرده اند:
«یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَهٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً کَثیراً وَ نِساءً[نساء/۱] اى مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید! همان کسى که همه شما را از یک انسان آفرید و همسر او را (نیز) از جنس او خلق کرد و از آن دو، مردان و زنان فراوانى (در روى زمین) منتشر ساخت.»
مطابق این آیه تکثیر نسل از آدم و حوا (منهما) بوده است و کس دیگری بیان نشده از همین رو گفته اند که این آیه دلیلی بر ازدواج خواهر و برادری در آن زمان بوده است.
همچنین این مطلب در احادیث متعددی بیان شده است. امام سجاد (ع) می فرمایند: از حوّا بیست پسر و بیست دختر متولّد شد، و در هر شکم یک پسر و یک دختر برایش تولّد مىیافت، و اوّلین فرزند او «هابیل» همراه با یک دختر بنام «اقلیما» بود، و در زایمان دوم: «قابیل» با دخترى بنام «لوزا»، و لوزا زیباترین دختر او بود. زمانى که آنان به بلوغ رسیدند از ترس فتنه و گرفتارى حضرت آدم همه را فراخوانده و به هابیل پیشنهاد ازدواج با لوزا و قابیل با اقلیما را داد.[۱]
و درباره اشکالاتی که به این احتمال می شود، جواب هایی داده اند:
اینکه ازدواج خواهر و برادر حرام است، حکمی تشریعی است که بر خلاف احکام تکوینی قابل تغییر هستند. مثل حکم مست کننده بودن شراب تکوینی است و هرگز تغییر نمی کند. اما حکم حلال بودن یا حرام بودن تشریعی است و در اختیار خدای متعال است و خدایی که آن را حرام کرده، ممکن است زمانی آن را مجاز اعلام کرده باشد.
و ضرورت تکثیر نسل آدم (ع) می تواند دلیلی برای اجازه خدای متعال نسبت به این مساله باشد. علامه طباطبایی در این باره می نویسند: چه مانعى دارد که یک عمل را در روزى و روزگارى جایز و مباح کند، و در روزگارى دیگر حرام نماید، در روزى که جز تجویزش چارهاى نیست تجویز کند و در روزگارى دیگر که این ضرورت در کار نیست تحریم کند، ازدواج خواهر و برادر را در روزگارى که تجویزش باعث شیوع فحشا و جریحهدار شدن عفت عمومى نمىشود تجویز کند و در روزگارى دیگر که باعث این محذور مىشود تحریم کند. … شیوع فحشا بوسیله ازدواج خواهر و برادر در زمانى است که جامعه گستردهاى از بشر وجود داشته باشد و اما در روزگارى که در تمامى روى زمین غیر از چند پسر و چند دختر از یک پدر و مادر وجود ندارند و از سوى دیگر مشیت خداى تعالى تعلق گرفته که همین چند تن را زیاد کند، و افرادى بسیار از آنان منشعب سازد، دیگر عنوان فحشا بر چنین ازدواجى منطبق و صادق نیست.[۲]
[۱]. الإحتجاج على أهل اللجاج، ج۲، ص: ۳۱۴.
[۲]. ترجمه تفسیر المیزان، ج۴، ص: ۲۳۰.
