وحی تکوینی و تشریعی چیست؟
وحی تکوینی و تشریعی چیست؟
وحی در لغت به معنای آگاهانیدن یا سخن گفتن پنهانی و یا الهام، طلب، اشاره سریع رمزی، رؤیا و… میباشد که به دو قسم کلی قابل تقسیم است:
وحی تشریعی:
خداوند به پیامبران خویش نازل کرده و از طریق آنان به مردم ابلاغ نموده است.
ماهیت این گونه وحی به صورت کامل برای ما آشکار نیست،
چرا که امری است فوق ادراک بشر عادی و فقط به واسطه توضیح انبیا قابل فهم (آن هم به میزانی اندک) میباشد.
آیه ۶۵ سوره زمر
وَلَقَدْ أُوحِی إِلَیک وَإِلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِک لَئِنْ أَشْرَکتَ لَیحْبَطَنَّ عَمَلُک وَلَتَکونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ
(ترجمه: قطعاً به تو و به کسانی که پیش از تو بودند وحی شده است:
«اگر شرک ورزی حتماً کردارت تباه و مسلماً از زیانکاران خواهی شد.)[ ۶۵]
وحی تکوینی:
در مقابل وحی تشریعی است و انواع گوناگونی دارد:
الف) الهام درونی انسان:
خدا به برخی از بندگان خود مسائلی را به طور درونی الهام میکند
مانند: الهام خداوند به مادر حضرت موسی که بچه خود را شیر دهد.(۱)
ب) الهام فطری به انسان:
مانند: فطرت خدا جویی در انسانها یا الهام فجور و تقوی به انسان که در آیه ۷ سوره شمس به آن اشاره میشود.
ج) الهام غریزی به حیوانات:
در قرآن آیاتی وارد شده که دلالت دارد گاه خداوند اموری را به طور غریزی به حیوانات الهام میکند،
مانند: خداوند برای زنبور عسل وحی فرستاد که در کوه ها خانه بگیرد.(۲)
د) فرمان به جمادات:
اگر خداوند بخواهد در جمادات تحولاتی ایجاد کند، به آنها فرمان میدهد، که به وحی تعبیر میشود
چنان که درباره تحولاّت زمین در قیامت میفرماید: بأنّ ربک أوحی لها.(۳)
بسیاری موارد دیگر هست که در عالم تکوین و نظام خلقت الهی وجود داشته، بارزترین نمونه وحی تکوینی
الهامات فطری و غریزی در وجود آدمی است که انسان را به سوی خداوند سوق داده و هماره از اندرون او را به سوی حق میکشاند.
پینوشتها:
۱ – قصص (۲۸) آیه ۷ و هم چنین مراجعه کنید بهآیات ۳۸ طه (۲۰) و ۱۱۱ مائده (۵) و ۱۵ یوسف (۱۲).
۲ – نحل (۱۶) آیه ۷۱٫
۳ – زلزال (۹۹) آیه ۵٫
