آیه ۵۵ سوره مائده، چگونه بر امامت حضرت علی (ع) دلالت دارد؟
آیه ۵۵ سوره مائده، چگونه بر امامت حضرت علی (ع) دلالت دارد؟
از آیاتی که به اتفاق اکثر مفسران و اهل حدیث، درباره امام علی بن ابیطالب، نازل شده است، آیه زیر میباشد
که ما آیه وبعد آن را مینگریم:
‹‹اِنَّما وَلیُّکُمُ اللهُ وَ رَسُولُهَ وَالَّذینَ آمَنُوا اَلَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَ هُمْ راکِعُونَ.››
ولیِ شما خدا و پیغمبر و کسانی هستند که ایمان دارند و نماز میگزارند و در حال رکوع زکات میدهند.
‹‹ وَمَنْ یَتَوَلَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَاَلَّذِینَ آمَنُوا فَاِنَّ حِزبَ اللهِ هُمُ الغالِبُونَ .››
هر کس خدا و فرستاده او و افراد با ایمان را ولیّ خود اتّخاذ کند، به راستی (پیروان) حزبِ الهی پیروزند.
شأن نزول آیه ۵۵ را بسیاری از مفسران و اهل حدیث، چنین نقل کرده اند:
سائلی وارد مجلس شد و درخواست کمک کرد
کسی به او چیزی نداد، امام در حالی که در رکوع بود، با انگشت کوچک خود که انگشتری در آن بود به فقیر اشاره کرد تا انگشتری را از دست او در آورد
او انگشتری را از دست امام در آورد و به دنبال کار خود رفت.
در این موقع، خبر به پیامبر رسید. وی از خدا این چنین درخواست نمود:
همان طور که برای موسی از خاندان خودش وزیری معیّن نمودی، پروردگارا برای من نیز از اهل بیتم وزیری معین بفرما.
در این لحظه فرشته وحی فرود آمد و آیه یاد شده را برای پیامبر خواند.
شأن نزول آیه را به صورتی که نقل گردید، شخصیت برجستهای مانند:
خود امام، ابن عباس، عمار جابر، ابو رافع، انس بن مالک و عبدالله سلام نقل کرده اند. (کنز العمّال۴۰۵/ حدیث شماره ۶۱۳۷)
حسان بن ثابت، شاعر معروف عهد رسالت، در اشعار خود که متضمن فضائل و مناقب علی (ع) است، این چنین میگوید:
مـن ذا بخاتمه تصدّق راکعاًواسر ها فی نفسه اسراراً
من کان بات علی فراش محمدو محمد اسری یؤم الغارا؟
من کان فی القرآن سمیمؤمناًفی تسع آیات تلین غزارا؟
شیوه استدلال بسیار روشن است زیرا مقصود از ولی در اینجا همان متصرّف و سرپرست و اولی است
چرا که اگر مقصود، دوست و کمک بود ولایت، اختصاص به گروهی نداشت
زیرا ولایت به این معنی مربوط به تمام افراد با ایمان است چنانکه میفرماید:
‹‹ والمُؤْمِنُونَ وَالمُؤْمِناتِ بَعْضُهُمْ اَوْلِیاءُ بَعْض›› توبه /۷۱
از این جهت برای ولی در آیه معنائی جز همان متصرف و سرپرست نمیتوان تصور کرد.