ایا بوسیدن قبور ائمه یک نوع بت پرستی نیست؟
پیامبران و امامان بدان جهت که بندگان شایسته خداوند هستند، سزاوار احترام و محبت هستند.
احترام و ابراز ارادت به آنان، بدان جهت نیست که براى آنان در مقابل خدا، مقام و ارزشى مستقل قائل باشیم بلکه آنان مستقل از خدا هیچ ندارند و همه عظمت آنان و عشق و محبت ما به ایشان، ناشى از آن است که آنان در اوج معرفت، بندگى و عبودیت حضرت حق قرار دارند و مورد عنایت خاص پروردگار مى باشند.
بوسیدن ضریح امامان (ع) و اولیاى الهى، برخاسته از عشق و محبت نسبت به آنان است همان گونه که عاشق، هر چیزى را که منتسب به معشوق است، مىبوید و مىبوسد و به سینه مىچسباند.
براى زائر امام معصوم (ع)، خود سنگ و چوب ارزشى ندارد. بوسیدن ضریح و در و دیوار حرم، از آن جهت است که منسوب به محبوبش یعنى، امام معصوم است.
به تصریح قرآن کریم، حضرت یعقوب، لباس یوسف را بر چشم خود نهاد و بینایى خود را باز یافت: « فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشِیرُ أَلْقاهُ عَلى وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیراً قالَ أَ لَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّى أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ؛[۱] پس چون مژده رسان آمد، آن پیراهن را بر چهره او انداخت، پس بینا گردید. گفت: آیا به شما نگفتم که بى شک من از [عنایت] خدا چیزهایى مى دانم که شما نمىدانید؟» تبرّک و استشفا به پیراهن یوسف، نمونهاى از تبرّک و استشفا به چیزى است که به شکلى منسوب به اولیاى الهى است.
بر اساس روایات معتبر نزد شیعه و سنى، اصحاب پیامبر اکرم (ص) هنگام وضو گرفتن ایشان، هجوم مىآوردند تا هر کسى قطره اى از آب وضوى ایشان را به عنوان تبرّک برگیرد به گونه اى که نمى گذاشتند قطره اى از آب وضوى پیامبر (ص) بر زمین بریزد و اگر به کسى چیزى نمى رسید، از رطوبت دست دیگرى استفاده مى کرد.[۲] اگر تبرّک جستن به قطرات آب، شرک و حرام بود، وظیفه آن حضرت نهى و بازداشتن اصحاب از این عمل بود.
سیره اصحاب، تبرّک جستن به ظرف غذاى پیامبر (ص)، چاههایى که آن حضرت از آن آب نوشیده اند و -چه در زمان حیات ایشان و چه بعد از رحلت ایشان- بوده است.[۳]
بنابراین بوسیدن و تبرّک جستن، بدون اعتقاد به الوهیت یا ربوبیت (فاعلیت استقلالى) شرک نیست. بر اساس داورى وهابیان- که صرف بوسیدن و تبرّک جستن به آثار اولیاى الهى شرک و حرام است- پیامبر اکرم و اصحابشان و نیز یعقوب نبى و همه انسانها- حتى خود وهابیان که فرزندان خود را مى بوسند- مرتکب شرک و حرام شده اند.
و با توجه به روایتی از پیامبر (ص) فرق این گونه اعمال با بت پرستی روشن می شود، که در بت پرستی امری واسطه قرار داده می شود که هیچ دستوری برای آن از جانب خدا بیان نشده، در حالی که مسلمانان به دلیل دستور خدا به سمت کعبه نماز می خوانند یا تبرک و توسل به اهل بیت می جویند:
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله به گروهی از بت پرستان (که بت پرستی خود را شبیه رو به کعبه بودن مسلمانان معرفی کرده بودند) فرمود: شما جماعت مسلمان را با خودتان مقایسه نمودید، در حالى که ما همچون شما نیستیم. زیرا ما بندگان خدا، آفریده و دست پرورده اوئیم، گوش بفرمان و تسلیم نواهى او هستیم، و خداوند را همان گونه که اراده فرموده عبادت مىکنیم، و چون ما را به کارى امر فرمود همان را انجام دهیم و نباید از آن اوامر تجاوز کرده و بنا بر میل و تشخیص خودمان عمل کنیم، زیرا در این صورت ممکن است با آن خصوصیات پسندیده واقع شود ولى امکان دارد با نحوه دیگر در نهایت درجه کراهیت یا حرمت قرار گیرد. با اینکه ما را از اظهار نظر در مقابل دستوراتش نهى فرموده است.
آرى چون فرموده است هنگام عبادت به جانب کعبه متوجّه باشیم، امتثال امر نموده و اطاعت مى کنیم، سپس فرموده در سایر شهرها نیز به محاذات کعبه او را عبادت کنیم ما نیز پذیرفتیم و از حدود اوامر او تجاوز نکردیم. و در … آنگاه پیامبر فرمود: اگر کسى شما را در روز معیّنى به خانه اش دعوت کند، آیا این حقّ را دارید که پس از قبول دعوت در روز دیگرى به خانه او بروید؟ و یا به خانه دیگر او بى دعوت بروید؟ و یا اگر کسى به شما لباس، یا برده، یا مرکبى عطا کند مى توانید برگیرید؟ گفتند: آرى. فرمود: آیا مى شود لباس، برده، یا مرکب دیگر او را تصرّف خیر، زیرا معلوم نیست در قسمت دوم مانند قسمت نخست مجاز باشیم.
فرمود: آیا تصرّف بى اجازه در امور خداوند بدتر است، یا در امور بندگان خدا؟ گفتند: بلکه خداوند مقدّم و اولى است که بى اجازه او در امورش تصرّف نکنیم.
فرمود: پس براى چه این گونه عمل مى کنید و چه زمان شما را امر به سجده این صورتها نمود؟! بت پرستان گفتند: در کار خود بدقّت مى اندیشیم، و لب فرو بستند.[۴]
[۱]. یوسف آیه ۹۶.
[۲]. صحیح بخارى، ج ۱، ص ۳۳ و ج ۷، ص ۵۰ مسند احمد، ج ۴، ص ۳۲۹ و ۳۳۰.
[۳]. صحیح بخارى، ج ۳، ص ۳۵.
[۴]. احتجاج-ترجمه جعفرى، ج۱، ص: ۳۷.
منبع : شهر سوال
