ارتباط بین دنیا و آخرت، چگونه است؟
ارتباط دنیا و آخرت در این حد است که مانند دو بخش از یک عمر و دو فصل از یک سالاند؛ در یک فصل باید کاشت و در فصل دیگر باید دروکرد؛ بلکه اساساً یکی کشت است و دیگری محصول، یکی هسته است و دیگری میوه آن. بهشت و جهنم آخرت در اینجا پدید میآیند.
در حدیث است:
«اِنَّ الْجَنَّهَ قیعانُ، وَ اِنَّ غِراسَها سُبْحانالله، وَ الْحَمْدُلِلّهِ، وَ لا اِلهَ اِلاّ الله، وَ اللهُ اَکْبَرُ، وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّهَ اِلاّ بِاللهِ» (تفسیر المیزان۱۳/ ۲۳).
[بهشت فعلاً صحرائی خالی است بی کشت و زراعت؛ همانا اذکار «سبحانالله» و «الحمدالله» و «لا اله الا الله» و «الله اکبر» و «لا حول و لا قوه الا باالله» درختهایی هستند که در اینجا گفته، و در آنجا کاشته میشوند.]
در حدیث دیگر است که رسول اکرم(ص) فرمود:
«در شب معراج وارد بهشت شدم، فرشتگانی دیدم که بنّائی میکنند، خشتی از طلا و خشتی از نقره، و گاهی هم از کار کردن دست میکشند. به ایشان گفتم چرا گاهی کار میکنید و گاهی از کار دست میکشید؟ پاسخ دادند: تا مصالح بنائی برسد. پرسیدم: مصالحی که میخواهید چیست؟ گفتند: ذکر مؤمن که در دنیا میگوید: سبحان الله و الحمدالله و لا اله الا الله و الله اکبر. هر وقت بگوید ما میسازیم و هر وقت خودداری کند ما نیز خودداری میکنیم.»(وسائل الشیعه،۲/۱۲۰۸)
«هر کس که بگوید سبحانالله خدا برای او درختی در بهشت مینشاند، و هر کس بگوید الحمدالله خدا برای او درختی در بهشت مینشاند و هر کس بگوید لا اله الا الله خدا برای او درختی در بهشت مینشاند و هر کس بگوید الله اکبر خدا برای او درختی در بهشت مینشاند. مردی از قریش گفت: پس درختان ما در بهشت بسیار است حضرت فرمودند: بلی، ولی مواظب باشید که آتشی نفرستید که آنها را بسوزاند، و این به دلیل گفتار خدای عزّوجلّ است که: ای کسانی که ایمان آوردید خدا و فرستاده او را فرمان برید و عملهای خویش را باطل نکنید.»(وسائل الشیعه،۲/۱۲۰۶)
یعنی همچنانکه با کارهای نیک این جهانتان، درختان بهشت را بوجود میآورید، با اعمال بد خویشتن نیز آتش جهنم را شعلهور میسازید و ممکن است این آتش، آنچه را که حسنات شما ایجاد کردهاند نابود سازد.
در حدیث دیگر فرمود:
«اِنَّ الْحَسَدَ لَیَأْکُلُ الْایمانَ کَما تَأْکُلُ النّارُ الْحَطَبَ» (اصول کافی،۲/۲۳۱)
[حسد ورزیدن، ایمان آدمی را میخورد آنچنان که آتش هیزم را میبلعد و خاکستر میکند.]
معلوم میشود، جهنم نیز مانند بهشت، صحرائی خالی است؛ آتشها و عذابها، تجسم همان گناهانی است که به دست بشر روشن و فرستاده میشود؛ مار و کژدم و آب جوشان و خوراک زَقّوم دوزخ، از ناپاکیها و پلیدیها خلق میشود، همانطوری که حور و قصور و نعیم جاویدان بهشت، از تقوا و کارهای نیک آفریده میشود. خدا در مورد دوزخیان میفرماید:
«اُولئِکَ لَهُم عَذابٌ مِنْ رِجْزٍ اَلیمٍ» سبأ/۵
[آنان شکنجهای درد آور از ناپاکی درد آور خویش دارند]