گوش دادن به غیبت دیگری چه حکمی دارد؟
«لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحیمٌ؛[حجرات/۱۲] هیچ یک از شما دیگرى را غیبت نکند، آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به یقین) همه شما از این امر کراهت دارید تقواى الهى پیشه کنید که خداوند توبهپذیر و مهربان است!»
غیبت یکی از گناهان کبیره است که انجام آن هتک حرمت کسی است که باید او را مانند عضوی از خانواده خود بدانیم. و در محافظت حقوقش مراقبت نماییم. و کسی که مرتکب غیبت می شود در حق برادر خود خیانت کرده و دین خویش را نابود کرده است:
امام صادق(ع) فرمود: مسلمان برادر مسلمان است، به او ستم نمى کند، خوارش نمى دارد، غیبت او را نمى کند، وى را فریب نمى دهد، و از عطایا محرومش نمى کند.[۱]
امام صادق (ع) فرمود: که پیغمبر(ص) فرموده است: تأثیر غیبت در نابودى دین شخص مسلمان از اثر مرض خوره در درونش سریعتر است.[۲]
ابوذر گوید: پیغمبر(ص) در یکى از نصایحش به من فرمود: اى اباذر، از غیبت کردن بپرهیز زیرا غیبت بدتر از زناست. عرض کردم یا رسول اللَّه چرا چنان است؟ فرمود: براى این که زناکار اگر توبه و استغفار نماید، خدا توبهاش را مى پذیرد. ولى گناه غیبت بخشوده نمى شود مگر این که صاحبش عفو نماید.[۳]
و چون مومن برادر ماست و ما باید نسبت به حقوق او محافظت داشته باشیم، در جایی که در حق مومنی با غیبت خیانت می شود، باید به اندازه توانمان واکنش نشان دهیم و از حقوق برادر غائب خود محافظت کنیم. از همین رو در جایی که دیگری غیبت می کند و ما می شنویم، مسئولیت هایی به گردنمان هست. و در صورت انجام این مسئولیت پاداشی نصیبمان می شود:
امام صادق(ع) از پدرانش نقل مى کند: که در وصیّت پیغمبر(ص) به على(ع) است: اى على هر که در نزد او از برادر مسلمانى غیبت شود و او قادر بر یارى اش باشد (با ردّ غیبت) و یارى نکند، خدا در دنیا و آخرت او را خوار گرداند.[۴]
امام باقر(ع) فرمود: هر که نزد وى از برادر مؤمنش غیبت شود و او به یارى و کمکش بشتابد و از او دفاع کند، خداوند در دنیا و آخرت وى را یارى کند و اگر به کمک و یارى اش نشتابد و از او دفاع نکند با این که قدرت کمک دارد، خداوند در دنیا و آخرت وى را حقیر و ناچیز گرداند.[۵]
امام صادق(ع) فرمود: که پیغمبر(ص) فرموده است: هر که از آبروى برادر مسلمانش دفاع کند، بى شکّ بهشت برایش واجب مى شود.[۶]
در مقام عمل نیز چند نوع واکنش به عنوان نمونه ذکر می شوند:
۱- هنگام غیبت، مسئله دیگری، حرفی و یا موضوعی را طرح کنید و توجه همه را به آن جلب کنید.
۲- هنگام غیبت جوری عکس العمل نشان دهید که طرف مقابل احساس کند که رغبت شنیدن ندارید؛ مثلاً اخم کنید نگاهتان را به اطراف معطوف دارید و از این قبیل کارها.
۳- اگر نمی توانید مانع غیبت کننده شوید، در صورت امکان آن جلسه را ترک کنید.
و … .
[۱]. آداب معاشرت از دیدگاه معصومان علیهم السلام، ص: ۲۰۰.
[۲]. همان.
[۳]. همان.
[۴]. آداب معاشرت از دیدگاه معصومان علیهم السلام ،ص ۲۰۷.
[۵]. همان.
[۶]. همان.
منبع : شهر سوال