منظور از روایت:« إِنَّ اللَّهَ جمیل یُحِبُّ الْجَمَال» چیست؟
« إِنَّ اللَّهَ جمیل یُحِبُّ الْجَمَال»
در روایت آمده که«خدا زیبااست و زیبایی را دوست می دارد».
منظور از روایت، مخصوصاً قسمت “زیبایی را دوست می دارد” چیست و منظور چه نوع زیبایی هست؟
پاسخ
این روایت یا مضمون آن چند نقل دارد
و به نظر می آید که با در کنار هم گذاشتن آنها بهتر بتوان به منظور روایت پی برد
۱- عن خیثمه بن أبی خیثمه
قال کان الحسن بن علی ع إذا قام إلى الصلاه لبس أجود ثیابه، فقیل له:
یا ابن رسول الله لم تلبس أجود ثیابک فقال:
إن الله تعالى جمیل یحب الجمال فأتجمل لربی، و هو یقول:
«خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ» فأحب أن ألبس أجود ثیابی (تفسیر العیاشی، ج۲، ص: ۱۴)
از خیثمه نقل است که امام حسن (ع) وقتی برای نماز ایستاد بهترین لباسش را پوشید .
گفته شد ای پسر رسول خدا برای چه بهترین لباست را پوشیدی ؟
حضرت فرمود خداوند متعال زیباست و زیبایی را دوست دارد پس من هم برای پروردگارم خود را زینت کردم چرا که خداوند می فرماید
اى فرزندان آدم! به هنگام عبادت لباسهاى شایسته به خود برگیرید پس منم دوست دارم بهترین لباسم را بپوشم.
۲- عن یوسف بن إبراهیم
قال دخلت على أبی عبد الله ع و علی جبه خز و طیلسان خز فنظر إلی فقلت: جعلت فداک علی جبه خز و طیلسان خز- ما تقول فیه فقال:
و ما بأس بالخز- قلت: و سداهإبریسم فقال لا بأس به- فقد أصیب الحسین بن علی ع و علیه جبه خز، ثم قال:
إن عبد الله بن عباس لما بعثه أمیر المؤمنین ع إلى الخوارج لبس أفضل ثیابه، و تطیب بأطیب طیبه، و رکب أفضل مراکبه، فخرج إلیهم فوافقهم فقالوا:
یا ابن عباس بینا [بیننا] أنت خیر الناس- إذ أتیتنا فی لباس من لباس الجبابره و مراکبهم، فتلا هذه الآیه:
«قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَهَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ- وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ» ألبس و أتجمل، فإن الله جمیل یحب الجمال- و لیکن من حلال
(تفسیر العیاشی،ج ۲ ص۱۵)
از یوسف بن ابراهیم نقل است که می گوید
بر ابی عبدالله امام صادق (ع) وارد شدم و جبه (نوعی عبا) و طیلسانی(نوعی لباس که خواص و بزرگان می پوشیدند) از خز داشتم
حضرت به من نگاهی کردند و من عرضه داشتم فدایت شوم من جبه و طیلسانی از خز پوشیدم نظرتان در این باره چیست؟
حضرت فرمودند اشکالی ندارد. عرضه داشتم تار آن از ابریشم است. حضرت باز فرمودند اشکالی ندارد
{حضرت} حسین بن علی (ع) هم جبه ای از خز پوشیده بودند.
حضرت سپس ادامه دادند: وقتی امیر المومنین (ع) ، عبدالله بن عباس را به سوی خوارج فرستاد وی بهترین لباس هایش را پوشید
و با بهترین عطر ها خودش را خوشبو کرد و بهترین مرکبش را سوار شد و به سوی آن ها رفت .
آن ها گفتند ای اب عباس تو در بین ما بهترین مردم بودی ولی با لباس و مرکبی نزد ما آمدی که شبیه لباس و مرکب جابران است.
ابن عباس این آیه را تلاوت کرد که :
بگو: «چه کسى جامه هایى را که خدا براى بندگانش پدید آورده و روزیهاى پاکیزه را حرام کرده است؟»
می پوشم و خودم را زینت می دهم چرا که خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد ولی از مال حلال.
+همچنین بخوانید : منظور از کمالات بی نهایت در مورد خداوند چیست؟
۳- ُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
إِذَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَى عَبْدِهِ بِنِعْمَهٍ أَحَبَّ أَنْ یَرَاهَا عَلَیْهِ لِأَنَّهُ جمیل یُحِبُ الْجَمَالَ.۱
از امام صادق نقل شده است که ایشان فرمودند خداوند دوست دارد وقتی نعمتی را بر بنده اش ارزانی داشت،
آن را در وی ببیند چرا که خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد
از این روایات متوجه می شویم که مراد از زیبایی و جمال ، آراستگی و زینت بخشیدن است
از طرفی به نظر می آید که مواردی که در این روایات از قبیل لباس و مرکب است بیان برخی مصادیق آراستگی است
که می تواند در لباس و مرکب خود را نشان دهد.
و گرنه زیبایی و آراستگی در هر چیزی که قابلیت بروز داشته باشد مطلوب و پسندیده است.
لکن با این قید که این آراستگی و زیبایی از راه حلال به دست آید و در راه حلال هم باشد.
بنابراین آراستگی و زیبایی و تجملی که از طریق مال حرام به دست بیاید
مطلوب نیست همچنین تجمل و آراستگی و زینت خود در مسیر حرام و با انگیزه حرام نیز مسلما مطلوب نخواهد بود
به عنوان مثال در قرآن، بانوان از به نمایش زینت های خود نزد نامحرمان نهی شدند
وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَ
إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُیُوبِهِنَّ وَ لا یُبْدِینَ
زِینَتَهُنَ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِن…(نور ۳۱)
(به زنان با ایمان بگو چشم بپوشند و شرمگاهشان را حفظ کنند و زینت خود را
جز آن مقدار که ظاهر است آشکار نکنند و روسریهاى خود را بر گریبان بیفکنند و زینت خود را آشکار نسازند مگر نزد شوهران، پدران، پدر شوهر …)
و یا به عنوان مثال اگر کسی با انگیزه فخر فروشی و خود نمایی بخواهد لباس یا مرکب فاخر و یا حتی خانه فاخر مهیا کند
باز هم چنین کاری مطلوب نخواهد بود.
از طرفی آراستگی و زیبایی و لباس خوب یا مرکب خوب، هر چند به خودی خود نزد خدا مطلوب است
اما در عین حال اعمال دیگری هم هستند که نزد خدا مطلوب تر هستند
به عنوان مثال داشتن مرکب فاخر که امروزه مصداق آن را در خودرو می بینیم هر چند مطلوب است
اما دستگیری از فقرا و نیازمندان ، مطلوب تر است .
کما این که در سیره اهل بیت ع می بینیم که اگر لباس یا مرکبی فاخر داشتند در زمان مقتضی از بذل و بخشش آن به فقرا دریغ نمی کردند
مثلا در سیره امام حسن ع داریم که حضرت اموال خود را چند بار با فقرا نصف کردند و به سنت مواسات عمل کردند.
+همچنین بخوانید: منظور از رازقیت خداوند چیست؟
اما در خصوص قسمت اول روایت (فان الله جمیل ) مراد از زیبایی خداوند ، زیبایی به معنای داشتن چشم و ابرو و قامت و لباس زیبا نیست
بلکه همان طور که می دانیم خداوند منزه از این امور است و دارای جسم نیست
همچنین مراد از جمیل و زیبایی خداوند ، زیبایی در مرتبه ذات نیست چرا که ذات خداوند قابل وصف نیست
و مراد از جمیل بودن خداوند، زیبایی در مرحله صفات فعل است یعنی فعل خداوند زیباست
افعالی همچون خلق و تدبیر و هدایت و … .
کما اینکه در شرح اصول کافی اینگونه این حدیث را معنا کرده است:
«ان اللّه جمیل یحب الجمال»
یعنى أنه تعالى جمیل الفعال یحب منکم التجمل و التزین و اظهار نعمه
(شرح اصول کافی ملا صالح المازندرانی، ج۱۰، ص: ۳۱۱)
(فعل خداوند متعال زیباست و تجمل و آراستگی و اظهار نعمت را دوست دارد)
و یا در جای دیگر اشاره کرده است :«ان اللّه جمیل یحب الجمال» بأنه حسن الافعال کامل الاوصاف(همان ،ج۱۰، ص: ۳۹۱)
یعنی مراد از الله جمیل این است که هر فعلی که از خداوند متعال سر می زند نیکوست
و هر صفتی که به خداوند نسبت میدهند کمال محض است و بالاتر از آن قابل تصور نیست.
______________
۱.(الکافی ج ۶ ص ۴۳۸)
منبع: حوزه نت
سلام.زیبایی خدا در صورتش عیان و دیدنی است.جمال یعنی خوش صورت « خدا خوش صورت است و صورتش را دوست دارد » خدا آدم را خلق کرد و از صورتش به او صورت داد