چگونه امامی را که نمی بینیم بشناسیم؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت:

اولا  غائب بودن امام به معنی عدم حضور او در میان مردم و جامعه نیست بلکه به این معنی است که او را مشاهده می‌کنند ولی نمی‌شناسند. نظیر این که برادران حضرت یوسف او را مشاهده ‌کردند ولی نشناختند. لذا در روایت امام صادق(ع) می‌فرماید: «مثل حضرت مهدی(عج) مثل یوسف(ع) است، او در میان مردم است و او را مشاهده می‌کنند ولی نمی‌شناسند تا اینکه خداوند به او اذن دهد و او خودش را معرفی کند.»[۱] و نیز عُمری(یکی از نواب حضرت در عصر غیبت صغری) می‌فرماید: «به خدا قسم صاحب الامر هر سال در مراسم حج شرکت می‌کند و مردم را مشاهده می کند و آنها را می‌شناسد و مردم هم او را می‌بینند ولی او را نمی‌شناسند.»[۲] بنابراین حضرت در جامعه حضور دارد و حضور او منشأ آثار و برکات فراوان است.

و ثانیا غیبت امام مانع از معرفت و شناخت او نیست و عذر بر عدم شناخت آن حضرت نمی تواند باشد. در معرفت و شناخت لازم نیست حضرت را به صورت و قیافه بشناسد، بلکه شناخت او به نام و صفات و فضائل و ویژگی‌ها ممکن است. و اصل اطاعت از فرامینی است که امام صادر نموده اند. اُویس قرنی اهل یمن بود در زمان پیامبر(ص) زندگی می‌کرد او بسیار علاقه داشت که پیامبر(ص) را مشاهده کند ولی به خاطر اینکه مادر پیری داشت و از او نگاه داری می کرد نتوانست پیامبر(ص) را در مدینه زیارت کند، ولی در عین حال بالاترین شناخت و معرفت را نسبت به پیامبر (ص) داشت و پیامبر به امیرالمؤمنین(ع) در مورد اویس قرنی سفارش می‌کرد. لذا حتی با ندیدن می توان مطیع بود. حتی باید مانند اویس درک کرد که اطاعت مقدم بر زیارت حضرت است.

و ثالثا غیبت مختص به حضرت حجت(عج) نیست. حضرت موسی بن جعفر علیه السلام مدتها در زندان بودند و عده زیادی از شیعیان موفق نشدند که حضرت را به صورت و قیافه بشناسند ولی این مانع از معرفت و شناخت نسبت به مقام حضرت نبود. همچنان که در بسیاری از مواقع دوری محل زندگی و … سبب می شد، عده ای نتوانند امام را زیارت کنند.

[۱]. بحار الانوار، ج ۵۱، ص۲۲۴ و ص ۱۴۲.
[۲]. وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۱۳۵ ب ۴۶ ابواب وجوب حج.

منبع: شهر سوال