مراسم اربعین اولین بار چگونه بود؟
اولین مراسم اربعین امام حسین علیه السلام چگونه بود؟
درباره مراسم اربعین، آنچه که در فرهنگ دینی ما وارد شده، بزرگداشت چهلمین روز شهادت حضرت سید الشهداء (ع) است که مصادف با بیستم ماه صفر می باشد.
امام حسن عسکری (ع) در حدیثی علامت های «مؤمن» را پنج چیز شمرده است:
نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله» را در نماز، بلند گفتن.[۱]
همچنین مورخان نوشته اند که جابر بن عبدالله انصاری، همراه عطیه عوفی موفق شدند که در همان اولین اربعین، پس از قیام عاشورا به زیارت امام حسین (ع) نائل آیند.[۲]
سید بن طاوس نقل می کند:
هنگامی که زنان و فرزندان امام حسین (ع) از شام برگشتند و به عراق رسیدند به راهنما گفتند: ما را از راه کربلا ببر.
وقتی به جایگاه شهادت امام حسین (ع) و یارانشان رسیدند
جابر بن عبد اللَّه انصاری را با گروهی از بنی هاشم و مردی از آل رسول اللَّه دیدند که برای زیارت امام حسین (ع) وارد شده بودند.
همه در یک وقت وارد شدند و با یک دیگر شروع به گریه و حزن کردند و به سر و صورت زدند.
مراسم عزایی به پا کردند که فوق العاده دلخراش و جگر سوز بود. زنان آن دیار نیز به ایشان پیوستند و عموماً چند روزی عزاداری کردند.[۳]
البته سید بن طاووس تاریخ ورود به کربلا را ذکر نکرده است.
وی در کتاب اقبال الاعمال ورود اسرا به کربلا و همچنین مدینه در روز اربعین را بعید دانسته است.[۴]
سید محمدعلی قاضی طباطبایی (۱۲۹۳-۱۳۵۸ش) در کتاب تحقیق درباره اولین اربعین حضرت سیدالشهداء(ع)، بازگشت اسرا به کربلا در اولین اربعین را درست دانسته است.
برخی نیز با توجه به شواهد و قراینی همچون درستی احتمال الحاق سر امام حسین(ع) به بدنش در روز اربعین،
محل دفن سر و وجه استحباب زیارت اربعین حضور اسرا در کربلا را پذیرفتنی دانسته‌اند.[۵]
پی نوشت:
{۱}مجلسی، بحار الا نوار، ج ۹۸، ص ۳۲۹، بیروت، « عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ: صَلاهُ اِحدی وَ خَمسین وَزِیارَهُ الا ربَعین. .. ».
{۲}طبری، محمد بن علی، بشاره المصطفی، ص ۱۲۶، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
{۳}بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، ج ۴۵، ص ۱۴۶.
{۴}ابن طاووس، الاقبال، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۱۰۰ و ۱۰۱.
{۵}گروهی از تاریخ‌پژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۳۰۶-۳۰۸.
منبع:ویکی شیعه و حوزه
