چرا خداوند قوه شهوت را آفریده است؟

سوال کاربر: چرا خداوند قوه شهوت را آفریده که این قدرت سختی بکشیم ؟

در زبان فارسی از نظر لغت، شهوت به معنای میل شدید است. بویژه میل جنسی را نیز شهوت گویند. (۱) در لغت عرب، شهوت به معنای خواسته دل، میل جنسی، آرزو و میل به غذای خوب و خوشمزه را گویند. (۲) در نظام آفرینش انسان همواره میان دو نیروی شهوت و عقل قرار دارد، با نیروی شهوت حرص دارد هر چه بیشتر از لذات زودگذر حیوانی از قبیل خوردن غذا، اعمال نیروی غریزه جنسی، غلبه بر دیگران و نظائر اینها بهره مند گردد و با نیروی عقل علاقه شدیدی برای کسب علوم و انجام کارهای نیک و امور پسندیده دارد. (۳) سرشت آدمی به گونه است که گرایش به سوی اموری را دار دکه لذت آفرینند

این لذات بر دو قسمند:

۱ـ لذات محسوس و مادی که از راه چشیدن، لمس کردن، بوییدن، شنیدن و دیدن حاصل می گردد. این نوع لذات از جنبه ی تمایل حیوانی انسان سرچشمه می گیرد.

۲ـ لذات معنوی که از طریق کسب دانش و انجام کارهای نیک برای انسان حاصل می گردد.

از آنجائیکه لذات مادی زودتر در آدمی پدید می آید به گونه ای که پیش از تولد ابراز آن در انسان تعبیه شده، به مجرد تولد، این نوع لذات می توانند احساس شوند، از اینروست که لذات مادی بر انسان عالب اند، و از آنجایی که درک لذات معنوی با خردورزی و عقل مداری انسان همراه است، لذا درک چنین لذاتی نیازمند سعی و تلاش و مجاهده انسان است. به همین جهت اکثر انسان ها از آنچه که عقل می پسندد کراهت دارند و به چیزهایی که هوای نفسشان تمایل دارد، علاقه بیشتری ابراز می دارند.

پیامبر (ص) می فرمایند: بهشت با دشواریها و اموری که ناخوش آیند نفس است احاطه شده و جهنم با شهوات (۴) امام علی (ع) هواپرستی را دشمن عقل معرفی می کند. (۵) از این رو مبارزه با هوای نفس که به آن تأکید فراوان شده در واقع مبارزه با شهوات یعنی خواسته ها و میل شدید به امور مادی است که در صورت رها و یله شدن این خواسته ها، سقوط و هلاکت انسان را در پی خواهد داشت. اما چنانچه کنترل گردند و هر یک در مسیر صحیح و مطلوب خود و مطابق موازین عقل و شرع برآورده گردند، موجبات کمال انسان را فراهم خواهند ساخت

در مورد غریزه جنسی سه دیدگاه وجود دارد:

۱- دیدگاه افراطی: بنا بر این نظریه که مورد توجه فروید و طرفداران آزادی غریزه قرار گرفته و در جهان غرب به شکل رائج دیده می شود، محدودیتی برای ارضای غریزه جنسی وجود ندارد و قیود اخلاقی و قانونی از زندگی بشر برداشته می شود و روابط جنسی آزادانه و به صورت افراطی انجام می گیرد. فروید سعادت هر فردی را در کامیابی و طرز مصرف آزادانه نیروی جنسی می داند و ارضای آزاد خواهش جنسی را شرط اساسی سلامت روان می شمارد.(۶)

۲- دیدگاه تفریطی: بنا بر این دیدگاه که روش کلیسا بوده، ‌ارضای غریزه جنسی محکوم شده و از آن به عنوان سد راه تعالی و تکامل بشر یاد شده است.(۷)

۳- دیدگاه اعتدلی:‌ دیدگاه سوم که دیدگاه اسلام است هر دو نظریه گذشته را رد کرده و با واقع بینی به غریزه جنسی نگاه افکنده است. در این روش نه غریزه جنسی خود سر و آزاد گذارده می شود و نه سرکوب و مطرود می گردد، بلکه این تمایل طبیعی با اندازه گیری صحیح از حمایت قانون و اخلاق برخوردار است و در حدود مصلحت فردی و اجتماع موجبات ارضائش فراهم می آید.

۴- اسلام از طرفی ازدواج را از نظر مذهبی مطلوب نمی خواند بلکه آن را از سنن مؤکد بر می شمارد و از این طریق روش کلیسا را مخدوش می سازد و از طرف دیگر بر اندازه گیری غریزه جنسی تأکید می ورزد و بی قیدی در ارضای شهوات را موجب سقوط و تباهی آحاد جامعه می داند. امام علی(ع) می فرماید: کسی که در شهوات تندروی کند آفات و بلایا نیز با سرعت به سوی او می شتابد .(۸) از مهم ترین حکمت های وجود غریزه جنسی در انسان، بقای نسل است. خداوند حکیم برای بقای نسل، این غریزه را در انسان قرار داده است. حکمت های دیگری می‌تواند در آن وجود داشته باشد، مثلاً یکی از اسباب، آزمایش انسان باشد، یا اصولاً از اجزا و یا لوازم جداناشدنی وجود مادی انسان باشد در هر حال قوه شهوت در تمامی انسان ها وجود دارد؛ لیکن تفاوت مختصری در افراد هست. برخی شهوی تر و برخی ضعیف ترند. علّت آن، یکی ضعف بنیه جسمانی است. وقتی که تمام ویتامین ها به اندازه کامل در اعضای بدن قرار نگیرد، قوه شهوت دچار ضعف خواهد شد. دوم: وراثت در شهوی بودن یا نبودن افراد نقش دارد. بعضی از نظر جسمانی قوی هستند، ولی خیلی شهوی نیستند. سوم: خوردن غذای مقوّی و شهوت زا در توان و شهوت اثر دارد، نیز نخوردن غذاهای مقوی یا خوردن غذاهای سرد مانند ماست و ترشی، که باعث تضعیف شهوت می‌شود.

___________

منابع و مآخذ : ۱ـ فرهنگ فارسی امروز، غلامحسین صدر افشار، ص۷۴۷، ماده شهوت ۲ـ فرهنگ ابجدی عربی ـ فارسی، ص۵۳۸، ماده الشهوه، استاد رضا مهیار ۳ـ فلسفه آفرینش انسان و سعادت او، استاد زین العابدین قربانی، ص۳۷ و ۳۸ ۴ـ همان منبع ۵ـ غرر الحکم، جمله ۲۶۵ به نقل از تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص۱۰۵ ۶- بحارالأنوار،‌ج ۴۴،‌ص ۱۳۹ – ۱۴۰. ۷-محمد تقی فلسفی، جوان و بزرگسال، ج ۱، ص ۲۱۰. -همان، ص ۱۹۹. ۸- غررالحکم، ج ۵، ‌ص ۳۲۷. معرفی کتاب:۱-شناخت،شهیدمطهری ۲-اخلاق جنسی،شهیدمطهری ۳-مشکلات غریزه جنسی جوانان،مکارم شیرازی ۴-اعتمادبه نفس،حورائی. موفق و پیروز باشید.