آیات مربوط به نهی خودکشی در قرآن

سوال کاربر :آیات موجود در قرآن درباره ی خودکشی چیست آیا اصلا در مورد اینن گناه کبیره اشاره ای شده است؟

فقیهان شیعه و اهل سنت خودکشی را از گناهان کبیره و خودکشی کننده (مُنتَحِر) را فاسق دانسته‌اند.

برای حرمت خودکشی به آیات، روایات، اجماع فقیهان و عقل و سیره عقلا استناد شده است.

خودکشی به سبب اضطرار یا وجود مصلحتی مهم‌تر مانند حفظ جان مسلمانان جایز است؛

اگرچه در مواردی مانند آسان‌مرگی (اتانازی) اغلب فقهای معاصر به جایز نبودن همه راه‌های آن حکم داده‌اند.

در منابع فقهی، در ابوابی مانند قتل عمد و وصیت، احکامی برای شخص منتحر (خودکشی) است

معذور نبودن شخص بر خودکشی حتی در صورت وجود اکراه، عدم پذیرش وصیت شخص منتحر،

مجازات معاونت در خودکشی، سقوط دیه و… ازجمله این احکام است.

آیات مربوط به نهی خودکشی

خداوند متعال در آیه ۲۹ سوره نساء در این باره میفرماید:

«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَهً

عَن تَرَاضٍ مِّنکُمْ وَلاَ تَقْتُلُواْ أَنفُسَکُمْ إِنَّ اللّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیمًا؛

اى کسانى‌که ایمان آورده‌‏اید اموال همدیگر را به ناروا مخورید

مگر آن‌که داد و ستدى با تراضى یکدیگر از شما [انجام گرفته] باشد و خودتان را مکشید زیرا خدا همواره با شما مهربان است».

آیه ۱۹۵ سوره بقره:

«وَ أَنفِقُواْ فی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لَا تُلْقُواْ بِأَیدِیکمْ إِلی التهَّْلُکه…؛

و در راه خدا انفاق کنید، و خود را با دست خود به هلاکت میفکنید…»

این آیه اگرچه درباره ترک انفاق در جهاد اسلامی است ولی مفهوم آن را وسیع‌تر دانسته‌اند

به صورتی که در آن نهی از تمامی رفتارهای افراطی و تفریطی می‌شود که جان انسان را به خطر اندازد در معرض هلاکت قرار می‌دهد

در سوره مائده، آیه ۳۲؛ سوره انعام، آیه ۱۵۱؛ سوره اسراء، آیه ۳۳

از قرآن مانند پیمان خداوند از بنی‌اسرائیل مبنی بر عدم ریختن خون خود

و همچنین نهی از کشتن نفس محترم را شامل خودکشی دانستند

روایت است که امام جعفرصادق(ع) فرمودند:

اگر کسی به‌طور عمد خود را بکشد، همواره در آتش جهنم خواهد بود

و نیز امام علی(ع) فرمودند:

«مؤمن ممکن است به هر نوع مرگی بمیرد، اما خودکشی نمی‌کند.

پس کسی که بتواند خون خود را حفظ کند و با این وجود از قاتل خود جلوگیری نکند تا کشته شود، قاتل خود خواهد بود».

همچنین امام محمد باقر(ع) فرمودند:

به‌درستی که مؤمن به هر بلایی مبتلا می‌شود و به هر قسم مردنی می‌میرد، جز این‌که او خود را نخواهد کشت».