قیامت چند مرحله است؟
قیامت چند مرحله است؟
باید دانست قیامت نیز همانند دنیا داراى نظام است؛ براساس روایات، قیامت داراى مواقف پنجاه گانه است و هر ایستگاهى به نوعى از اعمال رسیدگى مى شود و در حقیقت عالم قیامت ، پرده نمایش و ظهور اعمال و عقاید ما در دنیا است. همچنان که در دنیا ما در عرصههاى مختلف زندگى شخصى، خانوادگى، اجتماعى و عبادت و… رفتارهاى گوناگونى داشتیم؛ در آنجا نیز ایستگاه حق اللَّه، حق الناس و به طور جزئى تر، حق نماز، حق قرآن و… وجود دارد و از انسان بازخواست مىکنند و در حقیقت جلوهاى از اجراى عدالت خداوند است که به نمایش در مىآید. به هر میزان که در این دنیا به این حقوق بیشتر و آسانتر پرداخته شده باشد، در صحنه قیامت سریعتر آن ایستگاه ها طى مىشود. بنا بر آنچه گفته شد، این گونه نیست که انسان در صف هاى طولانى بایستد تا نوبت او برسد؛ بلکه باید در صفهاى متعدد پاسخگو باشد و چه بسا زمان پاسخگویى هر کس طولانى باشد
با استفاده از آیات قرآن مجید، مىتوان روز قیامت را در سه مرحله کلى ترسیم کرد آشنایى با مفاهیم قرآن، (۳ ) ص ۲۳۸ – ۲۳۳ .:
مرحله اول
برانگیخته شدن همگانى: «وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَجَمَعْناهُمْ جَمْعاً »؛ کهف (۱۸ )، آیه ۹۹ . ؛ «در صور دمیده مىشود و ما همه آنها را گرد مىآوریم» .
مرحله دوم
حرکت به سوى ایستگاه هاى حسابرسى و سؤال: «وَ جاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِیدٌ »؛ ق (۵۰ )، آیه ۲۱ . ؛ «هر انسانى وارد محشر مىگردد، در حالى که همراه او حرکت دهنده و گواهى دهنده اى است» .
مرحله سوم
حرکت به سوى جایگاه کیفر و پاداش: «وَ سِیقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً »؛ زمر (۳۹ )، آیه ۷۱ . ؛ «و کسانى که کافر شدند ؛ گروه گروه به سوى جهنم رانده مىشوند» و «وَ سِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّهِ زُمَراً »؛ زمر (۳۹ )، آیه ۷۳ . ؛ «و کسانى که تقواى الهى پیشه کردند، گروه گروه به سوى بهشت برده مىشوند» .
این مراحل سه گانه داراى ایستگاه هاى بسیار و گردنه هاى سختى است که پیمودن هر کدام تا هزار سال طول مىکشد، چنان که در قرآن مجید آمده است: «ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَهٍ مِمَّا تَعُدُّونَ »؛ سجده (۳۲ )، آیه ۵ . ؛ «سپس در روزى که مقدار آن هزار سال از سالهایى است که شما مىشمرید ؛ به سوى او بالا مىرود» .
حالت انتظار و بازخواست گناهکاران در قیامت، آن چنان سخت است و گرفتارى تبهکاران در آن روز به گونه اى شدید است که طى تمامى ایستگاه ها و مواقف، تا پنجاه هزار سال طول مىکشد: «تَعْرُجُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ خَمْسِینَ أَلْفَ سَنَهٍ »؛ معارج (۷۰ )، آیه ۴ . ؛ «فرشتگان و روح (که بزرگ فرشتگان است ) به سوى او بالا مىروند، در آن روزى که مقدارش پنجاه هزار سال است» .
امام صادق علیه السلام در تأیید این معنا مىفرماید: «الا فحاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا فان فى القیامه خمسین موقفا کل موقف مثل ألف سنه مما تعدون، ثم تلا هذهه الایه (فى یوم کان مقداره خمسین الف سنه )» ؛ «آگاه باشید! پس به حساب خود رسیدگى کنید قبل از آنکه به حساب شما رسیدگى شود ؛ به درستى که در قیامت پنجاه توقفگاه هست که هر کدام مانند هزار سال است از آنچه شما مىشمرید». سپس (-( آن حضرت)-) این آیه را تلاوت فرمود: «در روزى که مقدار آن پنجاه هزار سال است»؛ کافى، ج ۸ . .
البته سختى روز قیامت براى مؤمنان راستین، آسان مىشود «و طول مدت آن» براى پرهیزگاران کوتاه مىشود ؛ چنانکه در قرآن مجید مىخوانیم: «فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَسَوْفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً »؛ انشقاق (۸۴ )، آیات ۷ – ۸ . ؛ «پس کسى که نامه اعمال او به دست راستش داده شود، به زودى از او حسابرسى آسانى مىشود» .
به هر اندازه ایمان و عمل انسان با اخلاص بیشترى باشد ؛ از آسایش و آرامش زیادترى در آن روز بهره مند خواهد بود، تا آنجا که براى اولیاى الهى و اهل بیت پاک پیامبرصلى الله علیه وآله هیچ گونه گرفتارى و سختى نخواهد رسید: «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَهً وَ سُرُوراً »؛ انسان (۷۶ )، آیه ۱۱ . ؛ «خداوند آنان را از شر آن روز نگه مىدارد و آنها را شادابى و شادمانى عنایت فرماید»