معنی ذالجلال و اکرام ؟ جلال یعنی چه ؟

پرسش: معنی ذالجلال و اکرام ؟ جلال یعنی چه ؟

پاسخ:ای صاحب عظمت و بزرگواری(ای صاحب بزرگی و گرامی کردن)

این عبارت به دو صفات جلال(تنزیهی) و جمال(تکریمی) خدا دلالت دارد.در تفسیر نمونه آمده:ذو الجلال از صفاتى خبر مى‏دهد که خداوند” اجل” و برتر از آن است (صفات سلبیه) و “اکرام” به صفاتى اشاره مى‏کند که حسن و ارزش چیزى را ظاهر مى‏سازد و آن” صفات” ثبوتیه خداوند مانند علم و قدرت و حیات او است‏. (۱)

در ترجمه المیزان هم آمده:” ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ”، در معناى کلمه” جلال” چیزى از معناى اعتلا و اظهار رفعت خوابیده، البته رفعت و اعتلاى معنوى در نتیجه جلالت با صفاتى که در آن بویى از دفع و منع هست، سر و کار و تناسب دارد، مانند صفت علو، تعالى، عظمت، کبریاء، تکبر، احاطه، عزت، و غلبه.وقتى همه این معانى در کلمه” جلال” خوابیده، باید دید براى کلمه” اکرام” چه باقى مى‏ماند؟

براى این کلمه از میان صفات، آن صفاتى باقى مى‏ماند که بویى از بهاء و حسن مى‏دهد، بهاء و حسنى که دیگران را واله و مجذوب مى‏کند، مانند صفات علم، قدرت، حیات، رحمت، جود، جمال، حسن و از این قبیل صفات که مجموع آن ها را صفات جمال مى‏گویند، هم چنان که دسته اول را صفات جلال مى‏نامند. اسماى خدایى را به این دو قسمت تقسیم نموده، هر یک از آن ها که بویى از اعتلا و رفعت دارد، صفت جلال، هر یک که بویى از حسن و جاذبیت دارد، صفات جمال مى‏نامند.

بنا بر این، کلمه” ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ” نامى از اسماى حسناى خدا است، که به مفهوم خود تمامى اسماى جلال و اسماى جمال خدا را در بر مى‏گیرد.مسماى به این نام در حقیقت ذات مقدسه خدایى است. (۲)بنا بر بعض نظر ها این اسم اسم اعظم خداست(۳) . در روایت از رسول خدا وارد شده :به “یا ذا الجلال و الاکرام” پناه ببرید.(۴)

____________________

پی نوشت ها:
۱. تفسیر نمونه،ج۲۳فص۱۳۶.
۲. ترجمه المیزان،ج۱۹،ص۱۶۹.
۳. مصباح کفعمی،ص۳۰۶.
۴. اثنا عشر رساله، محقق داماد،ج۸،ص۱۶.
مرکزملی پاسخگویی به سئوالات دینی