غار ثور در کجا واقع است و فرقش با غار حرا کدام است ؟

با عرض سلام و ادب
غار «ثور» غاری است که در کوه «ثور» واقع شده است.
«کوه ثور» کوهی مشهور و بزرگ‌تر از «کوه حراء» در جنوب شرقی «مسجدالحرام»در راه طائف و در فاصله‌ی دورتر نسبت به شهر مکه واقع شده است.[۱]
کوه ثور از سه کوه متصل به هم، شکل یافته است که در سومین آنها غار ثور واقع شده است و در منابع آمده است که نام این کوه «اطحل» بوده است، آورده اند که "ثور بن عبدالمناه" از اشراف قریش در آنجا زاده شده است[۲] و به خاطر همین عده ای نام این کوه را برگرفته از نام "ثور بن عبدالمناه" میدانند.
در جایی دیگر آمده است که[۳] بلندی این کوه مانند شاخهای گاو است به این علت کوه را «ثور» یعنی «گاو» می­خوانند.[۴]
شهرت این کوه به سبب غاری است که پیامبر(ص) در آغاز هجرتش از مکه به مدینه در «لیلهالمبیت»برای رهایی از دست مشرکان به آن پناه برد و سه شبانه روز در غار ثور، معجزه آسا اقامت گزید.
اما غار حراء،که یکی ازمکانهای مقدس مکه است،در کوه حرا واقع شده است.
کوه حرا به نام «جبل النور»،«جبل القرآن »و«جبل الاسلام »نیز معروف است.این کوه که یکی از مکانهای مقدس مکه و از آثار مذهبی باقیمانده از عصر رسالت به شمار می رود،در شمال شرقی مکه،در مسیر جاده ای واقع شده که به سمت عرفات می رود و در فاصله ۵/۱ کیلومتری سمت راست آن جاده قرار دارد.
حدود پنجاه متر مانده به قلّه کوه،غار حرا قرار دارد و فضای آن گنجایش تقریبی پنج نفر نشسته را دارد.ارتفاع غار نیز به اندازه قامت یک انسان است.
غار حرا محل عبادت رسول خدا-ص-بوده و آن حضرت روزهایی از ایام سال،به ویژه ماه مبارک رمضان را در آنجا بسر می برده است.در همین غار بود که نخستین بار بر رسول خدا -ص- وحی نازل گردید و آیات آغازین سوره علق برای آن حضرت خوانده شد.از این رو، این غار از جمله بهترین و متبرک ترین نقاط مکه محسوب می شود و مسلمانان آگاه و توانمند برای زیارت بدانجا می روند.
کوه ثبیر نیز که در برابر کوه حرا در سوی دیگر جاده قرار دارد،از مکانهای مقدس به شمار می رود.گفته اند که خداوند از این کوه گوسفندی را برای ذبح نزد اسماعیل-ع-فرستاده است. [۵]
دولت سعودی به دلیل داشتن باورهای مذهبی ویژه خود،کمترین اعتنایی به متبرک بودن این کوه نداشته و در بهبود شرایط آمد و شد به آنجا اقدامی نمی کند.
بنابراین فرق این دو غار در این است که غار ثور در کوه ثور در سمت جنوب شرقی مسجدالحرام واقع شده است و محل مخفی شدن پیامبر(ص) در هنگام هجرت به مدینه بوده است ولی غار حرا در کوه حرا یا جبل الرحمه در سمت شمال شرق مکه واقع شده و محل عبادت پیامبر(ص) قبل از بعثت و همچنین محل نزول نخستین وحی بر پیامبر(ص) بوده است.
پی نوشتها:
۱. ازرقی، عبدالله؛ اخبار مکه، بیروت، چاپ رشدی، ج۲، ص‌294
۲. ابن حزم اندلسی، علی بن احمد، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، بیروت، دارالندوه الجدیه، ص‌201.
۳. یاقوت حموی، شهاب الدین؛ معجم البلدان، ترجمه علی‌نقی منزوی، ویراستاری محمد جوزی و نادر کریبیان، تهران، سازمان میراث فرهنگی و پژوهشگاه، ۱۳۸۰، ص‌283.
۴. همان، ص‌284
۵. آثار اسلامی مکه و مدینه،رسول جعفریان،ص۱۵۸.

مننبع: پرسمان قرآن