در آیه‌ی ۵۳ سوره‌ی مبارکه‌ی احزاب،چرا خدا اجازه ازدواج با زنان پیامبر را نمی دهد؟
حرمت ازدواج با همسران پیامبر
در تاریخ آمده (۱) طلحه در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در نظر داشت (و این عقیده را بیان نمود) که با همسران او ازدواج خواهند کرد، آیه آمد که حق ندارید با همسران پیامبر ازدواج نمائید، (۲)
در قرآن کریم علت خاصی برای این حرمت بیان نشده است، روایتی نیز یافت نشده، اما بعنوان احتمال می توان نکاتی را مطرح ساخت:
۱- ترک ازدواج با همسر یک شخصیت بزرگ، نوعی احترام به وی به شمار می رود.
۲- همسری با همسران پیامبر نوعی فضیلت بود که می توانست برای عده ای کم ظرفیت، مشروعیت و فضیلت اجتماعی آورده و آن را مورد سوء استفاده قرار بدهند، همانطور که در جنگ جمل دیدیم چطور همسری یک پیامبر بهانه برای فتنه انگیزی و خونریزی و مقابله با وصی پیامبر، امیر المؤمنین علی علیه السلام شد.
۳- همسری با همسران پیامبر نوعی دسترسی برای آگاهی از اسرار نبوت است، امری که برای سودجویان و تحریف گران خیلی جذاب خواهد بود.
۴- وقتی خداوند همسران پیامبر را مادران امت معرفی می کند (۳) در واقع حداقلِ حکمِ مادر بودن بر آنها باید بار شود، و آن اینکه ازدواج با مادر حرام است.
بنابراین حرمت ازدواج با زنان پیامبر نوعی چاره اندیشی و پاسداشت حریم رسول خدا و حفظ دین، نیز جلوگیری از تحریف و انحراف مکتب پیامبر به شمار می آید.
پرسش۲
اگر همسران از پیامبر طلاق می گرفتند می شد با آنها ازدواج نمود؟
پاسخ
قرآن کریم می فرماید:
َّ وَ ما کانَ لَکُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَ لا أَنْ تَنْکِحُوا أَزْواجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدا، و شما حق ندارید رسول خدا را آزار دهید، و نه هرگز همسران او را بعد از او به همسرى خود درآورید.
کلمه من بعده قرینه است که منظور از حرمت ازدواج مخصوص همسرانی است که تا آخر عمر پیامبر همسر ایشان باقی ماندند.
پرسش۳
چه تعداد از همسران پیامبر، طلاق گرفتند، نامشان در تاریخ ثبت است؟
پاسخ
زنانی که پیامبر آنها را طلاق داد یا ایشان را رها کرد و یا از پیامبر جدا شدند بدین قرارند:
۱- غزی دختر دودان با کنیه ام شریک که زنی متکبر بود و پیامبر طلاقش داد.(۴)
۲ و ۳ و ۴– عایشه ، حفصه ، سوده ، بدلیل بد اخلاقی و در مواردی افشای سرّ پیامبر که با التماس و خواهش های خود و اقوام و خویشانشان پیامبر آنها را بازگرداند. (۵)
۵- عالیه دختر ظبیان، که وقتی مخیر شد بین دنیا و پیامبر دنیا را انتخاب کرد و از پیامبر جدا شد و بعدا با مدری ازدواج کرده فرزند دار شد اما همیشه از اینکه از پیامبر جدا شده ناراحت بود. گویا اینکه توانسته پس از جدایی با کسی ازدواج کند قبل از تحریم ازدواج با همسران پیامبر بوده است.(۶)
۶ – فاطمه دختر شریح که پیامبر را رها کرده و دنیا را گرفت.
۷- اسماء بنت نعمان که به پیامبر گفت از تو به خدا پناه می برم و پیامبر او را طلاق داد.
۸- قتیله دختر اشعث بن قیس کندی که پیامبر او را طلاق داده و با عکرمه پسر ابوجهل ازدواج کرد.(۷)
موفق باشید.
ــــــــــــــــ
(۱)ر.ک: بحارالانوار ج ۳۱ص ۶۳ و شرح ابن ابی الحدید ج ۱۲ ص ۲۵۹.
(۲)سوره احزاب آیه ۵۳.
(۳) سوره احزاب آیه ۶.
(۴)امتاع الاسماع ج ۶ ص ۴۶.
(۵)انساب الاشراف بلاذری ج ۲ ص ۵۶۱؛ عیون الاثر ج ۲ ص ۳۸۴.
(۶)شرح الشفا ج ۲ ص ۳۸۶.
(۷) الدر النظیم ، عاملی ، ص ۱۸۹.
منبع : پرسمان قرآن
