آیا فرود آمدن ستاره ای بر بام منزل حضرت علی(ع) صحت دارد؟
آیا فرود آمدن ستاره ای بر بام منزل حضرت علی(ع) صحت دارد؟
در برخی از روایتها آمده است که ابن عباس میگوید: «من و تعدادی از جوانان بنی هاشم در محضر پیامبر(ص) نشسته بودیم که ناگهان دیدیم ستاره ای در حال پایین آمدن است. در آن هنگام رسول خدا(ص) فرمود: هر کس این ستاره در منزلش فرود آید، جانشین من است. پس جماعتی از بنی هاشم برخاسته به آن ستاره نگریستند. دیدند در منزل علی فرود آمد. آنان گفتند: ای رسول خدا، در دوستی علی به گمراهی افتادی!
خداوند – در پاسخ و رد آنان – این آیات را نازل کرد: «و النجم اذا هوی، ما ضل صاحبکم و ما غوی، و ما ینطق عنالهوی، ان هو الا وحی یوحی…»، سوگند به ستاره، زمانی که پایین میآید که صاحب شما گمراه نشد و به ضلالت نیفتاد، او از روی هوا سخن نمیگوید، آن سخن خبر و وحیی است که به او القا میشود.
این روایت و نظیر آن را کسانی چون ابن عساکر در تاریخ مدینه دمشق و ابن مغازلی در مناقب خویش و ابن بطریق و برخی دیگر از دانشمندان اهل سنت نقل کرده اند.{۱}
در کتب شیعه نیز نظیر این روایت وارد شده، چنان که از ابن عباس نقل شده است: «در شبی نماز عشا را با رسول خدا(ص) خواندیم. وقتی ایشان سلام دادند، رو به سوی ما نموده فرمودند: به زودی ستاره ای از آسمان در وقت طلوع فجر پایین آمده در منزل یکی از شما فرود میآید. هر کسی آن ستاره در خانه او فرود آید، وصی، خلیفه و امام بعد از من است.
ابن عباس میگوید: نزدیک فجر هر یک از ما در منزل خویش نشسته و منتظر فرود آمدن آن ستاره ای بودیم و بیش از همه ابوالعباس بن عبدالمطلب به این مسأله طمع داشت. وقتی سپیده دمید ستارهای از آسمان پایین آمده و در منزل علی بن ابی طالب(ع) فرود آمد. پس رسول خدا(ص) به علی(ع) فرمود: ای علی سوگند به آنکه مرا به پیامبری برانگیخت که جانشینی، خلافت و امامت پس از من برای تو واجب گشت.
وقتی منافقان – یعنی عبداله بن ابی و یارانش – این سخن را شنیدند، گفتند: محمد در دوستی پسر عمویش گمراه شده و به ضلالت افتاده است و نسبت به وی جز از روی هوای نفس سخن نمیگوید!
در پی آن خداوند این آیات را نازل فرمود: «و النجم اذا هوی، ما ضل صاحبکم و ما غوی»؛ یعنی صاحب شما در مورد علی بن ابی طالب گمراه نشده و به ضلالت نیفتاده است «و ما ینطق عن الهوی» یعنی نسبت به او از روی هوای نفس سخن میگوید بلکه «ان هو الا وحی یوحی» سخن او جز آنچه به او الهام میشود نیست.{۲}
نکته ای که نیازمند توضیح است آنکه ممکن است مراد از ستاره مزبور، پاره ای از یک ستاره – شهاب سنگ -باشد که از آسمان فرود آمده و چون به جو زمین رسیده، در اثر ترکیب با هوا سوخته و از مقدار و حجم آن کاسته شده است تا آنکه وقتی به منزل امام عل(ع) رسیده، مقدار کمی از آن باقیمانده چنان که خسارتی به بار نیاورده است؛ در عین آن که مژده ولایت، وصایت و خلافت را نیز به همراه داشته است.
[۱]. ر.ک: ترجمه الامام علی بن ابی طالب(ع) من تاریخ مدینه دمشق، ج ۳، ص ۱۰ – ۱۱ – متن و حاشیه – مناقب علی بن ابی طالب(ع)، ابن مغازلی، ص ۲۶۶ و ۳۱۰؛ خصائص امیر المؤمنین(ع)، ابن بطریق، ص ۳۸.
[۲]. تفسیر صافی، ج ۵، ص ۸۴ – با اندکی تصرف -.
منبع : سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات دینی
