در انار خوردن با کسی شریک نشوید!
در انار خوردن با کسی شریک نشوید!
انار، در چند آیه از قرآن کریم آمده [انعام/۹۹ و ۱۴۱ – الرحمان/۶۸]
و در بعضی از آیات، یکی از میوه‌های بهشتی معرفی شده است (فیهِما فاکِهَهٌ وَ نَخْلٌ وَ رُمَّان [الرحمان/۶۸]
در آن دو (بهشت) میوههاى فراوان و درخت خرما و انار است!).
خواص و مطالب مختلف و فراوانی برای این میوه، بیان شده و ما بعضی از این خواص و مطالب را از دیدگاه روایات، بررسی می‌کنیم.
مطالبی که در مورد انار مطرح می‌شود، هم اثرات و مطالب عقیدتی را شامل می‌شود و هم خواص جسمی و روحی این میوه را؛ زیرا در بسیاری از روایات، این خواص با هم ذکر شده‌اند.
انار، سَرور میوه‌ها
امام پنجم (علیه السلام) فرمودند: «الْفَاکِهَهُ عِشْرُونَ وَ مِائَهُ لَوْنٍ سَیِّدُهَا الرُّمَّانُ [۱] میوه ۱۲۰ جور است و سَرور همه انار است».
دانه‌ای بهشتی در انار
اسحاق بن عمار از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «فِی کُلِّ رُمَّانَهٍ حَبَّهٌ مِنَ الْجَنَّهِ [۲] در هر اناری دانه‌ای از بهشت وجود دارد» (توضیح: بعید نیست که خداوند فرشتهها را بگمارد تا در هر انارى دانهاى بهشتى قرار دهند، و شاید؛ منظور، این‌است که خداوند در هر انار دانهاى پرسود و پربرکت آفریده مانند انار بهشت [۳]).
فرشته‌ای که دانه‌ی بهشتی بعضی انارها را بر‌می‌دارد
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) إِذَا أَکَلَ الرُّمَّانَ بَسَطَ تَحْتَهُ مِنْدِیلًا فَسُئِلَ عَنْ ذَلِکَ فَقَالَ لِأَنَّ فِیهِ حَبَّاتٍ مِنَ الْجَنَّهِ فَقِیلَ لَهُ إِنَّ الْیَهُودِیَّ وَ النَّصْرَانِیَّ وَ مَنْ سِوَاهُمْ یَأْکُلُونَهَا قَالَ إِذَا کَانَ ذَلِکَ بَعَثَ اللَّهُ إِلَیْهِ مَلَکاً فَانْتَزَعَهَا مِنْهُ لِئَلَّا یَأْکُلَهَا [۴] امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) موقع انار خوردن دستمالى می‌گسترد، و مىفرمود: در انار؛ دانههایى بهشتى نهفته است، گفتند: یهود و نصارى و غیر آنها از آن مىخورند، فرمود: در موقع انار خوردن آنها خداوند ملکى می‌فرستد که آن دانههاى بهشتى را ببرد تا خوراک آن ها نگردد».
در انار خوردن با کسی شریک نشوید
امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) فرمودند: «مَا عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ ثَمَرَهٌ کَانَتْ أَحَبَّ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ (صلی‌الله علیه و آله) مِنَ الرُّمَّانِ وَ قَدْ کَانَ وَ اللَّهِ إِذَا أَکَلَهَا أَحَبَّ أَنْ لَایَشْرَکَهُ فِیهَا أَحَدٌ [۵] روى زمین میوهاى محبوبتر از «انار» نزد رسول خدا (صلّى اللَّه علیه و آله) نبود، به خدا قسم وقتى انار میل مىکرد دوست داشت کسى را در آن شرکت نکند».
و روایت از امام صادق (علیه السلام) است که: «مَا مِنْ طَعامٍ آکُلُهُ إلّا وَ أَنَا أَشْتَهِی أنْ اُشارَکَ فِیهِ أَوْ قالَ أَنْ یُشْرِکَنِی فِیهِ إنْسانٌ إِلّا الرُّمانَ فَإِنَّهُ لَیْسَ مِنْ رُمّانََهٍ إِلّا وَ فِیها حَبَّهٌ مِنْ الْجَنَّهِ [۶] هیچ غذایی نمی‌خورم مگر آنکه میل دارم که در آن مورد شراکت قرارگیرم (یا فرمود: انسانی در آن با من شریک شود) مگر انار، پس هیچ اناری نیست مگر آنکه در آن؛ دانه‌ای از بهشت وجود دارد».
دشمن شیطان است
امام صادق از امام علی (علیهما السلام) نقل می‌فرمایند که: «فِی کُلِّ حَبَّهٍ مِنَ الرُّمَّانِ إِذَا اسْتَقَرَّتْ فِی الْمَعِدَهِ حَیَاهٌ لِلْقَلْبِ وَ إِنَارَهٌ لِلنَّفْسِ وَ َ تُمْرِضُ وَسْوَاسَ الشَّیْطَانِ أَرْبَعِینَ لَیْلَهً [۷] هر دانه از انار که در معده جایگیر شود دل را زنده مىکند و روشنى جان است و مداواى وسواس شیطان است تا چهل شب» (مقصود از «وَسْوَاسَ الشَّیْطَانِ» می‌تواند این باشد که شیطانی به نام وسواس وجود دارد و هم می‌تواند؛ مقصود، وسوسه‌ی شیطان باشد و «تُمْرِضُ وَسْوَاسَ الشَّیْطَانِ» نسبت مرض به وسواس الشیطان، نسبت مجازی است [۸]).
امام رضا هم از پدران گرامیش (علیهم السلام) از پیامبر (صلی‌الله علیه و آله) نقل می‌فرماید: «کُلُوا الرُّمَّانَ فَلَیْسَتْ مِنْهُ حَبَّهٌ تَقَعُ فِی الْمَعِدَهِ إِلَّا أَنَارَتِ الْقَلْبَ وَ أَخْرَجَتِ الشَّیْطَانَ أَرْبَعِینَ یَوْماً [۹] انار بخورید که هیچ دانه از آن وارد معده نمی‌شود مگر آنکه دل را روشن می‌کند و شیطان را تا چهل روز از قلب دور می‌کند».
امام صادق از امام باقر (علیهما السلام) از رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) نقل می‌فرماید: «الرُّمَّانُ سَیِّدُ الْفَاکِهَهِ وَ مَنْ أَکَلَ رُمَّانَهً أَغْضَبَ شَیْطَانَهُ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً [۱۰] انار سَرور میوه‌هاست و هر کس یک دانه انار بخورد، چهل روز شیطانش را به خشم می‌آورد».
در کتاب دعائم است که: امام علی (علیه السلام) می‌فرمود: «…لَیْسَ مِنْ رُمَّانَهٍ إِلَّا وَ فِیهَا حَبَّهٌ مِنَ الْجَنَّهِ فَإِذَا شَذَّ مِنْهَا شَیْءٌ فَتَتَبَّعُوهُ وَ کُلُوهُ وَ کَانَ لَا یُشَارِکُ أَحَداً فِی الرُّمَّانَهِ وَ یَتْبَعُ مَا سَقَطَ مِنْهَا وَ یَقُولُ مَا أَدْخَلَ أَحَدٌ الرُّمَّانَ جَوْفَهُ إِلَّا طَرَدَ مِنْهُ وَسْوَسَهَ الشَّیْطَانِ [۱۱] …انارى نیست جز که در آن یک دانه‌ی بهشتى وجود دارد و اگر چیزی از آن دور افتاد به دنبالش باشید و آن را بخورید، و [آن حضرت] در انارش کسی را شریک نمی‌کرد و هر چه از انارش مىافتاد، بر می‌داشت و می‌فرمود: انار در درونى نمی‌رود جز که وسوسه‌ی شیطان را از آن می‌راند»
خصوصیات دیگر انار
از امام صادق (علیه السلام) روایت است که: «شَیْئَانِ صَالِحَانِ الرُّمَّانُ وَ الْمَاءُ الْفَاتِرُ [۱۲] دو چیز خوب است انار و آب نیم گرم».
روایت از امام حسن عسکری (علیه السلام) است که: «کُلِ الرُّمَّانَ بَعْدَ الْحِجَامَهِ رُمَّاناً حُلْواً فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ الدَّمَ وَ یُصَفِّی الدَّمَ فِی الْجَوْفِ [۱۳] پس از حجامت، انار شیرین بخور که خون را آرام می‌کند و در درون، خون را تصفیه می‌کند».
امام علی (علیه السلام) فرمود: «کُلُوا الرُّمَّانَ بِشَحْمِهِ فَإِنَّهُ دِبَاغٌ لِلْمَعِدَهِ [۱۴] انار را با پیهاش بخورید زیرا معده را پاک و دباغی می‌کند».
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «شَیْئَانِ یُؤْکَلَانِ بِالْیَدَیْنِ الْعِنَبُ وَ الرُّمَّانُ [۱۵] دو چیز با دو دست خورده می‌شوند: انگور و انار».
همچنین آن حضرت فرمودند: «أَطْعِمُوا صِبْیَانَکُمُ الرُّمَّانَ فَإِنَّهُ أَسْرَعُ لِشَبَابِهِمْ [۱۶] به کودکانتان انار بخورانید که زودتر جوان شوند».
و در روایتی دیگر از امام صادق (علیه السلام) است که: «لَمْ یَأْکُلِ الرُّمَّانَ جَائِعٌ إِلَّا أَجْزَأَهُ وَ لَمْ یَأْکُلْهُ شَبْعَانُ إِلَّا أَمْرَأَهُ [۱۷] گرسنه، انار نمی‌خورد مگر آنکه سیر می‌شود و سیر نمی‌خورد جز آنکه او را گواراست».
پی‌نوشتها:
[۱]. بحارالانوار/ج۶۳، ص ۱۵۶ – کافی، ج۶ ص۳۵۲
[۲]. همان، ص۱۵۷
[۳]. با استفاده از توضیح صاحب بحارالانوار، ج۶۳، ص۱۶۶
[۴]. بحارالانوار/ج۶۳، ص۱۵۷ و ۱۵۸ – کافی، ج۶ ص۳۵۳
[۵]. همان، ص۱۵۸ – کافی، ج۶ ص۳۵۲
[۶]. اصول کافی، ج۶، ص۳۵۳
[۷]. بحارالانوار/ج۶۳، ص۱۵۶
[۸]. با استفاده از توضیح صاحب بحارالانوار، ج۶۳، ص۱۵۶
[۹]. بحارالانوار/ج۶۳، ص۱۵۴
[۱۰]. همان، ص۱۶۳
[۱۱]. همان، ص۱۶۶
[۱۲]. بحارالانوار/ج۵۹، ص۲۸۰
[۱۳]. همان، ص۱۲۳
[۱۴]. بحارالانوار/ج۶۳، ص۱۵۴
[۱۵]. همان، ص۱۱۹
[۱۶]. همان، ص۱۶۴
[۱۷]. اصول کافی، ج۶، ص۳۵۳
منبع:رهروان ولایت
بسیار عالی