اسامی و القاب مشهور حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها
حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها) دختر امام موسی بن جعفر(علیهماالسلام) هفتمین امام شیعیان و نجمه خاتون است. وی از شخصیت‌های مورد احترام شیعیان است و آرامگاه مطهرش در شهر قم می‌باشد.
کتاب «مستدرک سفینه البحار» تاریخ تولد ایشان را طبق اسناد به دست آمده، روز ۱ ذیقعده سال ۱۷۳(ه.ق) در شهر مدینه می‌داند.[۱] کمتر امام‌زاده ای به اندازه حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) مورد توجّه و سفارش امامان معصوم(علیهم‌السلام) قرار گرفته است، درباره عظمت و مقام فاطمه معصومه(سلام‌الله‌علیها) حدود یازده روایت وارد شده است، حتی سال‌ها قبل از ولادت آن حضرت(حدود ۴۵ سال قبل) امام صادق(علیه‌سلام) سخنان بسیار ارزشمندی درباره عظمت و فضیلت آن بانو بیان داشته است که نشان از اوج عظمت و فضیلت آن حضرت دارد.
یکی از شیعیان خدمت امام صادق(علیه‌سلام) رسید و مشاهده کرد که آن حضرت در کنار گهواره با کودکی سخن می‌گوید، تعجب کرد و عرض کرد: «آیا با این نوزاد سخن می‌گویید؟» حضرت صادق(علیه‌سلام) فرمود: «اگر تو هم مایل هستی می‌توانی نزد او بیایی و با او گفتگو کنی».
او می‌گوید: «نزد گهواره آن نوزاد رفتم، سلام کردم، جواب سلامم را داد و به من گقت: «نامی که برای دختر تازه به دنیا آمده‌ات برگزیده‌ای عوض کن، زیرا خداوند آن نام را دشمن می‌دارد».
سخنان آن نوزاد و اطلاع او از اخبار پنهانی و نهی از منکر او، من‌را بیشتر به تعجب واداشت و بهت‌زده شدم، امام صادق(علیه‌سلام) فرمود: تعجب نکن! این کودک فرزندم موسی(علیه‌السلام) است خداوند از او دختری به من عنایت می‌کند که نامش «فاطمه» است او در سرزمین «قم» به خاک سپرده می‌شود، و هر کس او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود«.[۲]
القاب حضرت فاطمه معصومه عبارت‌اند از: «معصومه» ، «کریمه اهل بیت» ، «طاهره» ، «حمیده» ، «رشیده» ، «تقیّه» ، «مرضیّه» ، «رضیّه» ، «برّه اختُ الرّضا»(علیه‌سلام).[۳] و از این میان دو لقب «معصومه و کریمه اهل بیت» از همه مشهورتراند.
فاطمه
ایشان هم نام دختر پیامبر اسلام حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) فاطمه نامیده شده است. حضرت فاطمه معصومه(سلام‌الله‌علیها) نیز چون حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) دارای مقام شفاعت است و به واسطه این بانوی گرامی بسیاری از شیعیان داخل بهشت میگردند. در این باره امام صادق(علیه‌السلام) میفرماید: «… آگاه باشید، برای بهشت هشت در است؛ سه تا از آن‌ها به سوی قم باز می‌شود. در آن‌جا بانویی دفن خواهد شد. او از جمله فرزندانم، و نامش فاطمه دختر موسی(علیه‌السلام) است به شفاعت او همه شیعیان داخل بهشت میگردند».[۴]
در زیارت‌نامه حضرت معصومه نیز به مقام شفاعت ایشان برای شیعیان اشاره شده که طبق آن شیعیان وارد بهشت خواهند شد.
معصومه:
حضرت فاطمه معصومه(سلام‌الله‌علیها) غرق در عبادت بود؛ به همین خاطر بود که لقب «معصومه» از سوی امام رضا(علیه‌السلام) به این بانوی عظیم‌الشان اعطا گردید. امام رضا(علیه‌السلام) درباره عظمت حضرت معصومه فرمودند: «هر کس خواهرم معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که من‌را زیارت کرده است». [۶]
کریمه اهلبیت(علیهم‌السلام):
حضرت معصومه در زبان علما و فقهای شیعه به لقب «کریمه اهلبیت» یاد می‌شود. از میان بانوان اهلبیت(علیهم‌السلام) این نام زیبا تنها به او اختصاص یافته است. از دیگر مقامات آن حضرت که توسط امام باقر(علیه‌سلام) به آن حضرت نسبت داده شده است، کریمه اهل بیت بودن است. از مرحوم آیت الله العظمی «سید محمود مرعشی» نقل شده: «من بسیار علاقه‌مند بودم که به طریقی محل قبر شریف جده‌ام حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) را بیابم. برای این مقصود، ختم مجرّبی انتخاب کرده و چهل شب به آن مداومت کردم، تا شاید با این طریق، از محل دفن حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) آگاه گردم. شب چهلم بعد از انجام ختم و توسل فراوان به بستر رفتم، در عالم خواب به محضر امام باقر(علیه‌سلام) یا امام صادق(علیه‌سلام) رسیدم، حضرت به من فرمود: «علیک بکریمه اهل البیت؛ به دامن کریمه اهل بیت چنگ بزن».
تصور کردم که منظور امام(علیه‌سلام) از این جمله حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) است. عرض کردم: «آری قربانت گردم، من نیز ختم را برای همین گرفتم که قبر حضرت را به من نشان دهید. حضرت فرمود: «منظور من، حضرت معصومه در قم است». سپس افزود: به خاطر مصالحی، خداوند اراده کرده است که قبر حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) برای همیشه برای همگان مخفی باشد. از این رو قبر حضرت معصومه را تجلی‌گاه قبر حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) قرار داد و شکوه و عظمت مرقد حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) را در قبر حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) متجلّی کرده است. مرحوم سید محمود مرعشی پس ازمدتی با اعضای خانواده خود روانه قم شده و در آن‌جا ساکن می‌شود.[۷]
……………………………………………………………………………………………….
برای مطالعه بیشتر به کتب زیر مراجعه فرمایید:
۱. حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، فاطمه دوم/ محمد محمدی اشتهاردی.
۲. کریمه اهل بیت/ علی اکبر مهدی پور.
پی‌نوشت
[۱]. مستدرک سفینه، شیخ علی نمازی، ج ۸، ص ۲۵۷.
[۲]. ملبوبی، منهاج الدّموع، ص ۴۴۱،محمدی اشتهاردی، حضرت معصومه، فاطمه دوم، ص ۱۳۱.
[۳]. کریمه اهل بیت، علی اکبر مهدی پور، ۱۴۱۵هـ.ق، ص۳۸.
[۴]. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۴۳، ص ۱۴.
[۶]. ریاحین الشریعه، ج ۵، ص ۳۵.
[۷]. کریمه اهل بیت (علیه‌سلام)، مهدی پور، ص ۴۳ـ۴۵، حضرت معصومه، فاطمه دوم، ص ۱۳۹.
