عهد بستن با خداوند چیست؟
شرایط عهد بستن با خداوند:
۱- خواندن صیغه عهد، یعنی بگوید: عاهَدْتُ اللّه اَنْ اَفْعَلَ کَذا اَوْ اَتْرُکَ کَذا؛
یا به فارسی بگوید: با خدا عهد کردم که فلان کار خیر را انجام دهم.
۲- عاقل باشد.
۳- بالغ باشد.
۴- از روی اختیار عهد کند.
۵- عهدونذر زن بدون اجازه شوهر اشکال دارد.
۶- کاری که نذر می کند باید انجامش ممکن باشد.
۷- کاری که نذر می کند باید انجام دادنش بهتر از ترکش باشد یا انجام ندادنش بهتر از انجام دادنش باشد.
+ همچنین بخوانید : آیا نذر کردن در خواب صحیح است ؟
استفتائات و توضیح المسائل مراجع تقلید:
آیت الله خمینی:
مسأله:
هرگاه با خدا عهدکند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کار خیرى را انجام دهد، بعد از آن که حاجتش برآورده شد، باید آن کار را انجام دهد
و نیز اگر بدون آن که حاجتى داشته باشد عهد کند که عمل خیرى را انجام دهد، آن عمل بر او واجب مى شود.
مسأله:
در عهدهم مثل نذر باید صیغه بخوانند و نیز کارى را که عهد مى کند انجام دهد، باید نکردنش بهتر از انجام آن نباشد.[۱]
آیت الله تبریزی:
مساله:
هـرگاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کار خیرى را انجام دهـد, بـعـد از آنـکه حاجتش بر آورده شد, بایدآن کار را انجام دهد,
و نیز اگر بدون آنکه حاجتى داشته باشد, عهدکند که عمل خیرى را انجام دهد, آن عمل بر او واجب مى شود.
مساله:
در عهدهم مثل نذر باید صیغه بخوانند, و مشهور آن است که کارى را که عهد مـى کند انجام دهد,
باید یا عبادت باشدمثل نماز واجب و مستحب , یا کارى باشد که انجام آن بهتر از ترکش باشد,
ولى بنابر احتیاط واجب در صورتى که متعلق عهد مرجوح شرعى نباشد, آن عمل را انجام دهد.[۲]
آیت الله سیستانی:
مساله:
هـر گـاه بـا خـداعهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کارى را انجام دهد, بعد از آن که حاجتش بر آورده شد, باید آن کار را انجام دهد,
و نیز اگر بدون آن که حاجتى داشته باشد , عهد کند که کارى را انجام دهد, آن عمل بر او واجب مى شود.
مساله:
در عـهـدهم مثل نذر باید صیغه بخوانند و مشهور آن است که کارى را که عهدمى کند انجام دهد, باید یا عبادت باشد,
مثل نماز واجب و مستحب یا کارى باشد که انجام آن شرعا بهتر از ترکش باشد,
ولـى ظـاهر آن است که این امر معتبر نیست بلکه اگر طورى باشد که در مساله ( ۲۶۸۰ ) راجع به متعلق قسم خواهد آمد,
باز هم عهد صحیح است و باید آن کار را انجام دهد.[۳]
آیت الله بهجت:
مساله:
عهد آن است که انسان با خداوند پیمان مى بندد که کارى را انجام دهد یا ترک نماید و تمام شرایطى که براى صحیح بودن نذر بیان شد، در عهد نیز معتبر است.
مساله:
صیغه عهدبراى کسى که مى خواهد انجام کار یا ترک کارى را بر خود واجب کند، چنین است :
« عاهَدْتُ اللّه اَنْ اَفْعَلَ کَذا اَوْ اَتْرُکَ کَذا » یا « عَلَىَّ عَهْدُ اللّه اَنْ اَفْعَلَ کَذا اَوْ اَتْرُکَ کَذا » ،
به جاى « اَفْعَلَ کَذا » تا آخر، آن کار را به زبان بیاورد، و مى تواند هنگام خواندن صیغه عهد
انجام کار یا ترک آن کار را مشروط به تحقق امر دیگرى نماید و یا به طور مطلق بگوید، و شرایط عهد کننده مثل شرایطى است که در نذر و قسم بیان شد.
مساله:
هرگاه با خدا عهدکند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کار خیرى را انجام دهد باید بعد از آن که حاجتش برآورده شد آن کار را انجام دهد،
و نیز اگر بدون این که حاجتى داشته باشد عهد کند که عمل خیرى را انجام دهد، آن عمل بر او واجب مى شود.[۴]
آیت الله صافی گلپایگانی:
مساله:
هـرگاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کارخیرى را انجام دهـد, بعد از آن که حاجتش برآورده شد,
باید آن کار را انجام دهد, ونیز اگر بدون آن که حاجتى داشته باشد, عهد کند که عمل خیرى را انجام دهد, آن عمل بر او واجب مى شود.
مـسـاله:
درعهدهم مثل نذر باید صیغه بخوانند, و نیز کارى را که عهدمى کند انجام دهد,
باید یا عبادت باشد مثل نماز واجب و مستحب , یا کارى باشدکه انجام آن بهتر از ترکش باشد
ولى در صورتى که مورد عهد شرعا مرجوح نباشدبنابر احتیاط لازم به عهد خود عمل نماید.[۵]
آیت الله مکارم شیرازی:
مسأله: عمل کردن به «عهد» مانند نذر واجب است به شرط این که صیغه عهد را بخواند، مثلاً بگوید: «با خدا عهد کردم که فلان کار خیر را انجام دهم» امّا اگر صیغه نخواند، یا آن کار شرعاً مطلوب نباشد عهد او اعتبارى ندارد.[۶]
آیت الله فاضل لنکرانی:
مسأله: هر گاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کار خیرى را انجام دهد، بعد از آن که حاجتش برآورده شد باید آن کار را انجام دهد
و نیز اگر بدون آن که حاجتى داشته باشد، عهد کند که عمل خیرى را انجام دهد، آن عمل بر او واجب مى شود.
مسأله:
درعهدهم مثل نذر باید صیغه خوانده شود و اسم خدا هم به زبان جارى شود و نیز کارى را که عهد مى کند انجام دهد،
باید یا عبادت باشد مثل نماز واجب و مستحب یا کارى باشد که انجام آن بهتر از ترکش باشد
ولى بنابر احتیاط واجب در صورتى که متعلق عهد مرجوح شرعى نباشد آن عمل را انجام دهد.[۷]
آیت الله وحید خراسانی:
مسأله:
هرگاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعى خود برسد کار خیرى را انجام دهد بعد از آن که حاجتش برآمد
باید آن کار را انجام دهد ، و نیز اگر بدون آن که حاجتى داشته باشدعهدکند که عمل خیرى را انجام دهد
آن عمل بر او واجب مى شود ، و همچنین است – بنا بر احتیاط واجب در هر دو صورت – اگر آن کار مباح باشد .
مسأله:
درعهدهم مثل نذر باید صیغه بخوانند ، و متعلق عهد نباید مرجوح باشد
ولى اعتبار رجحان در متعلق آن – چنان که مشهور فرمودند – محل اشکال است.[۸]
+همچنین بخوانید : کفاره شکستن عهدچیست ؟
____________________________
پی نوشت ها:
۱- توضیح المسائل آیت الله خمینی، مسئله ۲۶۶۷ و ۲۶۶۸.
۲- کتاب رساله آیت الله تبریزی، مساله ۲۶۷۶ و ۲۶۷۷.
۳- توضیح المسائل آیت الله سیستانی، مساله ۲۶۷۶ و ۲۶۷۷.
۴- کتاب رساله عملیه آیت الله بهجت، عهد، مساله ۱۱۱ و ۱۱۲ و ۱۱۳.
۵- توضیح المسائل آیت الله صافی گلپایگانی، مساله ۲۶۷۶ و ۲۶۷۷.
۶- توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی، مساله ۲۲۹۸.
۷- کتاب توضیح المسائل ایت الله فاضل لنکرانی، مساله ۲۸۲۶ و ۲۸۲۷.
۸- رساله آیت الله وحید خراسانی، مساله ۲۷۳۱ و ۲۷۳۲.