حکم خواندن دعا به زبان فارسی در سجده نماز
حکم خواندن دعا به زبان فارسی در سجده نماز چیست؟
همانطور که می دانیم یکی از ارکان [۱] نماز، دو سجده نماز می باشد.
درباره نوع ذکر سجده در روایات و منابع اسلامی آمده است؛ پس از نزول آیه‌ی «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»[واقعه/۹۶]، پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله و سلم) فرمود: «آن را در رکوع خود قرار دهید (سبحان ربى العظیم بگویید)» و هنگامى که آیه «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى»[اعلی/۱] نازل شد آن حضرت فرمود: «آن را در سجده قرار دهید (سبحان ربى الاعلى بگویید)».[۲] همچنین امام صادق (علیه السلام) فرمود: «در رکوع، سبحان ربّى العظیم و در سجده، سبحان ربّى الاعلى، بگویید که واجب آن یک بار و مستحب آن، سه بار است».[۳]
طبق نظر مراجع تقلید در سجده هر ذکری گفته بشود، کافی است ولی احتیاط واجب [۴] ان است که مقدار ذکر از سه مرتبه «سبحان الله» یا یک مرتبه «سبحان ربی الاعلی و بحمده» کمتر نباشد و مستحب است «سبحان ربی الاعلی و بحمده» را سه یا پنج یا هفت مرتبه بگوید.[۵] پس روشن شد ذکر توصیه شده در رکوع و سجده از نظر شرع چیست. اما سوالی درباره پرسیده شده و آن اینکه آیا می شود در سجده دعا به زبان فارسی بخوانیم و حوائج خود را از خداوند به زبان غیر عربی بخواهیم؟
مراجع عظام شبیری زنجانی، مرحوم تبریزی، صافی گلپایگانی: احتیاط مستحب [۶] آن است دعا در نماز به غیر زبان عربی نباشد.
حضرت آیت الله فاضل: احتیاط واجب این است دعا در نماز به زبان عربی باشد.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی: دعا و ذکر در نماز به زبانهای غیر عربی اشکال دارد.[۷]
حضرت آیت الله سیستانی: خواندن دعا به زبان فارسی در حالت سجده در نماز واجب و مستحبی اشکال ندارد. [۸]
————————————————-
پی نوشت:
[۱] واژه‌ی «رکن»؛ مفرد، و جمع آن ارکان است. رکن در لغت، به جانب قوی یک چیز گفته میشود که قوام و پایداری آن چیز به این جزء مستند می‌گردد. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۳، ص ۱۸۵ – ۱۸۶، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۴ ق. بنابر نظر گروهی از فقها؛ رکن در نماز، عبارت است از اموری که ترک آن – چه به صورت عمدی چه به صورت سهوی – موجب باطل شدن نماز میشود.{طباطبایی، حکیم، سید محسن، مستمسک العروه الوثقى، ج ۶، ص ۵۴، مؤسسه دار التفسیر، قم، چاپ اول،}و بنابر نظر برخی دیگر؛ رکن در نماز، عبارت است از چیزی که ترک کردن یا زیاد کردن آن – چه عمدی و چه سهوی – موجب باطل شدن نماز میشود.{شهید ثانى، زین الدین، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، ص ۲۴۹، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، قم، چاپ اول، ۱۴۰۲ ق.}
[۲] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۳۲۸، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
[۳] شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۹۹، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
[۴] احتیاط واجب، واجب بودن امری است که مطابق با احتیاط است با این فرق که فقیه در این مسأله فتوی نداده است و می‌توان به مجتهد دیگری که درباره این مسئله فتوی داده است مراجعه نمود.منبع: ویکی فقه
[۵] رساله سیزده مرجع، مسئله ۱۰۴۹، دفتر انتشارات سلامی، چاپ بیست و یکم، زمستان۱۳۹۱.
[۶] اگر مجتهد در مساله اى فتوا داده و احتیاط نیز داشته باشد, این احتیاط مستحب است و مقلّد باید به همان احتیاط عمل کند یا به فتواى همراه آن و نمى تواند در آن مسأله به مجتهد دیگر رجوع کند، مانند: در غسل ارتماسى اگر به نیّت غسل ارتماسى به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیرآب قرار گیرد غسل او صحیح است و احتیاط آن است که یک دفعه زیر آب رود. آموزش فقه، محمد حسین فلاح زاده، ص ۳۴، انتشارات الهادی، چاپ سی وپنجم ، ۱۳۸۷
[۷] رساله سیزده مرجع، مسئله ۱۱۳۴ و ۱۱۳۵، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ بیست و یکم، زمستان۱۳۹۱.
[۸] برگرفته از سایت آیت الله سیستانی
