روزهای مناسب برای سفر در هفته و ماه
روزهای مناسب برای سفر در هفته و ماه
در اسلام یرای هر چیزی آدابی وجود دارد و اصولا این آداب هستند که کیفیت یک عمل را بالا می‌برد. اسلام به تمام جوانب زندگی بشر اشراف دارد و هر آنچه که در بستر زندگی انسانی پیش می‌آید را مغفول قرار نداده است و دستورات و آدابی در مورد آن موضوع قرار داده است تا تمام زندگی، سیر به سمت پروردگار باشد و عمل به این آداب و احکام سبب رشد در زندگی دنیوی و اخروی شود.
یکی از افعال انسانی سیر و سفر و سیاحت است که آداب بسیاری برای آن در روایات وارد شده است. پیش از آنکه مقداری از آداب سفر را متذکر شوم باید در مورد حقیقت سفر و نظر دین در مورد سفر بحث کنیم. به خلاف اندیشه بعضی افراد افراطی، دین مقدس اسلام در مورد لزوم سفر و سیاحت تاکید کرده است تا انسان به نتایج پربار سفر نائل گردد. البته متاسفانه آنقدر سفرها صرف تفرج شده است که دیگر کمتر کسی سفر برای امور معنوی در ذهنش خطور می‌کند. البته سفر برای تفرج و آرامش هم ضروری است منتها باید مراقب باشیم که سفر برای امور معنوی نیز داشته باشیم و غفلت نکنیم.
در قرآن می‌خوانیم:« قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَهَ الْآخِرَهَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ؛ بگو: در روى این زمین سیر کنید، پس بنگرید که چگونه آفریدگان را ایجاد کرده، سپس خداوند عالمى دیگر را احداث خواهد کرد. حقّا که خدا بر همه چیز تواناست»[۱] این نوع از سیر و سفر، همان سیر معنوی است که به انسان بینش و بصیرت می‌دهد و راه غفلت در حیات انسانی را سد می‌کند. در سفر انسان آثار گذشتگان و ساختمان‌هایی را می‌بیند که روزگاری آباد بودند و انسانهای زیادی در آنها با آرزوهاس طولانی می‌زیستند و اکنون هیچ خبری از آنها نیست که گویی اصلا هیچگاه وجود نداشته‌اند!.
بعد از اهمیت سفر در معنویت، به مسأله‌ای بسیار مهم در سفر می‌رسیم که کمتر کسی به آن توجه می‌کند؟! بحث روزها و ایامی است که سفر کردن در آنها خوب است یا شوم!
در روایتی از امام صادق علیه السلام می‌خوانیم که حضرت می‌فرمایند: «هر کسی که قصد سفر کردن دارد؛ پس در روز شنبه سفر کند.» (در ادامه این روایت اشاره‌ای شده به دفع بلا به این تفسیر که اگر در روز شنبه حادثه‌ای بخواهد در راه شخص مسافر پیش بیاید خداوند آن را دفع می‌کند). یا در روز سه‌شنبه( که خداوند در آن روز آهن را برای داوود نبی نرم کرد) و یا در روز پنج شنبه( بخاطر اینکه پیامبر در روز پنج‌شنبه سفر می‌کردند و همچنین روز پنج‌شنبه نزد خدا و رسولش و ملائکه روز محبوبی است).[۲]
با توجه به روایت فوق و روایات دیگر سفر کردن در روزهای شنبه، سه‌شنبه و پنج‌شنبه نیکوست. ان‌شاالله سعی بکنیم که سفرهای خودمون رو در این روزهای هفته انجام دهیم.
روزهای خوب در هفته برای سفر گفته شد، حال سوال آیا روزی در هفته وجود دارد که سفرکردن در آن خوش یمن و خوب نباشد؟ بر اساس روایتی از امام صادق علیه السلام سفر کردن در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه تا قبل از ظهر از سفر کردن اجتناب بشود که دلالت بر بدی سفر و کراهت سفر در این روزهای هفته دارد.[۳]
در روایات روزهایی از ماه نیز سفر کردن کراهت دارد و بهتر است در این روزهای ماه سفر انجام نشود. این روزها عبارتند از: سوم، چهارم، پنجم، ششم، سیزدهم، شانزدهم، بیست‌و‌یکم، بیست‌و‌چهارم، بیست‌و‌پنجم و بیست‌و‌ششم هر ماه و روزهایی که قمر در برج عقرب است. البته در بعضی روایات دیگر هشتم و بیست‌و‌سوم را نیز از موارد مکروه برشمرده‌اند.[۴]
البته کسانی که مجبور به سفر در این روزها هستند و ضرورتی وجود دارد در روایت وارد شده است که دعاهای هنگام وداع با منزل خود و دعاهای وارده را بگوید و سفر خود را با صدقه شروع بکند، ان شاالله به سلامت خواهد بود.[۵]
پی‌نوشت‌ها:
[۱] سوره عنکبوت آیه ۲۰
[۲] فقد روی عن الصادق (ع) أنه قال من أراد سفرا فلیسافر یوم السبت فلو أن حجرا زال عن جبل فی یوم سبت لرده الله إلى مکانه .أو یوم الثلاثاء فإنه الیوم الذی ألان الله فیه الحدید لداود (ع) أو یوم الخمیس . فإن النبی (ص) کان یسافر یوم الخمیس. روزه مسافر
قال یوم الخمیس یوم یحبه الله و رسوله و ملائکته. بحارالانوار مجلد ۲۲ ص ۱۰۲
[۳] اجتنب السفر فی یوم الإثنین و الأربعاء و قبل الظهر من یوم الجمعه. بحارالانوار مجلد ۲۲ ص ۱۰۲
[۴] یکره أن تسافر الیوم الثالث من الشهر و الرابع و الخامس منه و السادس منه و الثالث عشر منه و السادس عشر منه و الحادی و العشرین و الرابع و العشرین و الخامس و العشرین و السادس و العشرین و فی هذه الروایه أن الثامن من الشهر و الثالث و العشرین منه مکروهان فی السفر و لا تسافر و القمر فی برج العقرب. بحارالانوار مجلد ۲۲ ص ۱۰۲
[۵] فقد جاء عن الصادق (ع) أنه کره السفر فی ذلک الوقت و إن دعت ضروره إلى الخروج فی هذه الأحوال و الأوقات المکروهه فلیعمل المسافر ما سیأتی وصفه فی هذا الفصل عند ذکر وداع منزله إن شاء الله تعالى و یفتتح سفره بالصدقه و دعائها على ما سیجیء ذکره أیضا و یخرج متى شاء. بحارالانوار مجلد ۲۲ ص ۱۰۳
