فرشته ی بی اراده ای که تنها فرمان خدا را از روی غریزه اجرا میکند چگور در مقابل خدا ایستاده است؟

0 55

مگه نه اینطور است که فرشتگان اراده ای از خود ندارند و تحت فرمان خدا هستند
و حسرت انسان را می خورند که اراده دارند

پس فرشته ی بی اراده ای که تنها فرمان خدا را از روی غریزه اجرا میکند چگور در مقابل خدا ایستاده است؟

شیطان از فرشتگان نبود بلکه طبق نص قرآن از جن بود : آیه ۵۰ سوره «کهف» این مشکل را حل کرده، مى گوید: کانَ مِنَ الْجِنّ: «ابلیس از طائفه جنّ بود» آنها موجوداتى هستند از چشم ما پنهان، داراى عقل و شعور و خشم و شهوت.

دلایلی که نشان دهنده این است که شیطان نمی تواند از ملائکه باشد(جدای از آیه ۵۰ سوره کهف ) را می توان چنین نام برد:

۱- خداوند، معصیت را به طور عام از ملایکه سلب نموده است. پس ملایکه موجوداتى معصوم هستند و هرگز مرتکب گناه، عناد، تفاخر، استکبار و… نمى ‏شوند. فرشتگان موجوداتى هستند که خداوند در موردشان بهترین توصیف را در قرآن مجید آورده است. آنجا که مى ‏فرماید: “ُ بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُون‏، لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ یَعْمَلُون‏”[1]
بلکه بندگان شایسته هستند که هرگز در گفتار از خدا پیشی نمی‏گیرند و به فرمان او کار می‏کنند

۲- در برخى آیات قرآن، سخن از آباء و اجداد شیطان به میان آمده و این مطلب مى ‏رساند که توالد و تناسل در مورد شیطان و به طور عام در میان جنیّان راه دارد و حال آنکه ملایکه موجوداتى روحانى هستند که این قبیل مسایل یا حتى خوردن و آشامیدن و… در مورد آنها راه ندارد. خداوند فرموده: “افتتخذونه وذُرتیه اولیاء من دونى وهُمُ لکم عدو”[2]
آیا شیطان و فرزندانش را به جای من به دوستی می گیرید ، حال آنکه دشمن شمایند ?

۳- خداوند در برخى آیات قرآن فرموده است که ملایکه را رسولانى قرار داده است. رسول یعنى فرستاده‏ ى خدا و کسى که عنوان رسول، برازنده‏ ى وى مى‏ گردد، احتمال هرگونه کفر و خطا و معصیت در او از بین مى ‏رود. پس چگونه ممکن است شیطان با این معصیت بزرگى که مرتکب شد، جزء ملایکه باشد؟!خداوند مى ‏فرماید: “جاعل الملائکه رسلاً”یعنى خداوند ملایکه را رسولانى قرار داد[۳].

استثناء «ابلیس» در آیات قرآن از جمع «ملائکه»،[“واذ قلنا للملایکه اسجدوا لآدم فسجدوا الا ابلیس.”و زمانی که گفتیم به ملائکه به آدم سجده کنند پس همه سجده کردند مگر ابلیس][۴] این تصور را به وجود مى آورد که «ابلیس» از فرشتگان بوده، و با توجه به عصیان و سرکشى او، این اشکال به نظر مى رسد که: چگونه از فرشته اى این گناهان کبیره ممکن است سر بزند؟!

حضرت علی (علیه السلام) در بیان ویژگی های ملائکه می¬ فرماید: «خداوند ملائکه را خلق کرد و آنها را در آسمان¬ها مسکن داد، در آنها سستی نیست، غفلت نیست، معصیت نمی کنند و از همه موجودات به خداوند آگاه¬تر و از همه به او نزدیک¬تر و خداترس تر هستند، اطاعتشان از خدا از همه بیشتر است، نه خواب به دیدگان آنها راه می¬ یابد و نه دچار سهو و نسیان می¬ شوند و بدن¬ هایشان سست نمی¬ شود.»[5]

استثنا شدن ابلیس از بین ملایکه نشان دهنده ‏ى هم جنس بودن او با ملایک نیست؛ بلکه نهایتاً مى ‏رساند که ابلیس (به واسطه‏ ى عبادت چند هزار ساله‏ اش) میان ملایک و در صف آنها بوده است؛ ولى بعدها به دلیل استکبار و نافرمانى و عناد در پیشگاه خداوند سبحان، از بهشت رانده مى ‏شود.

از امام صادق (علیه السلام) پرسیدند که آیا ابلیس از ملایکه است یا جزء سایر موجودات آسمانى است؟ فرمود: نه از ملایکه است و نه از سایر موجودات آسمانى؛ بلکه او جن است؛ ولى همراه ملایک بوده است. ملایکه نیز گمان مى‏ کردند او از جنس آنهاست، ولى خداوند متعال مى ‏دانست که چنین نیست. این جریان ادامه یافت تا در جریان سجده بر آدم، راز پنهان ابلیس آشکار گشت.[۶]

دلایلی از قرآن که می توان بر اختیار جنیان که شامل شیطان نیز می شود چنین است:

۱-«و کذلک جعلنا لکل نبی عدواً شیاطین الانس و الجن یوحی بعضهم الی بعض زخرف القول غرورا و لو شاء ربک ما فعلوه فذرهم و ما یفترون؛[۷]
و بدین گونه برای هر پیامبری دشمنی از شیطان های انس و جن گماشتیم بعضی از آنها به بعضی برای فریب [ یکدیگر] سخنان آراسته القا می کنند و اگر پروردگار تو می خواست چنین نمی کردند پس آنان را با آنچه به دروغ می سازند واگذار.»

۲-« و یوم یحشرهم جمیعاً یا معشر الجن قد استکثرتم من الانس و قال اولیاءهم من الانس ربنا استمتع بعضنا ببعض و بلغنا اجلنا الذی اجلت لنا قال النار مثواکم…؛[۸]
و [یادکن] روزی را که همه آنان را گرد می آورد [ و می فرماید] ای گروه جنیان از آدمیان [ پیروان] فراوان یافتید و هواخواهان آنها از [ نوع] انسان می گویند پروردگارا برخی از ما از برخی دیگر بهره برداری کرد و به پایانی که برای ما معین کردی رسیدیم [ خدا] می فرماید جایگاه شما آتش است…»

۳-« یا معشر الجن و الانس الم یاتکم رسل منکم یقصون علیکم آیاتی و ینذرونکم لقاء یومکم هذا قالوا شهدنا علی انفسنا… و شهدوا علی انفسهم انهم کانوا کافرین[۹]
ای گروه جن و انس آیا از میان شما فرستادگانی برای شما نیامدند که آیات مرا بر شما بخوانند و از دیدار این روزتان به شما هشدار دهند گفتند ما به زیان خود گواهی دهیم [ که آری آمدند] و زندگی دنیا فریبشان داد و بر ضد خود گواهی دادند که آنان کافر بوده اند.»

۴-« قال ادخلوا فی امم قد خلت من قبلکم من الجن و الانس فی النار کلما دخلت امه لعنت اختها حتی اذا ادرکوا فیها جمیعا قالت اخراهم لإولاهم ربنا هولاء اضلونا فآتهم عذاباً ضعفاً من النار قال لکل ضعف و لکن لا تعلمون* و قالت أولاهم لأخراهم فما کان لکم علینا من فضل فذوقوا العذاب بما کنتم تکسبون؛[۱۰]

می گوید:در میان امت هایی از جن و انس که پیش از شما بوده اند داخل آتش شوید هر بار که امتی [ در آتش] در آید هم کیشان خود را لعنت کند تا وقتی که همگی در آن به هم پیوندند [ آنگاه] پیروانشان درباره پیشوایانشان می گویند پروردگارا اینان ما را گمراه کردند پس دو برابر عذاب آتش به آنان بده [ خدا] می فرماید برای هر کدام [ عذاب] دو چندان است ولی شما نمی دانید. و پیشوایانشان به پیروانشان می گویند شما را بر ما امتیازی نیست پس به سزای آنچه به دست می آوردید عذاب را بچشید.»

۵-« و انه کان رجال من الانس یعوذون برجال من الجن فزادوهم رهقا؛[۱۱]
و مردانی از آدمیان به مردانی از جن پناه می بردند و بر سرکشی آنها می افزودند.»[12]

معرفی منابع جهت اطلاعات بیشتر:

نشریه موعود( ویژه جن)، شماره ۱۲۳،۱۲۴
سایت اسلام کوئیست پرسش: آیا شیطان (ابلیس) از فرشتگان بود یا جن؟
پایگاه حوزه،پرسش : آیا شیطان از جنس ملائکه بود؟

[۱] سوره انبیاء ، آیه ۲۶ و۲۷
[۲] سوره کهف، ۵۰
[۳] سوره فاطر، ۱
[۴] سوره بقره، ۳۴
[۵]بحار الانوار، جلد ۵۹، ص ۱۷۵، نویسنده: مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏، ناشر: دار إحیاء التراث العربی‏ ،مکان چاپ: بیروت‏ ،سال چاپ: ۱۴۰۳ ق‏،نوبت چاپ: دوم‏- تفسیر القمی، جلد ۲، ص ۲۰۷، نویسنده: قمى، على بن ابراهیم‏، محقق / مصحح: موسوى جزائرى، طیّب‏ ، ناشر: دار الکتاب‏،مکان چاپ: قم‏،سال چاپ: ۱۴۰۴ ق‏،نوبت چاپ: سوم
[۶] طبرسى، مجمع البیان، ج ۱، ص ۱۶۳، چاپ بیروت
[۷] سوره انعام، آیه ۱۱۲
[۸] همان، آیه ۱۲۸
[۹] همان، آیه ۱۳۰
[۱۰] سوره اعراف، آیات ۳۸ و ۳۹
[۱۱] سوره جن، آیه ۶
[۱۲]همچنین می توانید به این آیاتمراجعه فرمایید :سوره احقاف(۴۶)، آیات ۲۹ و ۳۱ ، سوره انبیاء(۲۱)، آیات ۸۱ و ۸۲ ، سوره سبأ(۳۴)، آیات ۱۲ و ۱۳ ، سوره انعام(۶)، آیه ۱۲۸ ، سوره فصلت(۴۱)، آیه ۲۹ ، سوره بقره(۲)، آیه ۳۰ ، سوره ص (۳۸)، آیات ۳۷و۳۸ ، سوره جن(۷۲)، آیات ۱و۱۶و۱۷ ، سوره اعراف(۷)، آیه ۳۸ ، سوره انعام(۶)، آیه ۱۳۰ ، سوره احقاف(۴۶)، آیات ۲۹و ۳۰.

منبع : پرسمان قرآن

ارسال یک پاسخ

توجه داشته باشید: آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

نظر شما پس از تایید مدیر منتشر خواهد شد.