آیا مختار ثقفی مورد تأیید ائمه شیعه بوده است یا خیر؟

قیام مختار ثقفی بعد از قیام توابین، برای خونخواهی شهدای کربلا و سالار شهیدان امام حسین ـ علیه السّلام ـ انجام گرفت، مختار پس از شکست توابین از داخل کوفه قیام و انتقام خویش را شروع نمود و چنان که معروف است مختار ثقفی در هنگام حادثه ی عاشورا در زندان محبوس بود که پس از آزادی تصمیم جدی به این انتقام نمود.

چون کار مختار کاری بسیار شایسته و با ارزش بود که اکثر قاتلان کربلا را در هر جا بود پیدا کرد و به سزای اعمالشان رساند لذا مورد تأیید امام زین العابدین ـ علیه السّلام ـ بود. امام زین العابدین نهضت او را به نام خود به طور مستقیم قبول نکرد، تا دعوت مختار به نام او باشد بنابر این به نام محمد حنفیه برادر امام حسین ـ علیه السّلام ـ انجام گرفت

اکثر مورخان از علمای شیعه و اهل سنّت مختار را فردی مخلص می‌دانند که رضایت آل محمد را تأمین نمود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اگر امام زین العابدین از عمل مختار راضی بوده است سایر ائمه نیز نظر مثبتی به او داشتند، چنان که امام زین العابدین با دیدن سر جدا شده ی دشمن درجه یک اهل بیت عبیدالله بن زیاد خدا را شکر و به مختار دعا نمود «… جزاء الله المختار خیراً…»(۱)

چنان که روایت شده امیر المؤمنین روزی او را بر روی زانوی خود نشانده و نوازش می‌نمود و می‌فرمود یا کیس…(۲) و امام باقر می‌فرمود: لا تسبّوا المختار…. مختار را سب نکنید او کشنده قاتلان امام حسین ـ علیه السّلام ـ و اصحاب اوست و انتقام گیرنده خون خاندان ما و…»(۳) وقتی امام فرزند مختار را دید به او احترام نمود و فرمود خداوند مختار را رحمت کند تمام حقوق ما را گرفت.(۴)

مرحوم مجلسی و بسیاری از علما مانند ابن نماء از او تجلیل نموده‌اند، چنان که ابن نماء چنین گفته است: «… و لو تدبروا اقوال الائمه فی مدح المختار…» اگر علماتدبر کنند در اقوال ائمه درباره مختار که او را ستایش نموده‌اند آگاه خواهند شدکه مختار از سابقین و مجاهدین است که خداوند او را در قرآن مدح نموده است و دعای امام زین العابدین ـ علیه السّلام ـ در حق او نیز دلیلی است بر این که او از اخیار بوده است.(۵)

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مختار و عمل شایسته او کاملا مورد تأیید ائمه بوده است، اگر چه برخی او را تهمت بزنند، ولی نظر علمای شیعه با توجه به تأیید ائمه درباره او مثبت است چون روایات معتبر که در تأیید او از امامان بدست ما رسیده است بر روایات تهمت زننده ترجیح دارد.

پاورقی:

۱. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۳۸۶. طبری،محمدبن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، ج ۸، ص ۳۲۸۴ الی ۳۳۹۴.
۲. همان، ص ۳۵۱.
۳. همان، ص ۳۵۱.
۴. همان، ص ۳۵۱.
۵. همان،ص ۳۸۶.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات