آیا آثاری از شیخ مرتضی انصاری باقی مانده است؟
شیخ مرتضی انصاری فرزند شیخ محمد امین روز عید غدیر در شهر دزفول به سال ۱۲۱۴ هجری قمری در خاندان فضل و ادب تولد یافت، و نسب او به جابر بن عبدالله انصاری صحابی معروف پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ می رسد.(۱) وی سرآمد علمای امامیه و اکمل فقهای شیعه و یکی از نوابغ بزرگ اسلامی است ،حتی برخی از علمای علم رجال و فقهاء به ایشان لقب خاتم الفقهاء و المجتهدین داده اند. شیخ انصاری پس از سال ها خدمت به معارف اهل بیت علیه السلام ، سرانجام در هیجدهم جمادی الثانی ۱۲۸۱ ق چشم از جهان فانی فروبست و به خانه بقا شتافت. پیکر مطهرش پس از تشییع کم نظیر، در حجره ای متصل به باب قبله صحن مجلل امیرالمؤمنین علی علیه السلام به خاک سپرده شد.(۲)
آثار ارزنده و تألیفات گران‌سنگ و ارزشمندی از مرحوم آیه الله العظمی حاج شیخ مرتضی انصاری(ره) به یادگار مانده است که هر کدام نشانی از نبوغ، اجتهاد، علم وسیع و تحقیق دقیق آن عالم ربانی می‌باشد. که به برخی از آنها اشاره می گردد.
۱. رساله ای در ارث.
۲. رساله ای در تقیّه.
۳. رساله ای در تیّمم.
۴. رساله ای در خمس.
۵. رساله ای در زکات.
۶. رساله ای در صلاه.
۷. رساله ای درتقلید.
۸. رساله ای در رضاع و نشر حرمت آن.
۹. رساله ای در خلل صلوه.
۱۰. حاشیه بر استصحاب قوانین.
۱۱. مناسک حج.
۱۲. حاشیه بر ترجمه بخاه العباد.
۱۳. حاشیه بر حاشیه بغیه الطالب شیخ جعفر کبیر.
۱۴. کتاب طهارت که شرحی بر ارشاد علامه حلّی است.
۱۵. کتاب رجال.
۱۶. فرائد الاصول یا رسائل.
۱۷. رساله ای در قاعده لاضرر و لاضرار.
۱۸. رساله ای در قضاء عن المیّت.
۱۹. رساله ای در تحقیق مسأله مشتق.
۲۰. رسال ای در مراسعه و مضایقه.
۲۱. اثبات التسامح فی ادلّه السنن.
۲۲. رساله ای در قاعده من ملک شیئَاً.
۲۳. کتاب مکاسب.
۲۴. اصول الفقه: که مشتمل بر شصت و دو مبحث از مباحث اصول فقه است.
۲۵. رساله ای در ردّ قائلین.
۲۶. رساله ای در قرعه.
۲۷. حواشی متفرقه بر عوائد نراقی.
۲۸. رساله ای در ردّ بعضی از عامّه که در موضوع حرمت متعه کتابی نوشتند.
۲۹. رساله ای در متعه.(۳)
پاورقی:
۱. انصاری، شیخ مرتضی، زندگانی و شخصیت شیخ انصاری ـ رحمت الله علیه ـ ، قم، موسسه الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۳ شمسی، صفحه ۷۷ و ۸۰. و تبریزی، محمد علی (مدرس)، ریحانه الادب، جلد ۱، صفحه ۱۱۵.
۲. همان مأخذ، شیخ مرتضی انصاری، صفحه ۹۸ و ۱۶۹. و ریحانه الادب، صفحه ۱۱۷.
۳. انصاری، شیخ مرتضی، پیشین، صفحه ۱۶۱ تا ۱۶۴.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات
