حضرت شعیب فرزند کدام پیامبر بود و بعد از حضرت یوسف چه کسی به پیامبری رسید؟
خداوند متعال برای هدایت انسان ها پیامبران زیادی را مبعوث فرمود تا آنان مردم را به سوی سعادت و رستگاری رهنمون شوند و از ضلالت و گمراهی نجات دهند. نام دو نفر از این پیامبران شعیب است.
۱. شعیب بن صیفون بن عیقابن ثابت بن مدین بن ابراهیم ـ علیه السلام ـ ، مادرش مکیل دختر لوط بود و لقبش خطیب الأنبیاء.(۱)
بنابراین، این شعیب که با چندین واسطه نسبش به حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ می رسد(۲) و در چند جای قرآن ذکر شده(۳)، پدرش پیامبر نبود.
به هر حال، خداوند سبحان وی را مأمور هدایت اصحاب مدین و اصحاب ایکه ساخت. او آنان را به عبادت خدای یکتا دعوت کرد و به عدل و داد فرمان داد و از عاقبت حق شکنی و خیانت در معامله و ظلم و فساد تهدید نمود و نعمت های الهی و برکاتی را که خدا به مال و اولادشان بخشیده، یادآوری کرد. و پس از آن ایشان را از انتقام و عذاب الهی برحذر داشت و اعلام کرد که اگر همچنان در گمراهی و تبهکاری بمانند، به خشم و کیفر خدا دچار خواهند شد.(۴)
امّا بزرگان قوم او که کفر و استکبار ورزیده بودند، شعیب و کسانی را که ایمان آورده بودند، تهدید به بیرون راندن از شهر می کنند، مگر اینکه به آیین آنها (که مشرک بودند) باز گردند. ولی شعیب ـ علیه السلام ـ به سخنان مشرکان اعتنایی نکرد تا اینکه زلزله بساط ظلم و ستم آنان را درهم پیچید(۵)
۲. شعیب بن مهزم بن حضور بن عدی ـ علیه السلام ـ . وی از جمله پیامبران بزرگوار بنی اسرائیل است، که مردم را به شریعت موسی ـ علیه السلام ـ دعوت می کرد، ولی اشرار بنی اسرائیل بر آن حضرت حمله برده و او را به قتل رساندند و به همین جهت خداوند متعال، بخت النصر را بر آنان مسلّط ساخت، بنی اسرائیل چون خبر ورود بخت النصر را شنیدند از پیش روی او گریختند و بخت النصر به تعقیب آنان پرداخته و بسیاری را بکشت و شهرهای آنان را ویران کرد و هر چه اموال و دارایی داشتند، غارت کرد. مدّت عمر این شعیب چهل و سه سال بود. بنابراین پدر او نیز پیامبر نبوده است.(۶)
حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ فرزند یعقوب بن اسحاق بن ابراهیم ـ علیه السلام ـ یکی از پیامبران الهی است که در سوره مؤمن، آیه ۳۶ به رسالت او تصریح شده است. دوازدهمین سوره قرآن به نام «یوسف» است و ۲۵ بار نام وی در قرآن مذکور است و این سوره داستان یوسف ـ علیه السلام ـ را به عنوان احسن القصص که نام دیگر این سوره نیز هست از آغاز تا پایان بیان کرده است.(۷)
پس از وفات حضرت یوسف ـ علیه السلام ـ ، ببرز ابن لاوی بن یعقوب ـ علیه السلام ـ جانشین او شد. چون زمان مرگ ببرز ابن لاوی فرا رسید، ودایع و مواریث نبوت را به فرزند خود « احرب» سپرد.
احرب ابن ببرز پس از پدرش به امر خداوندی قیام نموده و مؤمنین پیرو او گشتند تا اینکه عمر او نیز سپری شد و بر حسب امر خداوند، مواریث نبوت را به فرزندش میتاح سپرد و از دنیا رحلت فرمود.
میتاح بن احرب مقام وصایت و خلافت یافت و چون پس از مدتی عمر او تمام شد و می خواست از دنیا برود، طبق وحی و دستور الهی، فرزندش «عاق» را وصی خود قرار داد(۸) و…
پاورقی:
۱. عماد الدین حسین اصفهانی (عماد زاده)، تاریخ انبیاء و قصص قرآن از آدم تا خاتم، تهران، انتشارات اسلام، چاپ سوم، ۱۳۸۵ش، ج ، ص۴۷۲.
۲. مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ نهم، ۱۳۶۷ش، ج۶، ص۲۴۹.
۳. اعراف : ۸۵ ـ ۸۸ ـ ۹۰ ـ ۹۲. هود : ۷۸ ـ ۸۴ ـ ۹۰ ـ ۹۵. شعراء : ۱۷۷. عنکبوت : ۳۶.
۴. صدر الدین بلاغی، قصص قرآن، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ چهاردهم، ۱۳۶۸ش، ص۱۲۰.
۵. بهاء الدین خرّمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، انتشارات دوستان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۳۲۲.
۶. عماد زاده، پیشین، ص۴۷۳ و ۴۷۴. سید نبی الدین اولیائی، تاریخ انبیاء (قصص قرآن) تهران، نشر محمد، چاپ سوم، ۱۳۶۴ش، ص۲۲۸. لسان الملک میرزا محمد تقی سپهر، ناسخ التواریخ، هبوط، تهران، انتشارات کتاب فروشی اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۳۹۳ و ۳۹۴.
۷. بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، انتشارات دوستان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۲۳۷۹.
۸. قاضی زاهدی گلپایگانی، حاج علی آقا، قصص یا داستان های شگفت انگیز قرآن مجید، تهران، کتاب فروشی اسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲ش، ص۳۴۹ و ۳۵۰.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات