نماز میخوانم ولی زکات نمیدهم حال نماز من قبول است؟
در حدیثی فرموده: «هرکس زکات ندهد نماز او قبول نمیشود» من نماز میخوانم ولی زکات نمیدهم حال نماز من قبول است یا نه لطفاً کامل و منطقی پاسخ دهید.
پاسخ:
بیش از ۳۰ آیه از آیات قرآن اشاره به زکات دارند که بیشتر آنها نیز همراه با نماز ذکر شدهاند(۱) که این اهمیت و جایگاه زکات را در اسلام مشخص میکند. البته آیاتی که به نحوی با مسئله زکات مرتبط میباشند بسیارند و روایات بسیاری نیز در این زمینه وارد شده ولی برای تبیین بحث ما فقط به چند روایت که در زمینه اینکه کسی نماز بخواند و زکات ندهد اشاره میکنیم امید است که با پیروی از فرمایشات ائمه معصومین(ع) در این دنیا، سعادت و رستگاری در آخرت را برای خویش مهیا سازیم.
۱. شیخ صدوق در کتاب الخصال خویش روایتی را از پیامبر اکرم(ص) نقل میکند که آنحضرت میفرمایند: از هشت نفر نماز قبول نمیشود یکی از آن هشت نفر کسی است که زکات نمیدهد.(۲)
۲. در روایتی دیگر امام رضا(ع) میفرمایند: همانا خداوند عزوجل به سه چیز همراه با سه چیز دیگر امر کرده است: خداوند به نماز و زکات در کنار هم امر نمود پس هرکس نماز بخواند و زکات ندهد از چنین شخصی نماز قبول نمیشود و … الخ(۳).
۳. از حضرت علی(ع) روایت شده که فرمود: کسی که از زکات دادن امتناع کند خداوند نمازش را قبول نمیکند.(۴)
۴. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: نماز کامل نمیشود مگر با دادن زکات …. کسی که زکات ندهد، نمازش نیز قبول نیست.(۵)
با وجود چنین روایاتی که تعداد آنها بسیار است آیا میتوان به کسی که نماز میخواند ولی زکات نمیدهد، نمازگزار گفت؟ شاید اینگونه نمازها، تکلیف را از ما ساقط کند و در دنیا نمازی در ذمه خود نداشته باشیم ولی در آخرت یک رکعت از چنین نمازهایی به درد ما نمیخورد که هیچ، در مقابل به خاطر عدم پرداخت زکات مورد غصب الهی قرار میگیریم چرا که حضرت علی(ع) فرمودند: خدا را خدا را در رابطه با زکات، چرا که دادن زکات غضب الهی را برطرف میکند.(۶)
وقتی از امام باقر(ع) در رابطه با آیه ۱۸۰ سوره آل عمران میپرسند، آن حضرت میفرمایند: کسی نیست که از زکات مال خود شیئی را نپردازد مگر اینکه خداوند متعال آن شیئی را به طوقهائی از آتش مبدل میکند سپس به او گفته میشود همانطور که در دنیا به هیچ قیمت، این اموال را از خود دور نمیکردی، اکنون آنها را بردار و بگردن خود بیفکن.(۷)
پاورقی:
۱. برای مثال آیات ۴۳ و ۸۳ و ۱۰۰ و ۱۷۷ و ۲۷۷ سوره بقره.
۲. شیخ صدوق، کتاب الخصال، منشورات جامعه المدرسین فی الحوزه العلمیه قم مقدسه، ۱۴۰۳ هـ ق (۱۳۶۲ هـ ش) باب الثمانیه، ص ۴۰۷.
۳. علامه مجلسی، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۰۳ هـ ق. ج ۹۳، ص ۱۲.
۴. بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۲۹.
۵. همان، ج ۹۳، ص ۲۹.
۶. همان، ج ۹۳، ص ۲۰.
۷. آیت ا… مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۰، هـ ش، ج ۳، ص ۱۹۰ و ۱۹۱، و نیز محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۴۰۳ هـ ، ج ۴، ص ۲۲۲ و نیز بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۲۰.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات