منظور از «هر کس از من اطاعت کند از او اطاعت می کنم» چیست؟

منظور از حدیث قدسی «من اطاعنی اطعته. هر کس از من اطاعت کند از او اطاعت می کنم» چیست؟

پاسخ:

در کتاب های معتبر روایی عین این حدیث یافت نشد ولی شبیه این آمده است که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرموده اند: خداوند متعال می فرماید: … من اطاعت می کنم از کسی که از من اطاعت کند «مطیع من اطاعنی»(۱) که هر چند در لفظ عین سؤال نیست ولی ترجمه همان می شود.
این که بنده، چگونه خدا را اطاعت کند روشن است یعنی با عمل کردن به دستورات الهی به مقام عبادت و اطاعت خداوندی می رسد ولی خداوند چگونه از چنین بنده ای اطاعت می کند با نگاهی به روایات دیگر چنین نتیجه می گیریم که همان رسیدن انسان به مقام مستجاب الدعوه بودن است. به عبارت روشن تر انسان هر چه را که خدا خواسته انجام می دهد و در اثر این اطاعت به جایی می رسد که دعایش در درگاه الهی رد نمی شود بنابراین انسان هم هر چه بخواهد، خداوند آن را انجام می دهد و این مثل این است که خدا هم از بنده اش اطاعت کرده است چون به خواسته انسان جواب مثبت داده همانگونه که بنده به خواسته خداوند با عمل به واجبات و ترک کارهای حرام جواب مثبت می دهد.
برای روشن شدن مطلب به روایات شبیه این اشاره می شود که خداوند با بنده مطیعش چگونه رفتار می کند و خواسته هایش را انجام می دهد:
۱. در روایتی آمده است که خداوند متعال می فرمایند ای فرزند آدم من زنده ای هستم که مرگ ندارم، تو از من اطاعت کن در آنچه دستورت داده ام تا تو را هم زنده نگه دارم (زندگی ابدی در بهشت نه در دنیا). سپس می فرماید: ای فرزند آدم من هر وقت به چیزی می گویم باش وجود پیدا می کند، اگر تو از دستورات من اطاعت کنی مقامی به تو می دهم که هر چه خواستی همان شود.(۲)
۲. امام رضا ـ علیه السلام ـ فرمود: هر کس خدا را در آنچه امر شده اطاعت کند، خداوند دعایش را مستجاب می کند.(۳)
۳. در روایت دیگر آمده است: هر کس برای خدا باشد و خدا نیز برای او خواهد شد.(۴)
بنابراین اطاعت خدا از بنده پاک و با ایمان یعنی مستجاب کردن دعای او و انجام دادن خواسته هایش به طوری که گویا خداوند از او اطاعت کرده و هر چه را بنده خواسته، خداوند قبول نموده است. در حقیقت مضمون این احادیث به مفاد آیه شریفه بر می گردد که ان تنصرو الله ینصرکم و یثبت اقدامکم.(۵) «اگر انسان با اطاعت و پیروی خود از اوامر الهی، دین و راه الهی را کمک کند، خداوند نیز با پذیرش داهای او، بنده را یاری می کند».

پاورقی:

۱. نوری، حسین. مستدرک الوسائل، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۸ق، ج ۵، ص ۲۸۶.
۲. همان، ج ۱۱، ص ۲۵۸.
۳. محمد بن یعقوب کلینی، کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۲، ص۴۸۶، ح۲.
۴. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق، ج۷۹، ص۱۹۶، باب ۱.
۵. محمد : ۷.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات