«الاسلام یعلوا و لایُعلی علیه» آیا حدیث است؟

این عبارت «الاسلام یعلوا و لایُعلی علیه» آیا حدیث است؟ و از کیست؟

پاسخ:

عبارت فوق حدیثی است از پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ که ‌فرمودند: «الإسلام یَعْلوا و لایُعْلی (علیه) و قال تعالی: و کلمهُ اللهِ هِیَ الْعُلْیا بَیانُه: و جَعَلَها کلِمَهً باقیهً فی عَقِبِهِ»(۱): اسلام شأن و منزلتش والاتر و بالاتر است و چیزی با آن برابری نمی‌کند. همچنان که کلمه مبارک «الله» مافوق تمام اسامی است و بیان آن این است که خداوند این شأن و منزلت را کلمه توحید خود دانسته که همیشه باقی و پابرجاست.

البته مضون این حدیث در چند جا به صورت‌های مختلف آمده است، اما عبارت اول . یعنی: «الاسلام یعلو و لایعلی علیه» در آنها مشترک است و در هر مورد توضیحی در ادامه این عبارت بیان شده مانند: «الاسلام یعلو و لایعلی علیه، نحن نرثهم و لایرثونا»(۲): اسلام بالاتر از حرفهایی است که دیگران می‌زنند ما از آنها ارث می‌بریم(باقی خواهیم بود). ولی آنها از ما ارث نمی‌برند(از بین خواهند رفت).

این حدیث و حدیث اول، هر دو بیانگر والا بودن و منزلت داشتن اسلام است.پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ در حدیث اول اسلام را به کَلِمَهُ اللهِ هِیَ العُلْیا(۳) تفسیر نموده‌اند. و در حدیث دوم آن را کلمه ی باقیه در فرزندان و اعقاب خود قرار داد. این عبارت بیانگر آن است که اسلام میراث ماندگار از زمان حضرت ابراهیم ـ علیه السّلام ـ و سپس پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ است زیرا رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ از ذریه حضرت ابراهیم و در جهت فی عَقِبِه(۴) بودن از اعقاب آن بزرگوار است و سپس این میراث ماندگار در امامان – علیهم السلام – باقی ماند. از طرف دیگر قرآن کلمه الله هی العلیا را در مقابل: کَلِمَهَ الّذینَ کَفَروا السُّفْلی(۵) قرار داد. بنابراین اسلام هم در کنار کلمه علیا همیشه پایدار است. عبارت «و لایرثونا» در حدیث دوم اشاره به آن است که غیر اسلام، همانند کلمه ی کافران سُفلی می باشد که نه ارثی و نه نشانی از آنها باقی می‌ماند.

بنابراین نتیجه بحث این است که اسلام همانند کلمه الله که نشانه توحید است ، جاودانه است و غیر اسلام مانندگفتار کفار سفلی است و باقی نخواهد ماند.

پاورقی:

۱. ابی جعفر رشید الدین محمد بن علی بن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب(ع)، بیروت، انتشارات دارالاضواء، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۲۷۹.
۲. نوری طبرسی، حسن، مستدرک الوسائل، قم، انتشارات آل البیت(ع)، احیاء التراث، ۱۴۰۷ق، ج۱۷، ص۱۴۲.
۳. توبه:۴۱.
۴. زخرف:۲۹.
۵. توبه:۴۱.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات

شیعه