نام کدام یک از خلفا در نهج البلاغه آمده؟

کدام یک از خلفا در نهج البلاغه آمده آیا اصلاً امام علی نامی یا تمجیدی نیاورده است؟

پاسخ:

در جاهای متعددی از خطبهها و نامههای نهج البلاغه حضرت علی(ع) در رابطه با خلفای ثلاثه (ابوبکر، عمر و عثمان) مطالبی را بیان فرموده است که این مطالب حاوی حاوی نکات تاریخی و نشان دهنده اوضاع و شرایط حاکم در آن عصر میباشد آنحضرت در بیان این مطالب هیچگاه به گونهای صحبت نکردهاند که جامعه آنروز دچار دو دستگی و چند دستگی گردد و همیشه به خاطر حفظ وحدت امت اسلامی و نیز برای حفظ معیارها و اصول اسلام، سعی کرده است به گونهای، از خلفاء حمایت کند و آنان را در مسیر حرکت و هدایت جامعه اسلامی یاری نمایند. از باب نمونه همین بس که آن حضرت در رابطه با عثمان به ابن عباس فرمودند: به خدا سوگند من آنقدر از او دفاع کردم که ترسیدم گناهکار باشم.(۱)
از آنچه در نهج البلاغه است این مطلب واضح و روشن میشود که آنحضرت هیچگونه تمجیدی نسبت به خلفا نداشتهاند و ما در اینجا برای روشن شدن بحث مواردی از فرمایشات حضرت علی(ع) در نهج البلاغه را به صورت فهرست وار میآوریم:
۱. نامه ششم نهج البلاغه که حضرت به معاویه نوشته و در آن در رابطه با نحوه بیعت مردم با خلفای ثلاثه مطالبی را آوردهاند.
۲. نامه ۴۴ نهج البلاغه که در رابطه با برخی حرکات ابوسفیان در زمان عمر بن خطاب انجام میداد، میباشد.
۳. خطبههای ۷۳، ۲۴۰، و نیز نامههای ۱، ۹، ۱۰، ۲۸، ۳۷، ۴۴، ۵۴، ۵۸ و ۶۴ در رابطه با جریان قتل عثمان و نیز راجع به وقایع پس از آن میباشد.

پاورقی:

۱. نهج البلاغه، خطبه ۲۴۰.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات