پیامبر اکرم از ران مرغ استفاده نمی کرد؟
نقل شده که پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از ران مرغ استفاده نمی کرده. حال این پرسش مطرح میشوداگر تمام مردم بر اساس این مطلب عمل کنند واز ران مرغ استفاده نکنند اسراف نمی شود؟
پاسخ:
با نگاهی به کتاب های روایی می توان به چهار روایت در این باره دست یافت که هر چند در نگاه اولیه چهار روایت می باشد ولی با ژرف نگری می توان گفت که فقط دو روایت وجود دارد که می رساند از نظر تغذیه ای قسمت های جلویی بدن حیوان از قسمت های پشتی و عقبی بهتر است و اینک روایات مورد نظر:
از روایاتی استفاده می شود که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ دست و کتف گوسفند را بیشتر از ران گوسفند دوست می داشت و در این روایات علت این دوست داشتن را دور بودن دست و کتف گوسفند از بول گاه حیوان دانسته اند.
در روایتی از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده است که فرمود: ((پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ ذراع (دست) و کتف را دوست می داشت و از خوردن ران بخاطر نزدیکیش به محل بول کراهت داشتند)).(۱)
در روایتی دیگر شیخ صدوق آورده است که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ دست را دوست داشت چون به سر حیوان نزدیک است و از بول گاه حیوان دور است.(۲)
کلینی از امام محمد باقر ـ علیه السلام ـ نقل کرده که فرمود: ((رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از دست حیوان خوشش می آمد)).(۳)
این سه روایت در واقع یک روایت است که با سه سند مختلف ذکر شده و علت دوست داشتن دست حیوان توسط رسول خدا این بوده که قسمت هایی از گوشت حیوان که از محل بول و فضولات دورتر است از نظر تغذیه ای بهتر است.
۲- از امام رضا ـ علیه السلام ـ : دومین روایت از امام رضا ـ علیه السلام ـ می باشد که گویا به یکی از غلامان خود دستور می دهد که برای او گوشت بخرد، در این روایت امام ـ علیه السلام ـ می فرماید:(( برای ما از قسمت جلوی حیوان گوشت بخر و از قسمت عقب حیوان نخر، چرا که قسمت جلو به سر نزدیک تر و از محل فضولات دورتر است)).(۴)
با تأملی در این روایات استفاده می شود که: اولا: در این روایات نیامده که از گوشت ران استفاده نکنید و نهی هم نشده است و بلکه آمده که پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ ذراع را از ران بیشتر دوست می داشت. ثانیا: عمل به این روایات در صورتی قابل قبول است که در سند این روایت مشکلی وجود نداشته باشد. ثالثا: این روایات اصلا ناظر به گوشت پرندگان از جمله مرغ نمی باشد، بلک گوشت گوسفند را می گوید و این مطلب را می توان از چند منظر ثابت نمود:
۱. در صدر روایت اول که می گفت پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ دست و کتف را بیشتر از ران دوست می داشت، آمده است که چون پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از دست گوسفند خوشش می آمد یک نفر یهودی دستی از گوسفند را خرید و مسموم ساخت و آن حضرت را برای خوردن آن دعوت نمود، بنابراین گوشت گوسفند است نه مرغ.
۲. در زبان فارسی به دست حیوانات، کتف و دست گفته می شود ولی هیچ گاه به دست پرندگان و مرغ کتف و دست نمی گویند و بلکه بال گفته می شود عرب نیز به دست حیوانات ذراع و کتف می گوید ولی به مرغ و پرندگان طیر یعنی بال می گوید و لذا هر جا ذراع آمده باشد و هر چند به نوع حیوان اشاره نشده باشد، به ذراع و دست پرندگان ترجمه نمی شود.
نتیجه اینکه پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ هیچ وقت نفرموده که از ران مرغ استفاده نکنید، بلکه از روایات استفاده می شود که گوشت دست گوسفند از گوشت ران آن از نظر تغذیه بهتر است و این بدان معنی نیست که خوردن ران گوسفند جایز نباشد و هیچ اسرافی هم پیش نمی آید.
پاورقی:
۱. برقی، احمد، المحاسن، بی جا، دارالکتب الاسلامیه، بی تا، ج۲، ص۴۷۰، حدیث ۴۵۸. و ر.ک: صفار، محمد، بصائر الدرجات الکبری، تهران، موسسه الاعلمی، ۱۴۰۴ق، ص۵۲۳ و ر.ک: کلینی، محمد، کافی، بی جا، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۶۷ش، ج۶.ص ۳۱۵.
۲. صدوق، علل الشرایع، نجف، مکتبه حیدریه، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۱۳۴.
۳. کافی، همان، ج۶، ص۳۱۵.
۴. عطاردی، عزیز الله، مسند الامام الرضا ـ علیه السلام ـ ، مشهد، الموتمر العالمی الامام رضا ـ علیه السلام ـ ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۳۲۹.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات