چرا هر جا کار کردم به من خنگ می گفتند؟
من دیپلم دارم و فعلاً شاگرد میکانیک هستم که با اینکه بزرگترم از او ولی کتک می خورم و به من خنگ می گوید البته هر جا کار کردم به من خنگ می گفتند نمی دانم آیا واقعاً خنگ هستم یا نه؟ به همین دلیل آرزوی مردن می کنم لطفا مرا در این موضوع راهنمائی کنید؟
پاسخ:
در رابطه با سؤال شما مناسب است ابتدا نکاتی را از باب مقدمه بیان کنیم و سپس به ارائه راهکارهایی در رابطه با سؤال شما بپردازیم:
الف. خداوند متعال انسانها را متفاوت آفریده و به هر کسی توانایی ویژه ای عنایت فرموده است، بطوری که در تک تک افراد بشر توانایی و قابلیت هر کاری را به ودیعه ننهاده است، بلکه برای گردش چرخ های اجتماع افراد را با ذوق و استعداد مخصوصی آفریده است، تا هر کسی رشته ای و کاری را که دوست دارد و توانایی آن را هم دارد، دنبال کند. پاره‌ای از شکست ها و ناکامی های نوجوانان و جوانان، معلول این است که آنان گاهی بر اثر تبلیغات غلط و تربیت های نادرست دنبال کاری می روند که ذوق و استعداد آن را ندارند و لذا شکست خورده و تو سری خور می شوند. از ادیسون سؤال شد که چرا اغلب جوانان موفق نمی‌شوند؟ گفت: برای اینکه راه خود را نمی شناسند و در جاده دیگری گام بر می دارند.(۱)
ب. همه افراد جامعه به یک ارزشیابی ثابت و استوار از خود، احترام به خود و احترام به دیگران نیازمندند و هیچ کس نمی‌تواند نسبت به داوری دیگران بی تفاوت باشد. و البته داوری دیگران همیشه واقع بینانه نیست، و چه بسا اشتباه و صد در صد خلاف واقع است. نوجوانان و جوانان نسبت به داوری دیگران حساسیت بیشتری دارند و به احترام و تشویق بیشتری هم نیاز دارند و اگر در مدرسه یا محیط کار یا منزل، مورد تشویق منطقی قرار گیرند بر خلاقیت و تلاش خود می افزایند و سعی می کنند در کارها، پیشرفت داشته باشند. و بالعکس اگر نوجوانی در محیطی همراه با تحقیر و سرزنش یا تنبیه مواجه گردد ، نه تنها پیشرفت نداشته ، بلکه به افسردگی ، درماندگی و احساس ناتوانی ذاتی گرفتار می شود. و لذا در دستورات دینی و تربیتی به مسئله تشویق و تنبیه توجه زیادی شده است.(۲)
ج. ناکامی و شکست و عدم بازخورد مناسب در کارها باعث اختلال می شود که به آن «درماندگی آموخته شده» می گویند. مثلاً فردی که توانایی انجام کاری را دارد ولی به دلائل متعدد مرتب به او القاء می شود که تو نمی توانی یا عقب مانده هستی یا اینکه پاداش مناسب از کار خود نمی گیرد، او در آینده به ناتوانی آموخته شده گرفتار می شود و خودش هم باور می کند که ناتوان است در حالی که در واقع توانایی و استعداد دارد.(۳)
راهکارهای مناسب برای حل مشکل۱. اگر به کاری علاقه ندارید یا احساس می کنید استعداد آن را ندارید وارد آن کار نشوید.
۲. سعی کنید به اندازه توان و قدرت خود و به مقداری که می توانید کاری را به خوبی انجام دهید، تصمیم بگیرید و برنامه داشته باشید.
۳. از عجله در کارها پرهیز کنید و با حوصله و دقت اقدام کنید.
۴. محیط کار خود را عوض کرده و با افرادی که از نظر فرهنگی و اجتماعی مناسب هستند معاشرت داشته باشید. کار کردن در کنار کسانی که به انسان سر کوفت می زنند موجب یاس و نا امیدی انسان می شود.
۵. از گذشته خود و نقاط ضعف خودتان و درد دل های خود به دوستان جدید چیزی نگوئید. بلکه شما تلاش کنید تا کار را بهتر یاد بگیرید و توانمندی های خود را به اثبات برسانید.
۶. از شوخی و کارهای سبک پرهیز نمائید.
۷. به توانایی و استعداد خود ایمان داشته باشید و سعی کنید به قضاوت های نادرست دیگران اهمیت ندهید. فقط در صدد تقویت استعدادهای خود باشید.
۸. در یک کار متمرکز شوید و از پراکنده کاری اجتناب نمائید، بدست آوردن تخصص در یک زمینه بهتر است.
۹. نماز، سحر خیزی، دوری از گناه را جدی بگیرید.
۱۰. توسل، دعا و رابطه معنوی با خداوند را هر روز بهتر کنید.
۱۱. از هم نشینی با افراد هرزه، بی اراده، بیکار، معصیت کار، شدیداً اجتناب کنید.
۱۲. به دوستان خود احترام کرده و با متانت رفتار کنید.
۱۳. به توانایی و استعداد خود باور داشته باشید و عقب نشینی نکنید و یقین بدانید که می توانید. حتی ضعیف ترین افراد توانایی پیشرفت را دارند.
۱۴. بهانه و نقطه ضعف از خود نشان ندهید و با صلابت باشید.
۱۵. صبر، حوصله، دقت، توکل بر قدرت خداوند، تفکر در امور، سر لوحه کارتان باشد.
۱۶. در صورت امکان آموزش، تمرین نسبت به کارتان را محلی غیر از محل کار دنبال کنید.
۱۷. انتظار نداشته باشید با خواندن این نکات همه مسائل حل شود اینگونه مسائل نیاز به زمان به همراه بکار بردن توصیه ها دارد ولی چنانچه با گذشت زمان و بکار گیری نکات ارائه شده تغییری ایجاد نشد سعی کنید با مراجعه حضوری به یکی از مراکز مشاوره مساله را با آنها مطرح کنید و بدانید که در صورت پیگیری حتماً همه چیز حل خواهد شد.
پاورقی:
۱. برای تفصیل بیشتر ر.ک: ریچارد وای چانک کار تیمی، رمز موفقیت: راهنمای عمل پویایی های گروهی، ترجمه امین الله علوی، نشر مرکز آموزش مدیریت دولتی، بی تا.
۲. برای مطالعه بیشتر رک: قائمی، علی، خانواده و مسائل نوجوان و جوان، انتشارات شفق، ۱۳۷۰، ج۲.
۳. فصلنامه پژوهشهای روانشناختی، دوره و شماره ۳. ۴ زمستان ۱۳۸۰ ص ۶۸.
منبع: نرم افزار پاسخ – مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات
