آیا پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) رفتارهایشان بر اساس وحی نبوده است؟
در آیه اول سوره تحریم خداوند پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) را مؤاخذه کرده است که چرا چیزی را که حلال است به خاطر زنانت بر خود حرام کرده‌ای » مگر پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) رفتارهایشان بر اساس وحی نبوده است؟
پاسخ:
جواب اول : « یا ایتها النبی لم تحرم ما احل الله لک … »آیه شریفه شأن نزولی داردکه داستانش شنیدنی است که بطور گذرا عرض می‌کنیم .
روزی پیامبر اسلام (ص) که منزل (زینب دختر حجش) یکی از همسران خویش بودند ، و به آن حضرت عسل تعارف می‌کرد و مدتی وقت رسول الله بیشتر در منزل میگرفت ، عایشه متوجه شد و دست به یک حیله زنانه زد ، با همسر دیگر پیامبر (ص) به نام (فضه) قرار گذاشتند که هر گاه پیامبر (ص) نزد آنان رفت ، آنها بگویند پیامبر (ص) به وی شیره درختی به نام (عرقط) که بوی نامناسبی دارد ، می‌دهند !! و چون رسول خدا (ص) مقید بود که هرگز بوی نامناسبی از دهان یا لباسش شنیده نشود ، بلکه به عکس، اصرار داشتند همیشه خوشبو و معطر باشند.
به این ترتیب روزی رسول مکرم اسلام (ص) نزد (فضه) آمدند ، او این سخن را به پیامبر(ص) گفت ، حضرت فرمود : من (عرقط) نخورده بلکه عسل خورده‌ام و قسم یاد می‌کنم که دیگر عسلی که بوی عرقط می‌دهد نخورم! و سفارش فرمودند که این موضوع مخفی بماند تا زینب نشنود وناراحت نگردد. و یا مردم نشنوند و غذای حلال را بر خود حرام نکنند، اما متأسفانه این راز افشاء شد و معلوم شد که این توطئه زنان بوده است ، و این آیه نازل شد تا ماجرا را پایان دهد که دیگر این کارها در درون خانه پیامبر (ص) اتفاق و تکرار نشود . و بعد شایعه شد که پیامبر قصد یکماه کناره‌گیری از همسران دارند و شایعه شدیدتر آنکه ، تصمیم آنحضرت بر طلاق آنها قوت گرفت .به طوریکه زنها سخت به وحشت افتادند و از کار خویش پشیمان شدند . »
جواب دوم: سرزنش شدید نسبت به بعضی از همسران پیامبر (ص) از این آیه استفاده می‌شود، زیرا پیامبر اسلام (ص) تنها به خودشان تعلق ندارد ، بلکه به تمام جامعه اسلامی و عالم بشریت متعلق است ، بنابراین اگر در داخل خانه او توطئه‌ای بر ضد وی ، هر چند کوچک و ناچیز، انجام گیرد نباید به سادگی از کنار آن گذشت ، حیثیت ایشان نباید بازیچه دست این و آن شود و اگر چنین برنامه‌ای پیش آید ، باید با قاطعیت با آن برخورد کرد.آیات فوق ، در حقیقت قاطعیتی است از سوی خدای بزرگ در برابر چنین حادثه‌ای و برای حفظ آبروی پیامبرش .
نخست روی سخن به پیامبر کرده و می‌فرماید : « ای پیامبر (ص) چرا چیزیکه خدا حلال کرده به خاطر جلب رضایت همسرانت برخود حرام می‌کنی؟ و البته معلوم است که این تحریم ، تحریم شرعی نبوده است ، بلکه به طوریکه از آیات بر می‌آید ، سوگندی که پیامبر (ص) یاد کردند قسم خوردن بر ترک بعضی از مباحات بود که گناهی ندارد .و جمله ( لم تحرم ) چرا برخود تحریم می‌کنی ؟ بعنوان عتبات و سرزنش نیست بلکه نوعی دلسوزی و شفقت است . درست مثل آنکه ما برای تحصیل درآمد می‌کوشد و خود از آن بهره چندانی ندارد و استفاده نمی‌کند ، بگوئیم « چرا اینقدر به خود زحمت می‌دهی و از نتیجه زحمت بهره‌ای بر نمی‌گیری؟
جواب سوم : در آخر آیه شریفه خدای بزرگ می‌فرماید : « و الله غفور رحیم» این عفو و رحمت نسبت به همسرانی است که موجبات آن حادثه را فراهم کردند که اگر راستی توبه کنند، مشمول آن خواهند شد ، یا اشاره‌ای به این است که اولی این بود که پیامبر (ص) چنین سوگندی یاد نمی‌کردند ، کاریکه احتمالاً موجب جرأت و جسارت بعضی از همسران آن حضرت می‌شود .
مگر پیامبر(ص) رفتارهایش بر اساس وحی نبوده است ؟ ج : چرا ، ما مسلمانان معتقدیم که پیامبران همه ، معصومند، یعنی معصیت نکرده و فکر گناه و عصیان هم در ذهنشان خطور نمی‌کند . این جزء اعتقادات هر مسلمانی است و در غیر اینصورت ، اصول عقایدش خدشه بردار است و در زندگی ۶۳ ساله رسول مکرم اسلام (ص) باید شرایط زمانی و مکانی و حکومتی و بعضی از مصلحتهائیکه اسرار آن بر ما پوشیده است در نظر گرفت و گاهی برای آزمایش دیگران یا روشن شدن بعضی از اسرار و یا … بعضی سخنها را گفته و پاره‌ای از تصمیمها را گرفته‌اند.
مثلاً در یکی از جنگها غنیمت جنگی را به عده‌ای که یا به جنگ نیامده و یا زحمتی نکشیده بودند ، بخشیده و اعطا فرمودند، یکی از مسلمانان اعتراض آغاز کرد و گفت یا رسول‌الله (ص) عدالت را به خرج ندادید ! پیامبر فرمودند : « اگر من عدالت را اجرا نکنم ، پس چه کسی آنرا اجرا خواهد کرد ؟ آن شخص ساکت شد ، چون در ابتدا فلسفه اینگونه تقسیم غنائم را نمی دانست .»
جواب چهارم : و این داستان تحریم عسل بر خود ، بیانگر این واقعیت است که همسران پیامبر بدانند و بفهمند که هر گونه توطئه‌ای علیه رسول‌خدا (ص) انجام می‌دهند ، خدا رسولش را زود باخبر خواهد ساخت و توبه کنند و دیگر مرتکب اتحاد علیه عصاره آفرینش یعنی رسول مکرم اسلام نداشته باشند در تفسیر آیه مورد بحث ، مفسرین نوشته‌اند «پیامبر (ص) چون از طریق وحی خبردار شدند قسمتی از آن را به (حضه) فرمودند ، حضه پرسید : از کجا خبردار شدید ؟ پیامبر فرمودند : « فلما نباها به … و قال : نبانی العلیم الخبیر» پیامبر در جواب فضه پاسخ دادند که خداوند دانا و خبیر و آگاه مرا باخبر ساخت و از آیه قرآن استفاده می شود که بعضی از همسران پیامبر نه تنها با زبان بلکه مسئله رازداری که از مهمترین شرایط همسر باوفا است نیز در آنها نبوده و او را اذیت می‌کردند که این آیه جلوی آنها را گرفت و فرمود : « اگر توبه کنید و دست از آزار رسول‌الله بردارید به نفع شماست » زیرا دلهای شما با این عمل از حق منحرف گشته و به گناه آلوده شده است !!» و مفسرین شیعه و سنی نام دو زن را حضه دختر عمر و عایشه دختر ابوبکر می باشند معرفی کرده‌اند!! موفق باشید .
مأخذ :
۱- سوره تحریم/ آیه ۱ .
۲ـ تفسیر فی ظلال جلد،ص ۱۶۳ .
۳ـ تفسیر نمونه جلد ۲۴ ، ص ۲۷۴ .
منبع: نرم افزار پرسمان دانشجویی
