ما چگونه حضرت محمد(ص) را پیامبر جهانیان می نامیم؟

اگر برای هر قومی پیامبری با همان زبان مبعوث شده و هیچ پیامبری نیست مگر اینکه به زبان قوم خود صحبت می کرده پس ما چگونه حضرت محمد(ص) را پیامبر جهانیان می نامیم؟

پاسخ:
خاستگاه این مسئله که پیامبر هر قومی با زبان همان قوم سخن می‌گوید، قرآن کریم است:
“وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ؛(۱) ما هیچ پیامبری را جز به زبان قومش نفرستادیم”.
آیه ناظر به چیست؟
آیه در صدد حصر نیست، بلکه مرادش این است که هر پیامبری در میان هر قومی و برای هر قومی مبعوث شده، با زبان همان قوم با آنان سخن گفته است. مثلاً حضرت لوط با اینکه به لحاظ نژادی با امت خود متفاوت بوده، ولی با زبان همان مردمی با آنان سخن می‌گفته و پیام وحی را ابلاغ می‌نموده است یا حضرت ابراهیم با اینکه سریانی بود، ولی برای مردم حجاز و عرب با زبان خودشان سخن گفت و آنان را به مناسک انجام حج فرا خواند.
یا حضرت موسی با این که عبری بود، فرعون و قبطیان دیگر را با زبان همان قوم به سوی توحید دعوت نمود و یا پیامبر اسلام با اینکه عرب بود، یهود عبری، و نصاری رومی مانند آن ها را با زبان خودشان به اسلام فرا خواند.(۲)
طبق این بیان معلوم می‌شود که مراد آیه این نیست که هر قومی باید پیامبرش از همان قوم و نژاد بوده و تنها با زبان همان قوم سخن بگوید، ‌بلکه مراد این است که فرستادگان خداوند با هر قومی که مأمور هدایت‌شان است، با زبان خود همان قوم سخن می‌گوید و احکام دین خدا را با زبانی به آنان ابلاغ می‌کند که برای آن ها قابل فهم باشد.
روی این حساب محذوری ندارد که پیامبر اسلام برای همه جهانیان فرستاده شده باشد، چه این که قرآن کریم به صراحت به رحمت عالمیان یاد نموده، فرمود:
“ومَا أرْسَلْناکَ إلاّ کافه للناس؛(۳) ما ترا جز برای جهانیان نفرستادیم”.
بنابر این اگر ما معتقدیم که پیامبر اسلام برای همه بشر فرستاده شده، به دلیل آیه قرآن است، و زبان تعارضی با رسالت جهان او ندارد، به خصوص آن که به گفته برخی از اساتید در ضمن درس تفسیر، مراد از زبان در آیه یاد شده، زبان فطرت است و انبیا با زبان فطرت با مردم سخن می‌گویند، گرچه ممکن است لغت‌ها و گویش‌های متفاوت باشد، ولی زبان فطرت برای عموم بشر یکسان است و همگان با هر گویش و لغت ندای فطرت را می‌شنوند و می‌فهمند.
در این رابطه سخن مولوی بسیار زیبا و شنیدنی است:
ای بسا هند و ترک همزبان     ای بسا دو ترک چون بیگانگان
پس زبان محرمی خود دیگر است همدلی از همزبانی بهتر است
غیر نطق و غیر ایما و سِجِل     صد هزاران ترجمان خیزد ز دل(۴)

پی‌نوشت‌ها:
۱. ابراهیم(۱۴) آیه ۴.
۲. المیزان، ج ۱۲، ص ۱۹؛ تفسیر نمونه، ج ۱۰، ص ۲۶۹.
۳. سبا(۳۴)آیه ۲۸.
۴. مثنوی معنوی، دفتر اول، ص ۵۶.
منبع: نرم افزار پیامبر مهربانی – مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی