اثر خلق مثبت و منفی بر جلوه جهان

همخوانی خلق

خلق یک حالت هیجانی پایدار است.معمولا به حوادثی بیشتر توجه داریم که با خلق ما همخوان هستند تا حوادثی که چنین نیستند.در نتیجه،درباره ی رویدادهای همخوان باخلق خود مطالب بیشتری می آموزیم.

یکی از بررسی ها که شواهدی در این زمینه به دست داد شامل سه مرحله بود.

در مرحله اول آزمودنی ها را در حالت خواب مصنوعی قرار دادند و یکی از دوخلق شادی یا اندوه به آنان القا شد.

در مرحله دوم در حالی که آزمودنی ها در خواب هیپنوتیسم بودند،داستانی درباره ی دیدار دو مرد(یکی با روحیه ی شاد و دیگری با روحیه ی غمگین)برای آن ها خوانده شد.

داستان تصویر روشنی از زندگی و واکنش های این دو مرد به دست میداد.پس از پایان داستان از آزمودنی ها سوال شد کدام یک از این دو مرد شخصیت اصلی داستان بود و با کدام یک از آنان احساس همانندی میکنند؟

کسانی که قبلا شادی به آنان القا شده بود بیشتر با شخصیت شاد همانند سازی داشتند و فکر میکردند مطالب داستان بیشتر درمورد همین شخص بوده است.

برعکس افرادی که غم و غمگینی به آنان القا شده بود همانند سازی بیشتری با شخصیت غمگین داشتند و داستان را پیرامون زندگی او تصور میکردند

این یافته ها بیانگر آن است که آدمی به خصوصیات و وقایع همخوان با خلق خود بیشتر توجه دارد تا به خصوصیات و وقایع ناهمخوان با خلق خود(بور ۱۹۸۱)

همخوانی بین خلق و مطالب تازه چگونه در یادگیری آن مطالب اثر میگذارد؟

میدانیم که مطالب تازه را زمانی بهتر می آموزیم که بتوانیم آن هارا با اندوخته های حافظه ی خویش پیوند دهیم.

خلق شخص در هنگام یادگیری میتواند یادآوری خاطرات همخوان باآن خلق را افزایش دهد،و چنین خاطراتی آسان تر با مطالب تازه ی همخوان با آن خلق پیوند یابند.

حالت خلقی ما تعیین میکند که به چه خاطراتی بیشتر دسترسی پیداکنیم و آن خاطرات نیز تعیین میکنند که یادگیری چه چیزی در آن هنگام آسانتر باشد (ایسن۱۹۸۷،بور۱۹۸۱)

ارزیابی و براورد: آثار حالت خلقی

خلق میتواند برارزیابی ما از دیکران اثر بگذارد.تجارب روزانه نمونه های فراوان از این موضوع به دست میدهدبرای مثال وقتی خلق خوبی دارید،عادت دوستتان را که خودش را بارها و بارها در آیینه وارسی میکند،ممکن است امری شخصی به حساب آورید؛اما وقتی سرحال نباشید ممکن است همان دوست،آدم مغروری به نظر برسد.

خلق یا روحیه آدمی بر ارزیابی اشیای بی جان نیز اثر میگذارد.

در آزمایشی از افراد خواسته شد دارایی خود را ارزیابی کنند.کسانی که به خاطر دریافت هدیه از حالت خلقی خوبی برخوردار شده بودند،مثبت از گروه گواه(که در حالت خلقی عادی بودند)تلویزیون و اتومبیل خود را ارزیابی کردند(ایسن و همکاران۱۹۷۸)

خلق آدمی بر قضاوت درباره ی مخاطرات دنیای اکنون نیز اثرمیگذارد.

خلقی بد خطرات را در نظر محتمل تر و خلق خوش آن ها را نامتحمل تر نشان میدهد.

در آزمایشی در زمینه ی ارزیابی خطرات احتمالی، آزمودنی های گروه آزمایش خبرمرگ فجیعی را در روزنامه خواندند و با این کار خلق منفی در آن ها ایجاد شد.گروه گواه هم داستان کسل کننده یی در روزنامه خواندند که آنان را در حالتی خنثی از لحاظ خلقی قرار داد.آنگاه از افراد دو گروه خواسته شد بسامد و فراوانی مصائب مختلف از قبیل مرگ بر اثر سرطان و بیماری قلبی یا رویداد هایی مانند آتش سوزی و سیل را برآورد کنند.

احتمال وقوع این حوادث نامطلوب در نظر گروهی که خلق منفی در آنان ایجاد شده بود دو برابر گروهی شد که حالت خلقی خنثی داشتند.

علاوه بر این،عامل عمده در ارزیابی بسامد رویدادها بیشتر خلق آنان بود تا محتوای داستانی که خلق منفی ایجاد کرده بود

برخی افراد گروه آزمایش،داستان مرگ تاثرانگیز کسی را خوانده بودند که بر اثر سرطان،و بقیه ی آنان داستان مردی را خوانده بودند که در آتش سوزی مرده بود.

هر دو گروه در تخمین فراوانی مرگ بر اثر آتش سوزی یا سرطان به یک اندازه اغراق کرده بودند.به عبارت دیگر،شباهت میان داستان و خطربار بودن بیماری اثری در برآورد بسامد بیماری نداشت.طوری که گویی حالت هیجانی از محتوای داستان جدا بود و فقط حالت هیجانی در ارزیابی تاثیر داشت.

در گروهی هم که حالت خلقی مثبت داشتند نتایج مشابهی به دست آمد.این افراد در پی خواندن داستانی درباره ی آدمی خوشبخت،بسامد مصائب مختلف را کمتر برآورد کردند و میزان این برآورد ها به شباهت میان داستان و نوع بیماری ارزیابی بستگی نداشت(جانسون و تورسکی۱۹۸۳)

هرخلق معین،میتواند اثر خاص خود را بر قضاوت ما از جهان و مردمان داشته باشد

مثلا مردمان با خلق عصبی آمادگی بیشتری دارند که دیگران را مسبب پیشامدهای نامطلوب بدانند،اما افراد غمگین و افسرده تمایل بیشتری دارند تا بدشانسی را علت آن پیشامد بدانند(کلتنر،الس ورت و ادواردز۱۹۹۲)

میبینیم که داشتن خلق منفی ممکن است جهان را خطربارتر جلوه گر سازد و چنین ادراکی از وقایع ممکن است خلق منفی را تقویت کند.علاوه بر این همانطور که قبلا گفتیم خلق منفی سبب میشود توجهو آگاهی ما به طور انتخابی بیشتر معطوف واقعیات منفی شود.البته این نیز به نوبه ی خود خلق منفی را افزون تر میکند‌.
چنین تحلیلی در مورد حالت خلقی مثبت نیز صادق است.در این حالت جهان کم خطر تر به نظر میرسدو توجه و آگاهی ما بیشتر معطوف مطالب مثبت میشود.میتوان گفت حالت خلق تحت تاثیر پیامد هایی که دارد استمرار می یابد.