مهارت نه گفتن را بیاموزیم

لطفا ضعیف نباشید / مهارت نه گفتن را بیاموزیم

بله/البته/مشکلی نیست همه و همه کلماتی هستند که بی اراده و بدون اینکه واقعیت داشته باشند از دهان شما خارج میشوندو خیلی دیر به این نتیجه میرسید کاری که از شما خواسته شده است را دوست ندارید انجام دهید و یا وقتی برای آن ندارید.

افراد بر این باور هستند که کلمه(نه)باخود واکنش های شدیدی را به همراه دارد.ترس از ترد شدن و نادیده گرفته شدن بسیار شدید است ولی در واقع ضرر و آسیبی که که کلمه(بلی)آن هم به صورت بی جا روی شما میگذارد بسیار بیشتر از آسیبی است که با نه گفتن شما روی افراد دیگر گذاشته میشود.

افرادی که مدام پاسخ های مثبت میدهند ،افرادی بی اراده،ضعیف و ناتوان هستند که در نتیجه زندگی غمناکی داشته و باعث آزار خود میشوند

شاید شما فردی باشید که دیگران به راحتی شمارا تحت تاثیر قرارداده و شما را ترغیب میکنند تا کاری را که میخواهند برایشان انجام دهید،شماهم بعد از انجام کارهای اضافی آنها،همیشه از خود عصبانی میشوید که چرا قبل از انجام تمام این کارها با گفتن یک کلمه (نه)خود را خلاص نکردید.

شاید از جمله افرادی باشید که بی اراده هرچیزی را میپذیرد و به راحتی خواسته های دیگران را برآورده میکنید تنها به دلیل اینکه نمیتوانید به خواسته های خود فکر کنید.

چندبار تا به حال دوست داشته اید بدون هیچ مشکلی به راحتی بتوانید به کسی که وقت،استعداد،انرژی،عضلات،پول،تفکر،حمایت و یا حضور شمارا درخواست میکند (نه)بگویید؟درچنین شرایطی ذهن و جسم شما تحت فشار است و انجام خواسته های دیگران به سلامتی شما آسیب میرساند.

به هرحال اگر فردی هستید که برای نه گفتن مشکل دارید،حال زمان آن است که زندگیتان را ساده تر و خوشایند تر کنید.اما تازمانی که به اصول و مهارت نه گفتن پی نبرده اید نمیتوانید خود را از این مخمصه نجات دهید

پنج نکته اصلی وجود دارد که میتوانید با استفاده از آنها توانایی خود را در نه گفتن افزایش دهید.شما قادر نخواهید بود به تمام درخواستهایی که از شنا میشود پاسخ منفی دهید،خودتان هم این را نمیخواهید اما توانید همزمان هم کسی باشید که همه،شمارا به واسطه بلی گفتن به درخواست هایشان دوست داشته باشند،شمارا تحسین کرده و احترام بگذارند

نکته اول:در طول یک هفته لیستی از بله هایی که گفتید تهیه کنید

اگر شخصی بله گو هستید،وقتی به تعداد بله هایتان توجه کنید شوکه میشوید.تعداد بله ها در اشخاص مختلف متفاوت است اما در هرحال هر عکس العمل منفیِ چرا قبول کردم؟دارم به چه چیزی فکر میکنم؟چه کاری دارم انجام میدهم؟دوست ندارم همیشه در دسترس همه باشم!ترجیح میدهم جای دیگری باشم و…همه و همه میتوانند نشانه های خوبی برای شروع باشند

نکته دوم:توجه کنید که چگونه وقت خود را تنظیم میکنید

اگرقسمت اعظمی از وقت خود را صرف کمک به یکی از دوستانتان میکنید،چگونه به دوستان دیگر و یا خانواده و حرفه و شغل خود میرسید؟اگر خانواده تان به حضور شما بیشتر احتیاج داشته باشند چه؟

هنگامی که برنامه ریزی صحیحی برای زمان خود داشته باشید قادر خواهید بود به کارهایی که بیشترین اهمیت را برایتان دارند رسیدگی کنید

نکته سوم:آنچه را که بیشتر ترجیح میدهید در مرحله اول قرار دهید

چه کسی بدون اینکه باعث آزار و عصبانیت شما شود برای شما بیشتر اهمیت دارد؟کودکتان؟دوستان؟رئیستان؟

نکته چهارم:محدودیت های خود را بشناسید و اگر از آن خبرندارید سعی کنید آنها را برای خود مشخص کنید

محدویت هامیتوانند فیزیکی،عاطفی و یا هردو باشند،امانکته اینجاست که شما در کدام مسیر حرکت میکنید؟تا چه حد دوست دارید بدون اینکه از شما توقعی داشته باشند باشخصی یک دوستی خالصانه داشته باشید؟چه درخواست هایی برایتان خیلی سنگین است؟

نکته پنجم:برای سهولت انجام مسئولیت ها به دیگران هم فرصت دهید

وقتی به دیگران اعتماد نمیکنید و کارکردن آن ها را قبول ندارید،مجبورید به جای آن ها هم کارکرده و بار مسئولیتها را یک تنه به دوش بکشید.به دیگران هم اعتماد کنید و بدانید که آن ها هم به خوبی شما از عهده انجام کارها برمی آیند.بااستفاده از این روش بار و فشار اضافی را از روی شانه های خود بردارید.

مهارت نه گفتن آموخته شده است

مهارت نه گفتن شخصیت شما را تغییر نمیدهد بلکه کمکتان میکند تا وقتی میخواهید حفره های خالی زندگیتان را پر کنید و کاری را که خارج از توانتان است انجام ندهید،خود را ثابت کنید.

همیشه یک(نه)ی آماده داشته باشید و در مواقع لزوم از آن استفاده کنید.البته مواظب باشید اول ببینید با چه کسی طرف هستید شاید لازم باشد در برابر او کمی نرمش و ملایمت به خرج دهید

احتیاط:لزومی ندارد پاسخ نه خود را با دروغ و یا بهانه های بی جا توجیه کنید.این کار به دلیل این است که شما در مورد خود احساس گناه کرده و از این میترسید که دیگران را از خود برنجانید

نکته مهم:این نوشته ها به منظور خودخواهی و خودمحوری نیست هدف از این نگارش این است تا کمکی باشد برای تمام آنها که با گفتن(بله)خود را درگیر کارهایی میکنند که هیچ تمایلی به انجام آن ندارند. مهارت نه گفتن

قبل از اینکه به درخواست کسی پاسخ مثبت دهید باید خوب در مورد آن فکر کرده و از خود بپرسید:
آیا وقت دارم؟ مهارت نه
آیا با انجام اینکار تحت فشار قرار میگیرم؟ مهارت نه
آیا مایل به انجام اینکار برای او هستم؟ مهارت نه
آیا با انجام این کار برای او فردی ساده لوح و فریب خورده به نظر میرسم؟ مهارت نه
چگونه میتوانم این کار را قبول نکنم؟ مهارت نه
چه چیزی به دست می آورم؟ مهارت نه

بعضی نگرش هانسبت به کلمه نه ممکن است ناخوشایند به نظر بیایند اما واقعیت های زندگی هستند. آن ها واقعیاتی در مورد دیگران و خودمان هستند که نمیخواهیم بپذیریم.اولین نکته ای که برای شروع باید بیاموزیم این است:آنقدر که شما نگران این هستید که دیگران در موردتان چگونه فکر میکنند،آنها توجهی به شما ندارند

شما این حق را دارید که:
_احساسات ک خواسته هایتان را بشناسید
_موانع و مشکلات را از سر راه خود بردارید
_خواسته های خود را در وهله اول قرار دهید بنابراین نه گفتن ممکن میشود
_قدرت نه گفتن را تمرین کنید
_انقدر نه را تکرار کنید تا صدای خود را به وضوح بشنوید
_از کلمه نه استفاده کنید تا زندگیتان را کنترل کنید
_عواقب نه گفتن را بسنجید
_قبل ازقبول هر چیز به جزئیات آن توجه کنید
_پاسخ دادن را به تعویق بیاندازید، داشتن وقت برای پاسخ دادن حق ویژه شماست
_ازهرکسی که اصرار دارد فورا به او پاسخ دهید دوری کنید
_هرکسی که چاپلوسی شما را میکند وسعی دارد تافریبتان دهد که با خواسته اش موافقت کنید را کنار بگذارید
_از توضیح دادن در مورد دلایل نه گفتن خود دوری کنید
_از انجام کارهای خارج از توان خود دوری کنید
_شخص دیگری را معرفی کنید ویا یک راه حل خوب ارائه دهید
_ابتدانه بگویید و بعد اگر دوستداشتید ذهنیت خود را تغییر دهید

وقتی نه واضح و شفاف است

آیاتابحال به این فکر کرده اید که چرا افراد وقتی کاری برای انجام دادن دارند به سراغ شما می آیند؟
آیا به این دلیل است که شما هرکاری را به نحواحسن انجام میدهید یا وقت بیشتری دارید؟
خیراصلی ترین علت این است:آنهااطمینان دارند که از شماپاسخ مثبت میشنوند بنابراین خواسته هایشان را پشت سر هم مطرح میکنند و هیچ چیز رااز قلم نمی اندازند.همیشه فردی بله گو بودن احترام موقتی برایتان داشته و باعث میشود عده ی معدودی شمارا ستایش کنند کسانی که دائم از شما انتظاردارند اغلب فراموش میکنند سپاسگزارتان باشند و این مورد را نادیده میگیرند

حال باهم چندسناریو و راه های صحیح  و مهارت نه گفتن به آنهارا بررسی میکنیم

سناریو
((به من کمک میکنی این کتابخانه را تعمیر کنم؟وقتی خودم چیزی را تعمیر میکنم فقط به درد زباله دانی میخورد اما به محض اینکه تو به چیزی دست میزنی،انگار که همین الان آن را از فروشگاه خریده ای))

اینجا چه اتفاقی افتاده است:
یکی از دوستانتان چاپلوسی شمارا میکند تا بتواند مهارتتان استفاده کند‌.دوست دارید به تعریف او پاسخ مثبت بدهید اما بعد از دیدن کتابخانه متوجه میشوید که تعمیر آن بیشتراز یک روز وقتتان را میگیرد.قبل از هر پاسخی با نفسِ خود مبارزه کنید

پاسخ:
((از تعریفی که کردی متشکرم.کار بزرگی است،اما تو از پس آن برمی آیی.خودت را دست کم گرفته ای؟))

هشدار:چاپلوسی و تملق گویی باعث میشود به سرعت بله بگویید قبول نکنید اما پاسخ تعریف را باتعریف بدهید تا اعتماد به نفس طرف مقابل را افزایش دهید

مثالی دیگر

سناریو
((ممکن است سر راهت این بسته را تا فلان خیابان برایم بیاوری؟سر راهت است!))

اینجاچه اتفاقی افتاده است:
خیلی هم سر راه نیست.برای رفتن به آن خیابان باید مسیری پرترافیک را طی کنید و البته در آن محله جای پارک هم نیست.فقط باید بیست دقیقه این طرف و ان طرف بروید تا جای پارک پیداکنید.اگرهم صاحبخانه منزل نباشد،نمیتوانید بسته را همانجا رهاکنید بلکه باید آن را به خانه بیاورید و مسئولیت نگهداری از آن راهم عهده دار شوید!اگرهم خانه باشد ممکن است وقتتان را گرفته و باشماصحبت کند.احساس میکنید باید این کار را انجام دهید اما واقعا از ته قلب تمایلی به انجام آن ندارید

پاسخ:((نه امروز از مسیر دیگری میروم))

هشدار:از اینکه ارزش خود را با انجام دادن کارهای دیگران بسنجید دست بردارید.شما کارهای بسیار زیادی برای این دوست انجام داده اید

مثالی دیگر

سناریو
((سعی کن از ۲۱ تا ۲۸ این ماه را برای خودت برنامه ای ترتیب ندهی!شاید یکی از این چندروز را برای شام بیرون رفتیم.الان نمیتوانم بگویم چه روزی ممکن است برای خودمان برنامه ای پیش بیاید))

اینجاچه اتفاقی افتاده است:درابتدا شما برای این چند روز برنامه خاصی ندارید بنابراین دلیلی برای مخالفت کردن نیست اما چیزی که واقعا برایتان عجیب است این است که چرا آنها واقعا یک روز مشخص را تعیین نکردند یعنی ممکن است منتظر برنامه بهتری باشند؟

پاسخ:
((نه ما از حالا نمیتوانیم برای دو هفته اینده برنامه ریزی کنیم.بیایید از همین حالا یک روز را مشخص کنیم))

هشدار:
اگر دوستانتان در مورد مشخص کردن قرار هاتعلل به خرج میدهند و یا شما را معلق نگه میدارند،این سوال را از آنها بپرسید که در لیست برنامه هایشان رتبه چندم رابه شما اختصاص داده اند

مثالی دیگر

سناریو
((امیدوارم عید امسال هم به خانه بیایی))

اینجاچه اتفاقی افتاده است:
وفاداری شما در حال ازمایش است خانواده و تعطیلات یک قاعده کلی است که نادیده گرفتن آن منجر به خدشه دارشدن احساسات میشود.مهم نیست تا چه حد فکر میکنید وفادار بوده اید در هرصورت با نیامدن خود آن هارا ناامید خواهید کرد

پاسخ:
نه امسال قصد داریم نزد خانواده همسرم برویم.میدانم که برنامه هر ساله امان را دارم تغییر میدهم اما جشن گرفتن عید هرسال با شما اندکی غیرعادلانه است.سال بعد پیش شما خواهیم بود))

هشدار:
افراد به خصوص پدر و مادرها خیلی سخت تغییرات را میپذیرند.نمیتوانید همیشه تمام اعضای خانواده را خوشحال و راضی نگهدارید به هرحال خانواده همسرتان هم حق دارند

مثالی دیگر
سناریو
((میتوانم کمی آرایش کنم؟حالا دیگر دختر بزرگی شده ام))

اینجا چه اتفاقی افتاده است:
شما میدانید که کمی رژلب و ریمل کمک میکند که دخترتان زیباتر به نظربیاید.اما از اینکه او خودش را نقاشی کرده و در جمع ظاهرشود وحشت زده هستید.شما متوجه شده اید که دوستان او اینگونه آرایش میکنند

پاسخ:
من اینطور فکرنمیکنم.جواب من منفی است اما بیا در موردش صحبت کنیم

هشدار:
نوجوان شما فکرمیکند که او را درک نمیکنید و فردی غیرمنطقی هستید.او را راهنمایی کنید و به او یاد دهید که چگونه باید از وسایل استفاده کند.به او یادآور شوید که میتواند کمی آرایش کند اما نه در مدرسه،نه درجمع های خانوادگی و نه در مراسمی که شما در آن احساس راحتی ندارید.

مثالی دیگر

سناریو
((پسرتان که تازه از دبیرستان فارغ التحصیل شده است میگوید:میخواهم همان دانشگاهی بروم که دوستانم میروند))

اینجاچه اتفاقی افتاده است:
پسرشما مثل خیلی از جوانان دیگر مطمئن نیست که میخواهد چه رشته ای در دانشگاه بخواند او فقط میخواهد در دانشگاه هم با دوستانش باشد.اما تا زمانی که مطمئن نشده اید تصمیم او برای درس خواندن جدی است یا خیر از پرداخت شهریه دانشگاه او خودداری کنید

پاسخ:
نه ما چهارسال شهریه نمیپردازیم که تو دانشگاه را مثل مهمانی تصور کنی

هشدار:
محکم باشید.دلیلی برای کوتاه آمدن ندارید.وقتی پای شهریه سنگین دانشگاه درمیان باشد باید به درستی تصمیم بگیرید

مثالی دیگر

سناریو
((اتاق جلسه خیلی درهم و برهم است.ممکن است قبل از اینکه کارمندان وارد شوند آنجا را مرتب کنی؟))(این سوالی است که مدیر کاریتان ازشما پرسیده)

اینجاچه اتفاقی افتاده است:
اینجایک شرکت کوچک است و هرکس وظایف خاص خودش را دارد.تمیز کردن اتاق کنفراس زحمتی برایتان ندارد کما اینکه بارها این کار را انجام داده اید امااینکه بخواهید هردفعه به خاطر هرجلسه و کنفرانسی نقش یک خدمتکار را برعهده بگیرید دیگر تقاضای بی جایی است.مدیر شرکت میداند در خواست نابجایی کرده و با این درخواست شمانمیتوانید از وقت کاری خود به نحو احسن استفاده کنید

پاسخ:
نه کار دارم،میتوانید از فرد دیگری بخواهید این کار را انجام دهد/یا باید تلفن بزنم/یا باید اسناد شرکت را آماده کنم،فرد دیگری میتواند این کار را انجام دهد

هشدار:طوری رفتارنکنید که دیگران همه کارهایشان را به شما محول کنند.اگر این کار را بکنید باید تا اخر عمر کارهای اضافه دیگران را عهده دار شوید

مثالی دیگر

سناریو
((باید برنامه سفرت را تغییر دهی.ما درجلسات پایان سال به تواحتیاج داریم))

اینجا چه اتفاقی افتاده است:
شما مایل هستید در این جلسه مهم شرکت حضور داشته باشید اما از هشت ماه قبل برای چنین سفری برنامه ریزی کرده اید.نامتان رزرو شده و هزینه های سفررا پرداخت کرده اید.حضور شما مهم است اما ضروری نیست.فکرمیکنید یا سفر را باید نادیده بگیرید یا جلسه شرکت را.تغییر برنامه سفرتان منطقی نیست به علاوه افرادی که با آنها کار میکنید باید شما را درک کنند

پاسخ:
متاسفم اما نمیتوانم در جلسه حضور داشته باشم. مطمئنم شخص دیگری به جای من میتواند درجلسه باشد و نقش مرا به خوبی ایفا کند

هشدار:
اگرهمیشه بخواهید وفاداری خودرا به همکارانتان ثابت کنید،یادتان باشد که باید کار را در راس برنامه هایتان قرار دهید

مثالی دیگر

سناریو
((فروشنده لوازم آرایش همانطور که مقابل آیینه دارید رنگ رژ را امتحان میکنید میگوید:این رنگ خیلی به شما می آید کاملا با رنگ چشمهایتان هماهنگ است و طراوت بیشتری به چهره تان میبخشد.برایتان بسته بندی اش کنم؟))

اینجاچه اتفاقی افتاده است:
یک فروشنده چرب زبان که در پشت سکوی لوازم آرایش ایستاده است سعی میکند یک رنگ جدید از محصولاتش را روی شما آزمایش کند.شما هرگز از چنین رنگی استفاده نکرده اید و دوست ندارید با استفاده از رنگ های تند محور توجه دیگران در جمع باشید

پاسخ:((نه))

هشدار:
مجبورنیستید به چنین فروشنده ای توضیح دهید و یا برایش بهانه بیاورید و به علاوه اصلا نباید نگران جریحه دار کردن احساس او باشید.وقتی از خرید چنین رنگی برای لوازم آرایشتان اطمینان ندارید شک نکنید که خرید آن باعث میشود تا بلا استفاده در میان انبوهی از لوازم آرایشتان در گوشه ای از کشو انبار شود و شما هم هرگز به یاد آن نخواهید بود

درنتیجه تمام این سناریوها شما باید بدانید چه زمانی میل قلبیتان به انجام کاری است و چه زمانی باید نه بگویید شما پرخاشگر،خودخواه و تحت کنترل نیستید بلکه شما تصمیم گیرنده هستید و خودتان شرایط و دوستان را انتخاب میکنید. مهارت نه
در لیست احمق ها نبودن خود نوعی آزادی است و اما این نکته را باور داشته باشید که قادر نیستید کاری کنید که همه دوستتان داشته باشند

منابع: ۲۵۰ روش برای نه گفتن/دکتر سوزان نیومن

 

ترس‌های خاص